Премиерот на Сингапур, Лоренс Вонг, повика на итна акција за промовирање на либерализацијата на трговијата и заштита на глобалните заеднички интереси, предупредувајќи дека светот се соочува со „хаотична“ транзиција кон постамерикански поредок, објави „Фајненшл тајмс“.
Во интервју во неговата канцеларија, Вонг рече дека светот е среде голема транзиција што може да трае една деценија.
„Нема сомнение дека ќе биде хаотично и непредвидливо бидејќи Америка се повлекува од својата улога како глобален осигурител, но нема друга земја што е способна или подготвена да го пополни тој вакуум“, рече тој.
Сингапур, како главен корисник на повоената ера на глобализацијата и мултилатерализмот, не може да си дозволи „да чека работите да се случат или да се надева дека работите магично ќе си дојдат на свое место“, додаде премиерот. Тој нагласи дека мора да се преземат мерки сега „за да се изградат нови трговски врски и да се одржи моментумот на либерализацијата на трговијата“. „Не можеме да го направиме тоа сами, но ќе го направиме со други земји со слични размислувања“, рече Вонг.
Неговите коментари доаѓаат пред два важни собири на регионалните лидери следната недела – самитот на Здружението на земјите од Југоисточна Азија (АСЕАН) во Малезија и форумот за Азиско-пацифичка економска соработка (АПЕК) во Јужна Кореја, на кои се очекува да присуствува и американскиот претседател Доналд Трамп.
Како голем трговски центар, Сингапур е една од земјите најизложени на нарушувањата во глобалната трговија предизвикани од царините на Трамп оваа година. Додека Сингапур доби релативно ниска царина од 10 проценти, повеќето од неговите соседи беа погодени со 19 проценти, што ги загрозува сложените регионални синџири на снабдување.
Лоренс Вонг; Фото: Јутјуб/Принтскрин/ФТ
Вонг го посочи неодамна започнатото Партнерство за иднината на инвестициите и трговијата, основано од Сингапур, Обединетите Арапски Емирати и Нов Зеланд, како пример за помали нации кои се здружуваат за да промовираат отворена трговија. Тој додаде дека постои потенцијал за трговски договор меѓу ЕУ и АСЕАН.
„Ние сме во свет каде што глобалниот систем станува сè повеќе пренатрупан. Но, би сакале да ги задржиме артериите на трговијата отворени и можеби да создадеме нови артерии“, објасни тој живописно.
Премиерот инсистираше дека е потребна нова мултилатерална архитектура бидејќи агендата „Америка на прво место“ на администрацијата на Трамп не е привремен феномен, туку „одразува поширока промена во политичката култура и самото општество“.
Опишувајќи ја економијата на Сингапур како „канаринец во рудник за јаглен“, Вонг рече дека има знаци дека бизнисите се воздржуваат од инвестиции и вработувања.
„Бидејќи сме толку отворени и изложени на надворешното опкружување, ние сме првите што го чувствуваат тоа кога надворешното опкружување почнува да ослабува“, рече тој, додавајќи дека забавувањето почнало да се чувствува во втората половина од оваа година. Економијата на градот-држава пораснала за 2,9 проценти во третиот квартал, што е намалување од 4,5 проценти во претходниот квартал.
Способноста на Сингапур да одржува блиски односи со Кина, нејзиниот најголем трговски партнер, и силен безбедносен сојуз со САД, е под невиден притисок откако Трамп дојде на власт.
Фото: Јутјуб/Принтскрин/Блумберг
Сепак, Вонг верува дека Кина во моментов не е ниту способна ниту подготвена да ги замени САД како доминантна сила.
„Сè уште е земја со среден приход со многу домашни предизвици“, рече тој. „Значи, сè уште нема нов глобален лидер што се појавува, а ние сме во овој многу непредвидлив, хаотичен период на транзиција.“
Вонг призна дека е тешко да се остане неутрален во врска со прашања како што се контролата на САД врз извозот на полупроводници во Кина.
„Од американска страна, она што го направивме е да воспоставиме робусни аранжмани за да може американската влада да истражува компании од интерес во Сингапур доколку сака“, рече тој, истакнувајќи дека ќе понуди слични аранжмани и на други земји.