Европската Унија нема да ѝ помогне на Подгорица да го отплати кинескиот заем од милијарда евра што доспева. Така, Црна Гора станува прва европска жртва на „кинеската должничка дипломатија“, пишува „Франкфуртер алгемајне цајтунг“. Оваа вест го обиколи регионот и сега се поставува ново прашање – дали на Црна Гора ѝ се заканува банкрот поради кинескиот долг.
„Кредит од милијарда евра е многу пари. Особено кога земјата има годишен БДП од четири милијарди “, пишува Франкфуртер алгемајне цајтунг (ФАЦ) за стапицата со долгови што се затвора околу Црна Гора.
Срдан Косовиќ, главниот уредник на „Вијести“, ја коментирал оваа тема за порталот Нова.рс.
„Мислам дека има различни толкувања за тоа што Владата на Црна Гора очекува од ЕУ. Не верувам дека Владата побара отплата на долгот, туку помош на разни финансиски механизми, за рефинансирање на тој долг, односно ЕУ да ѝ даде заем на Црна Гора под поповолни услови, што, меѓу другото, не би го предвидел дека ако долгот не биде отплатен, Црна Гора губи дел од територијата. Меѓу другото, во случај на арбитража, судот во Пекинг сега има надлежност, што јасно ја става Црна Гора во неповолна положба.
Според договорот, во случај Црна Гора да не го отплати долгот, Кина би можела, како што имавме примери во некои други земји во Африка и Азија, да бара дел од територијата. Во јавноста се шпекулира дека Кина најверојатно би била заинтересирана за пристаништето Бар и видовме дека се направени некои паралели од Европскиот парламент кога станува збор за темата на ниво на Црна Гора и Грција во врска со позицијата на Кина во пристаништето во Пиреја. Затоа имаме повици од ЕУ да го разгледаме начинот на кој ЕУ може да интервенира, политички, особено кога станува збор за помош на Црна Гора.
Ова е поткрепено со цитат на официјални претставници на ЕУ за „Фајненшл тајмс“, кој вели дека „ЕУ е подготвена да помогне, но нема да биде лесно да се најдат финансиски механизми за помош, бидејќи пред се автопатот е при крај, а автопатот самото тоа не е според стандардите на ЕУ “, изјавил главниот уредник на подгорички „Вијести“, Срдан Косовиќ.
Побарале помош од Брисел
Официјална Подгорица сега побара помош од Брисел со цел да го врати заемот што претходната влада го зеде од Кина во 2014 година за делот од автопатот. Од Брисел соопштиле дека не финансираат заеми од трети земји, но дека можат да понудат поволни заеми за други делови на патиштата.
Автопатот од Бар до границата со Србија треба да биде долг 177 километри. Според Меѓународниот монетарен фонд, делот од Подгорица до Колашин веќе чини една милијарда евра, а остатокот може да биде уште поскап.
Според весникот од Франкфурт, короната ја „сруши“ економијата на мала балканска земја која зависи од туризмот. Светска банка очекува раст од три проценти за оваа година, пренесува Дојче веле.
Првите рати за наплата треба да се достават до средината на годинава
Кон средината на годината, доаѓаат за наплата првата рата од заемот од кинеската Ексим банка со каматна стапка од два проценти.
„Се чини дека Црна Гора, стана жртва на кинеската должничка дипломатија што се создава околу Новиот пат на свилата“, пишува ФАЦ.
„Не е изненадување“, вели Себастијан Хорн, истражувач на Институтот за светска економија на Универзитетот Кил во Германија. „Автопатот финансиран и изграден од Кина од самиот почеток имаше нереална проценка на профитабилноста и ја надмина можноста на земјата да позајмува“, додал Хорн за ФАЦ.
Експертот потсетува дека во претходните месеци неколку земји барале финансиска поддршка од меѓународни организации поради долгови кон Кина. Меѓу нив се Еквадор, Кенија, Етиопија и Пакистан.
Марио Холцнер, шеф на виенскиот тинк-тенк WIIW, кој е задолжен за Источна Европа, потсетува дека Кина резервирала црногорска земја како залог, доколку заемот не биде вратен, пренесува Дојче веле.
„Се разбира, Европската Унија има можност долгорочно да ја поврзе Црна Гора со самата себе доколку финансиски ја поддржи земјата“, ги пренесува ФАЦ зборовите на Холцнер.