Еден ден. Толку траеше тишината по изборот на новото раководство на СДСМ пред да пукне нешто однатре. Не експлозија, не гром, туку она тивко, гадно крцкање што го слушаш кога нешто одамна иструлено конечно попушта. И не пукна однадвор, од политички противник или од некој дежурен аналитичар. Пукна од свој човек. Од Петре Шилегов.
Фејсбук-статус. Краток, остар, без ракавици. Таков каков што се пишува кога веќе не ти е гајле дали ќе те сакаат утре. Кога повеќе немаш што да изгубиш освен илузиите. А тие, очигледно, одамна се изгубени.
„Убиство од небрежност“, „убиство со умисла“, „договор“, „тезгарош“. Не е ова јазик на дипломат. Ова е јазик на човек што гледал доволно, молчел доволно и сега му е преку глава.
Ова не е напад само врз Венко Филипче. Иако името е јасно кажано. Ова е удар врз целата шема. Врз партија што со години се обидува да преживее на грбот на рециклирани лица, потрошени фрази и договори што мирисаат на тезга уште пред да се отворат. СДСМ одамна не губи избори затоа што ВМРО-ДПМНЕ е „јако“, туку затоа што самата партија си го изеде сопствениот идентитет, како куче што од глад си ја гризе опашката.
Филипче е коректен, пристоен, медицински чист во настапите. Ама политиката не е стерилна сала за операции. Политиката е валкана улица, со пот, со крв, со гнасни дилови и уште погнасни компромиси. И кога некој однатре ти вика дека си или СДСМ или тезгарош, тоа значи дека улицата одамна го има почувствувано мирисот.
Тајмингот? Совршен. Празници. Сите сакаат мир, сарма, светилки и лажна надеж дека од јануари нешто ќе биде поинаку. Класична финта. Ако помине доволно време, луѓето забораваат. Или барем така мислат оние што седат по состаноци и си мерат рејтинзи. Ама има работи што не се забораваат. Особено кога ги кажуваш јавно, со име и презиме, без политичка амбалажа.
Шилегов не звучи како човек што бара позиција. Звучи како човек што е згрозен. А тоа е многу поопасно. Луѓето што сакаат функција се купуваат. Луѓето што се згрозени – не. Тие веќе се надвор од системот, дури и ако формално сè уште се внатре.
СДСМ денес не личи на партија што се обновува. Личи на ноќен бар во кој светлата сѐ уште светат, музиката тивко свири, ама сите знаат дека газдата одамна банкротирал. Се точи уште некоја пијачка, од навика, од инат, од страв да не се соочи со крајот. А надвор веќе се разденува и никој не доаѓа.
Прашањето не е дали Филипче треба да поднесе оставка. Прашањето е дали СДСМ знае што сака да биде. И дали има храброст да си го каже тоа в лице. Затоа што без таа храброст, секое ново раководство е само нова етикета на исто шише. А внатре – истата горчина.
„Прашањата ќе ги поставиме по празниците“, вели Шилегов. Тоа звучи како закана, ама и како умор. Како да знае дека одговорите веќе ги знае, само уште еднаш сака да ги слушне јавно. А можеби и не му е ни важно дали ќе ги слушне. Можеби само сака да се запише дека не молчел.
И тоа е најопасното за секоја партија: кога нејзините луѓе престануваат да молчат.
Тогаш веќе не се работи за лидер, за фракција или за избори. Тогаш се работи за распад. Тивок, валкан, човечки. Како што секогаш било.
Локален херој