Која е „ударната“ петорка на Бајден за Западен Балкан?

од Vladimir Zorba

Според петмината што беа делегирани од претседателот на САД, Џозеф Бајден, кои ќе се справат со балканските земји во наредниот период, Вашингтон има многу сериозни намери на овие простори во наредниот период, пишува српски „Блиц“.

„Петте специјалци“ на Бајден се Габриел Ескобар, Кристофер Хил, Џефри Ховениер, Мајкл Марфи и Џејмс О’Брајан, од кои некои ќе се занимаваат со регионот како амбасадори, некои како специјални пратеници на Стејт департментот, но на сите им е заедничко дека се закоравени дипломати, со енергични перформанси, го знаат Балканот како задниот дел на својата рака и сите зборуваат српски, пишува српското издание.

Тоа се дипломати многу активни во регионот во 90 -тите години, и колку што знае Балканот, двајца сведочат дека учествувале во формирањето на новата американска амбасада во Србија по промените на 5 октомври, двајца беа учесници во преговорите во Рамбује, а еден го напиша текстот на Дејтонскиот договор.

Габриел Ескобар, дипломат со енергичен пристап, е назначен за пратеник на Стејт департментот за Западен Балкан, како што беше потврдено со фактот дека штом изби кризата меѓу Белград и Приштина поради воведување на реципроцитет на регистарските таблички, тој полета до Брисел и учествуваше во договорот и отстранување на барикадите од административните премини.

Како што пишува „Блиц“, неговата биографија е живописна, тој беше заменик -шеф на мисијата во Амбасадата на САД во Белград во август 2019 година, а до доаѓањето на амбасадорот Ентони Гофри, тој беше извршител на должноста.

По промените на 5 октомври, тој (во 2001 година) беше шеф на политичкиот оддел веднаш откако САД ја отворија амбасадата, а во поранешна Југославија од 1998 до 2001 година ја извршуваше функцијата шеф на кабинетот во Канцеларијата на високиот претставник во Бања Лука, па заменик-шеф на тимот за дипломатски врски во Подгорица.

Што се однесува до Србија, Ескобар ќе работи рамо до рамо со Кристофер Хил, кого Бајден неодамна го назначи за амбасадор во Србија, а неговото доаѓање се очекува следната година. „Блиц“ наведува дека го нарекуваат дипломатска sвезда и човек кој би можел да го забрза расплетувањето на косовскиот јазол.

Хил практично „се враќа на местото на злосторството“, бидејќи неговата прва служба беше Белград, и тој беше близок соработник на Ричард Холбрук и член на неговиот тим и учесник во преговорите во Дејтон и Рамбује, како и специјален пратеник за Косово (од 1998 до 1999), амбасадор во Македонија и шеф на преговарачкиот тим со Северна Кореја.

Тој беше опишан како „шатл -дипломат“ кој „трчаше ваму -таму меѓу Белград и Приштина“, и како човек со најголема доверба на Ричард Холбрук, кому му помогна да се смири конфликтот во Босна.

Додека Хил служи во Белград, неговиот колега Џефри Ховениер ќе биде во Приштина, а се наведува дека тој е и „специјалист за Балканот“, а во Приштина доаѓа од Турција, каде што во моментов е заменик -шеф на мисија во Амбасадата на САД.

Работел во амбасади во Грција, Хрватска, Турција, и речиси и да нема земја на Западен Балкан во чии настани не бил вклучен, барем на некој начин. Тој беше учесник во преговорите во Рамбује како член на тимот на Марти Ахтисари.

Тој помогна, како и Ескобар, да ја отвори Амбасадата во Белград во декември 2000 година, по воспоставувањето на дипломатските односи меѓу Соединетите држави и СРЈ, а подоцна ја предводеше привремената канцеларија на Амбасадата на САД во јужна Србија, чија задача беше да го надгледува албанското востание во таканаречената Прешевска долина, а во 2018 година тој доби медал од Хашим Тачи по повод десетгодишнината од самопрогласувањето независност на Косово.

„Блиц“ пишува дека во Комисијата за надворешни работи на Сенатот на САД објавил дека ќе работи на поддршка на дијалогот со посредство на ЕУ за нормализација на односите меѓу Косово и Србија, на што, како што тогаш беше цитиран Бајден, треба да се фокусира на меѓусебно препознавање.

Исто како Ховениер и Мајкл Марфи, новиот американски амбасадор во Босна и Херцеговина е ветеран на Стејт департментот на САД и има 29 годишно искуство во меѓународната политика, а во моментов работи како заменик помошник државен секретар за европски и евроазиски прашања.

Се вели дека тој многу добро го познава Балканот, држејќи високи позиции во Сараево како политички советник во Амбасадата на САД (2006-2009 година) и Приштина, каде што беше заменик-шеф на мисијата во Амбасадата на САД (од 2009 година) до 2012 година).

Покрај тоа, тој работеше во Лондон, Јаунде во Камерон и Лагос во Нигерија, а во Вашингтон беше офицер за Бугарија и Северноатлантската алијанса и началник на кабинетот на генералниот директор на надворешната служба.

Како последен, но не и најмалку важен во овој тим, Блиц го споменува Џејмс О’Брајан, кој беше номиниран за координатор за санкционата политика на американскиот Стејт департмент.

Тој се смета за клучен Американец во изготвувањето на Дејтонскиот мировен договор, односно му се припишува записот за пишување на Уставот на Босна и Херцеговина, кој всушност е Анекс IV во мировниот договор.

Од 1989 до 2001 година, тој беше виш советник на државниот секретар Медлин Олбрајт, како прв заменик директор за планирање политики и пратеник на претседателот за Балканот.

Во владата на Клинтон (1993-2001 година), тој работеше во Стејт департментот, фокусирајќи се на поранешна Југославија и воените злосторства, но и како специјален претседателски претставник за заложнички прашања, додека кај Барак Обама служеше во Белата куќа и во моментов е потпретседател на Меѓународната советодавна група „Олбрајт Стоунбриџ“.

Слични содржини