Масовните протести одржани во Белград на Видовден го привлекоа вниманието на светските медиуми, кои ги оценија како најмасовни и најнапнати досега.
Според проценките на Би-Би-Си, околу 140.000 луѓе се собраа во српската престолнина во саботата, барајќи предвремени избори.
Скандирања „Сакаме избори!“ одекнуваа низ плоштадот Славија и околните улици, додека протестот го предводеа студенти, работници, наставници и земјоделци, пишува Нова.рс.
Судири, солзавец и апсења – полицијата реагираше со сила
Сите три медиуми – Би-Би-Си, Си-Ен-Ен и Дојче Веле – известуваа за судирите што избувнаа по завршувањето на главниот митинг, кога некои од демонстрантите се обидоа да се приближат до контра-митинг на поддржувачите на претседателот Вучиќ пред парламентот. ДВ наведува дека полицијата употребила бибер спреј, додека Би-Би-Си и Си-Ен-Ен објавуваат дека биле употребени солзавец и шок-бомби. Десетици демонстранти биле уапсени, а најмалку шест полицајци биле повредени.
Директорот на полицијата Драган Васиљевиќ изјави дека „сите одговорни за насилството ќе бидат идентификувани и изведени пред лицето на правдата“. Додека владата ги обвинува демонстрантите за насилство, организаторите на протестите тврдат спротивното – дека властите ги имале сите механизми за да спречат ескалација, но „намерно прибегнале кон репресија“.
Студентите во центарот на вниманието: „Борбата не е завршена“
Според Си-Ен-Ен и ДВ, студентското движење е ‘рбетот на антивладиниот отпор, кој трае речиси осум месеци, од трагедијата во Нови Сад – уривањето на кровната конструкција на железничката станица, во која загинаа 16 лица. Многумина го поврзуваат настанот со корупција и лошо управување со државните проекти, а поранешниот премиер поднесе оставка по тоа.
На протестот во саботата, студентите поставија ултиматум – или предвремени избори или граѓанска непослушност. Некои од говорниците рекоа дека „сегашните власти повеќе немаат легитимитет“, додека други апелираа „народот да ја земе својата слобода во свои раце“. Теодора, студентка која разговараше со ДВ, рече: „Вучиќ е на последните нозе“.
Страв од странска интервенција и внатрешни превирања
Претседателот Вучиќ, кој таа вечер доделуваше државни награди во Белград, ги обвини демонстрантите за обид за државен удар организиран од странство. „Тие сакаа да ја соборат Србија и не успеаја“, напиша тој на Инстаграм. Во иста насока, Би-Би-Си и Си-Ен-Ен нè потсетуваат дека неколку лица беа уапсени еден ден пред протестот, осомничени за наводен заговор за соборување на владата. Вучиќ не даде докази или посочи кои се конкретните странски актери.
Од друга страна, Си-Ен-Ен наведува дека државата се обидела да го ограничи пристапот до Белград на денот на протестот, вклучително и прекинување на железничкиот сообраќај поради наводна закана со бомба, што опозицијата го смета за обид да се спречат граѓаните да пристигнуваат од внатрешноста.
Симболика на Видовден и политичка тензија
Протестот се одржа на Видовден – ден со голема симболика во српската историја, во чест на Битката на Косово во 1389 година. Си-Ен-Ен забележува дека овој датум претходно се користел за поттикнување националистички чувства, но овој пат студентите се обиделе да му дадат ново значење – како ден на демократски бунт против корупцијата и авторитаризмот.
Контра-митинг и камп на лојални поддржувачи
Во исто време, поддржувачите на владата организираа контра-митинг пред парламентот, каде што со месеци престојуваат во шатори во таканаречениот камп за поддршка на Вучиќ. ДВ ја пренесува изјавата на Јасмин Матовиќ, даночна службеничка од Чачак: „Го поддржувам најдобриот претседател на Србија. Не сакам Србија да падне во рацете на оние што сакаат хаос“.
Си-Ен-Ен додава дека многу поддржувачи на Вучиќ биле донесени во Белград со организирани автобуси, носејќи маички со натписи „Нема да се откажеме од Србија“.
Светот гледа, но ЕУ молчи
Додека протестите се шират и се интензивираат, реакциите од ЕУ и меѓународната заедница, според аналитичарите, се воздржани. Иако амбасадите на некои западни земји претходно повикаа на дијалог, немало конкретен притисок врз владата.
Би-Би-Си известува дека Вучиќ одржувал блиски врски со Русија и дека Србија не вовела санкции врз Москва, и покрај нејзината кандидатура за членство во ЕУ.