Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) побара од српската влада до 31 март да достави одговори на наводите за употреба на звучно оружје против учесниците на масовниот протест во Белград на 15 март. Правните експерти предупредуваат дека овој случај може да има сериозни последици за процесот на европска интеграција на Србија.
Група невладини организации поднесоа барање до ЕСЧП за привремени мерки, тврдејќи дека мирниот 15-минутен молк, за време на кој демонстрантите им оддадоа почит на жртвите од уривањето на настрешница на железничката станица во Нови Сад, беше насилно прекинат со употреба на неидентификуван звук или друг сличен уред.
Според нивните тврдења, употребата на оваа супстанца предизвикала физички повреди, паника и стампедо меѓу толпата. Повеќе од 4.000 учесници на протестот пријавија здравствени проблеми по инцидентот.
Српските власти категорично ги отфрлаат наводите за употреба на таканаречениот звучен топ, првично тврдејќи дека Србија не поседува такво оружје. Но, подоцна беше утврдено дека Министерството за внатрешни работи (МВР) во својот арсенал имало звучен апарат, но останува официјалната верзија дека не бил користен за време на протестите.
Европскиот суд побара од Србија да наведе дали биле користени незаконски средства против демонстрантите, на која правна основа таквата употреба може да се оправда и какви заштитни мерки се преземени против потенцијалната злоупотреба на таквите средства, велат невладините организации.
Правниот експерт Владица Илиќ од белградскиот Центар за човекови права изјави за порталот Nova.rs дека ЕСЧП ќе одлучи дали има основа за итно постапување и изрекување привремена мерка само откако сите страни ќе ги достават своите изјави.
Од друга страна, претседателката на Центарот за судски истражувања Вида Петровиќ Шкеро е скептична за можноста за конкретни последици, имајќи предвид дека сите клучни актери – МВР, Безбедносно-информативната агенција (БИА), Воено-безбедносната агенција (ВБА) и министерот за здравство Златибор Лончар – веќе изјавија дека не е употребено звучно оружје.
Сепак, Петровиќ Шкеро предупредува дека овој случај може да остави трага на европскиот пат на Србија.
„Доколку некоја држава не ја почитува евентуалната привремена мерка од ЕСЧП, тоа ќе биде забележано и би можело да се земе предвид при одлучувањето за нејзиниот пристап во Европската унија“, заклучи таа.