Здравјето на организмот во голема мера зависи од квалитетот на цревната микрофлора, а клучна улога имаат пробиотиците, пребиотиците и постбиотиците.
Многумина ги земаат во форма на таблети, но лекарите тврдат дека е многу поефикасно да се воведат одредени промени во исхраната.
Научниците проценуваат дека цревната микробиота на типична личност содржи помеѓу 300 и 500 видови бактерии и изобилува со трилиони вируси и габи кои играат клучна улога за вашето здравје.
Дали корисните микроби во вашето црево цветаат или се преполни од непожелни гости, во голема мера зависи од тоа колку добро се грижите за нив, што може да направи голема разлика во целокупното здравје на вашето тело.
Цревниот микробиом е многу сложена еколошка заедница, а имајќи предвид дека неговиот квалитет влијае на физичкото и менталното здравје, вреди да се запознаат неговите клучни „жители“ – пробиотиците, пребиотиците и постбиотиците.
Што се пребиотици и зошто се важни?
Пребиотикот обично е храна богата со влакна која делува како ѓубриво за вашиот микробиом. Трилиони микроби кои живеат во вашите црева зависат од храната што ја консумирате, а за да се зголеми бројот на добри бактерии, клучен е внесот на пребиотици.
„Ако пробиотиците се добри момци, тогаш пребиотиците се храната со која се развиваат добрите момци“, изјави за „Вашингтон пост“ Ерика Сонебург, постар научник по микробиологија и имунологија на Универзитетот Стенфорд.
Пребиотиците главно се состојат од сложени јаглени хидрати и влакна кои се наоѓаат во широк спектар на растителна храна. Кога јадете овошје, зеленчук, цели зрна и други производи од растителна основа, поголемиот дел од влакната што ги содржат поминуваат низ вашиот желудник и тенкото црево релативно недопрени, бидејќи на луѓето им недостасуваат ензими за да ги разградат. Но, микробите во вашето дебело црево можат да ги метаболизираат влакната и да ги разградат на други соединенија, пишува City Magazine.
„Начинот на промовирање на многу различни пријателски бактерии е да ги нахраниме со многу влакна и пребиотици“, вели Крис Даман, доктор на науки, гастроентеролог во Центарот за дигестивно здравје на Медицинскиот центар на Универзитетот во Вашингтон.
Што се постбиотици и зошто се тие важни?
Вашите цревни микроби ја разградуваат храната богата со растителни влакна. Отпадните производи кои произлегуваат од овој процес се нарекуваат постбиотици. Овие соединенија вклучуваат широк спектар на нови соединенија, вклучувајќи витамини, ензими и амино киселини.
„Има илјадници и илјадници соединенија што тие ги произведуваат“, вели Даман.
Кога ги храните вашите цревни микроби со пребиотици, тие ги претвораат во група постбиотски соединенија наречени масни киселини со краток синџир, кои се исклучително добри за вашето здравје.
Една од најдобро проучените масни киселини со краток ланец е бутиратот. Ова соединение помага да се одржи здравјето на цревата со тоа што служи како извор на гориво за клетките што го обложуваат дебелото црево. Бутиратот помага во намалување на воспалението и го посредува имунолошкиот систем.
Тоа влијае на здравјето на мозокот и може да го стимулира производството на GLP-1, хормон кој го потиснува апетитот, вели Даман. На пример, Ozempic и Vegovi, популарни лекови за слабеење и дијабетес, работат со имитирање на функциите на GLP-1.
„Бутиратот е како микробиомска суперсила. Ова е една од клучните работи што ги произведува, што е критично во сите аспекти на нашето здравје“, истакнува Даман.
Постбиотиците се создаваат за време на дигестивниот процес бидејќи вашите цревни микроби ги разградуваат влакната. Една од фасцинантните работи за постбиотиците е тоа што соединенијата произведени од еден вид бактерии можат да бидат храната (или пребиотикот) од која зависи друг вид бактерии.