Ендометриозата е болно нарушување во кое ткиво слично на ендометриумот (поставата на матката) расте надвор од матката. Најчесто ги зафаќа јајниците, јајцеводите и ткивото што ја обложува карлицата.
Ендометриозата предизвикува силна болка, особено за време на менструацијата и може да се лекува на неколку начини.
Како да препознаете ендометриоза?
Главниот симптом на ендометриозата е болка во карличниот под, поточно болка која може да се појави во желудникот, јајниците или дури и долниот дел на грбот, а најчесто се јавува за време на менструацијата. Болката може да се влоши со текот на времето, додека некои жени им помагаат лекови против болки.
Други знаци на ендометриоза се:
– болка за време или после секс
– болка при мокрење или дефекација за време на менструацијата
– болки во грбот или стомакот за време или помеѓу менструацијата
– крварење помеѓу менструацијата
– грчеви до две недели пред менструацијата
– зголемено крварење за време на менструацијата
– неплодност
Покрај тоа, за време на менструацијата може да се појави дијареа или запек, слабост, надуеност или гадење. Важно е да се напомене дека оваа состојба може да се манифестира различно кај секого. Некои жени на тој начин можат да чувствуваат помала болка, додека други нема да можат да ги извршуваат секојдневните активности во деновите на менструацијата поради преголема болка. Од друга страна, некои жени нема да имаат никакви симптоми и нема ни да знаат дека ја имаат оваа состојба.
Зошто се јавува ендометриоза?
Точната причина за оваа состојба не е позната, но постојат одредени фактори кои влијаат на појавата на ендометриоза. Тоа е честа појава кај жените на возраст од 25 до 40 години, а може да се појави и во порана возраст.
По менопаузата, симптомите се олеснуваат, а потоа обично исчезнуваат. Луѓето кои имаат женски член на семејството со ендометриоза, жените кои го добиле првиот циклус пред 11-годишна возраст и жените кои имаат одредени абнормалности во матката имаат зголемен ризик да добијат ендометриоза.
Како се дијагностицира ендометриозата?
Најважно е да му кажете на вашиот гинеколог за вашите проблеми за да можете да дијагностицирате ендометриоза. Исто така, важно е да се оди на редовни гинеколошки прегледи и да се следат промените. Понекогаш ќе биде доволен ултразвучен преглед за дијагноза, додека понекогаш ќе биде потребна лапароскопија и биопсија.
Поставувањето дијагноза може да трае со години, а важно е да бидете трпеливи и да ги преземете сите мерки за да ја откриете.
Како се лекува ендометриозата?
Оваа состојба се третира во зависност од симптомите и тежината, но и од тоа дали личноста планира да забремени. Не постои лек, само начини да се олесни секојдневието на лицето со ова нарушување. Најчесто, фокусот е на намалување на болката, како и на подобрување на плодноста кај личноста која работи на бременост. Лековите против болки или одредени хормонски терапии, како што е комбинацијата на естроген и прогестин, даназол, може да помогнат при болката, а понекогаш ќе биде неопходна операција за отстранување на изгубеното ткиво.
Исто така, диетата може да помогне во некои случаи, а можно е состојбата да помине сама по себе, но понекогаш може да се врати. Одредени промени во животниот стил можат да влијаат на појавата или намалувањето на ендометриозата. Лошо ќе делува храната богата со транс масти кои се наоѓаат во пржената и преработената храна. Црвеното месо и глутенот исто така можат да бидат опасни, а кофеинот и алкохолот треба да се избегнуваат.
Од друга страна, важна улога имаат храната богата со железо, храната богата со есенцијални масни киселини, овошјето, зеленчукот, житариците, како и генерално урамнотежената исхрана. Покрај храната, исклучително важна е физичката активност и намалувањето на стресот.
Заклучок
Ендометриозата е хронична состојба која предизвикува силна болка за време на менструацијата и голем број други симптоми. Со оглед на многуте различни симптоми, често е тешко да се дијагностицира, а кога ќе се дијагностицира, треба да се третира со лекови против болки, хормонска терапија или промени во исхраната.