Eпидемиологијата е наука за пресметување за да се спречи болест и да се промовира здравјето. Ние броиме нови случаи на одредена болест и ова се нарекува инциденца. Потоа пресметуваме колку се шири болеста кај популацијата и ова се нарекува распространетост.
Кога станува збор за КОВИД-19, броењето е предизвик. И покрај сите текстови и извештаи во медиумите, многу малку знаеме за инциденцата или распространетоста на оваа нова болест. И како и секогаш, незнаењето раѓа страв. Во Њујорк и на друго место, има само еден страв во умот на сите – се чини дека стапката на смртност овде е многу повисока од стапките што се пријавени на друго место, пишува Нина Швалбе за weforum.org.
Но, дали е тоа навистина случај? Користејќи ги податоците за кинески пациенти, здравствените службеници првично мислеле дека 80% од случаите со КОВИД-19 биле асимптоматски или со лесна болест.
Луѓето кои сами се лекуваат дома не влегуваат во статистиката
Со оглед на недостатокот на болнички кревети, здравствените работници и комплети за тестирање, се препорачува само на лица со сериозни симптоми да доаѓаат во болница. Поради несоодветно тестирање, во многу земји, вклучително и во САД, само статистичките случаи во болници сега се бројат во статистиката, посочува Швалбе. Луѓето кои не се чувствуваат особено лошо остануваат дома, мирно се опоравуваат и воопшто не се евидентираат како пациенти.
Ова е важно затоа што таквите лица не се појавуваат во официјална статистика.
Да ја земеме за пример постара жена од Њујорк, која е малку болна. Таа го повикува матичниот лекар, кој, врз основа на нејзините симптоми, но не и на тестот, клинички дијагностицира КОВИД-19. Бидејќи не е многу болна, советувано и е да остане дома. Не постои механизам нејзиниот лекар да ја пријави својата дијагноза пред здравствените власти, така што ако закрепне, таа никогаш нема да оди во статистика. Само ако таа се разболи, така што таа мора да биде примена во болница, таа ќе се смета како случај со КОВИД-19. Ако умре, ќе се смета дека умрела од КОВИД-19.
Зошто стапката на смртност изгледа повисока отколку што е?
Со оглед на тоа дека многумина се образоваат дома деновиве, продолжува Швалбе, можеби е добро време да се освежат знаењата по математика.
Откако ќе се утврди бројот на заразени, тој станува именител во пресметката. Бројот на загинати е броител. Број (број на смртни случаи) / именител (број на заразени) x 100 = стапка на смртност од инфекција. Знаеме дека вирусот се шири многу брзо откако се појави во популацијата. Ова значи дека многу од општата популација се заразени или биле заразени, а без притоа да имаат или се без симптоми.
Сепак, наместо во именителот сите да се заразени, во многу земји се пресметуваат само луѓето кои се толку болни, што треба да одат во болница. Луѓето кои се толку болни да одат во болница, веројатно ќе имаат потреба од интензивна нега, а таквите пациенти имаат помала веројатност да преживеат од пациентите со лесни симптоми. Поради ова, стапката на смртност се чини повисока отколку што е навистина, истакнува Швалбе.
Понатаму, за време на тестирањето, во зависност од видот на користените тестови, се запознаваме за бројот на луѓе кои се активно заразени, но не и за оние кои преживеале КОВИД-19 и сега се имуни. Ова доведува до дополнително потценување на именителот.
Што значи тоа? Тоа значи дека именителот (бројот на заразени) е помал отколку што треба да биде, така што броителот (број на смртни случаи) има голема сила. Во овој случај, официјалната стапка на смртност е повисока отколку што треба, посочува авторот. Со други зборови, со изоставување на лица на кои не им е потребна болничка помош, го преценуваме процентот на заразени лица кои умираат од КОВИД-19. Тоа е опасна порака која предизвикува страв, сето тоа заради погрешен именител.
Во наредните денови, стапката на смртност ќе изгледа полошо, особено во болниците кои се повеќе ќе бидат оптоварени и ќе треба да ја рационализираат грижата. Се чини дека поголем процент од луѓе умираат од КОВИД-19 отколку што е случај.
Нема доволно адекватно тестирање
За разлика од другите болести, нема доволно адекватно тестирање, така што е невозможно да се процени колку луѓе веќе се заразени и затоа не постои ризик од инфекција. Огромното мнозинство луѓе ќе се заразат, ќе преживеат и нема да бидат свесни дека воопшто го имале вирусот или ќе бидат заразни, така што случајно ќе заразат пријатели или членови на семејството, тврди Швалбе.
Податоците од САД и другите земји за смртност поврзани со возраста, претходни медицински состојби, лекови земени во моментот на смртта и други фактори можат да помогнат да се разбере како се однесува КОВИД-19 на ниво на население и индивидуално. Во меѓувреме, треба да се прилагоди официјална проценка за бројот на случаи во популацијата или, во најмала рака, да се создадат споделени податоци и системи за известување.
Во одреден момент, ќе се обноват нашите секојдневни животи, за време на кои ќе се појави психичка здравствена криза, предизвикана од седмици страв, изолација и вознемиреност. Голем дел од ова можеше да се избегне со прецизно и јасно дефинирање на именителот, заклучува Швалбе.