Виталиј Кличко, поранешен боксер во тешка категорија, а сега градоначалник на Киев, минатиот месец влезе во неистражена политичка територија: во едно интервју, тој посочи дека Украина може да се откаже од територија за да ја заврши војната со Русија.
По лавина од негативни коментари, Кличко се откажа од тоа тврдење, објавувајќи на Фејсбук дека „територијалните отстапки се спротивни на националните интереси“ и дека Киев „треба да се бори против нивното спроведување до последен момент“.
Американскиот претседател Доналд Трамп и неговите преговарачи, од друга страна, веруваат дека единствениот начин да се стави крај на војната во Украина е Киев да признае дека нема да добие ниту една од територијата што руските трупи ја зазедоа од почетокот на нивната инвазија.
Изјавата на Кличко, а потоа и нејзиното повлекување, заедно со неколку анкети спроведени по тригодишна војна, покажуваат дека мнозинството Украинци не сакаат да отстапат територија на Русија во замена за прекин на огнот.
Овие анкети објаснуваат зошто украинскиот претседател Володимир Зеленски, за кого се очекува повторно да се кандидира за функција, се спротивставува на притисокот на Трамп да отстапи територија во разговорите за прекин на огнот.
„Украинците мислат дека тоа само ќе ја зајакне Русија.“
Анкета на агенцијата „Градус рисрч“, цитирана од Ројтерс, покажува дека речиси три четвртини од Украинците не го сметаат откажувањето од територијата како начин за завршување на војната.
„Повеќето испитаници веруваат дека главната воена цел на Русија е да воспостави целосна контрола врз нивната земја“, забележува Градус.
„Територијалните отстапки на Украина не се сметаат за компромис и гаранција за мир – напротив, се тврди дека тие само ќе го зајакнат агресорот“.
Русија негира дека сака контрола врз Украина, но нејзините сили стигнаа до портите на Киев на почетокот на инвазијата, пред да бидат потиснати од украинските сили на нивните сегашни позиции на југ и исток.
Анкетите во Украина спроведени оваа недела покажуваат дека 40 проценти од испитаниците веруваат дека дури и со отстапки, мирот би бил привремен и неодржлив. Дополнителни 31 процент веруваат дека отстапките воопшто нема да доведат до мир.
Исцрпени и соочени со поголем непријател
Русија моментално контролира околу 20 проценти од украинската територија, вклучувајќи го и Кримскиот полуостров, кој го анектираше во 2014 година, како и големи делови од четири други региони во источна и југоисточна Украина.
Според американските преговарачи, многу од европските сојузници на Киев, па дури и некои Украинци, во приватни разговори признаваат дека Украина ќе мора да прифати да се откаже од дел од својата територија.
Украинците се исцрпени и се соочуваат со поголем и посилен непријател. Нивните обиди да ја потиснат Русија на бојното поле не успеаја, а нивните западни партнери не им дадоа доволно воена помош за да постигнат убедлива победа.
Зеленски, исто така, признава дека Украина нема сила воено да ги врати териториите во борба против многу помоќен непријател, но нагласува дека предавањето на територијата би било неуставно.
Сепак, спротивставувањето на отстапувањето на територија слабее.
50% ја отфрлаат идејата за предавање на територии на Русија
Податоците од Киевскиот меѓународен институт за социологија (KIIS) покажаа дека во март 39 проценти поддржале територијални отстапки, во споредба со само 10 проценти во мај 2022 година.
Сепак, исто така беше откриено дека во март, 50 проценти од Украинците ја отфрлиле идејата за предавање на територии на Русија, што е за еден процент помалку отколку во декември.
Податоците од друг институт – Центарот Разумков – од анкета спроведена во февруари и март покажаа дека речиси 82 проценти од испитаниците биле против какво било формално признавање дека териториите се окупирани.
„Дефиницијата за територијални отстапки што повеќе од половина од населението би ја прифатиле со тешко срце е де факто признавање на окупацијата без де јуре признавање“, рече Антон Хрушецки од KIIS, додавајќи дека земјата ќе мора да добие безбедносни гаранции за возврат.
Никој освен Кличко
Освен краткотрајната „екскурзија“ на Кличко, ниедна истакната личност во украинската политика или јавниот живот не се обидува да стимулира национален разговор за потребата од признавање на загубата на територија.
Евхен Махда, политички аналитичар во Киев, рече дека е потребен дијалог меѓу раководството на земјата и општеството за откажување од територијата за да се обезбеди широко прифаќање на потенцијалниот договор.
„За жал, мора да бидеме реални“, рече Махда за условите на договорот за завршување на војната, истакнувајќи дека многу Украинци сè уште ги доживуваат разговорите за компромис околу територијата како предавство.