Белорускиот опозициски активист и новинар Роман Проташевич, кој беше уапсен откако неговиот авион ненадејно беше пренасочен кон Белорусија, од затвор изјави дека демонстрациите против авторитарниот претседател Александар Лукашенко се стишиле и дека опозицијата треба да чека подобар момент за да ги оживее.
Ова е негово второ обраќање откако беше уапсен на аеродромот во Минск на 23 мај, а неговите соборци тврдат дека изјавата ја снимил под присила.
Видеото е објавено синоќа на белоруската државна телевизија, а Проташевич, меѓу другото, зборувал за неуспехот на демонстрациите, кои започнале низ целата земја по претседателските избори на 9 август 2020 година, поради официјалните резултати од гласањето, според кои Лукашенко доби повеќе од 80 проценти од гласовите.
„Сега треба да ги запреме уличните активности што ги имавме порано, форматите во кои работевме. Затоа што сега едноставно нема таква активност и не може да биде. Треба да почекаме додека не се влоши економската состојба и додека луѓето не излезат на улиците да земат чинија супа“, рече Проташевич.
Водителот на синоќешната емисија тврдеше дека белоруските власти не знаеле дека Проташевич е во авионот кога го пренасочиле летот од Атина до Вилнус, го насочиле кон Минск, наведувајќи ја заканата од бомба. Бомбата не беше пронајдена подоцна, а Проташевич и неговата девојка беа уапсени по слетувањето.
Really uncomfortable to watch this. A battered Roman Protasevich appears on Belarusian state TV to praise autocrat Aleksandr Lukashenko, 10 days after the dissident blogger was taken off the Ryanair flight that was forced to land in Minsk. A volte-face that’s very hard to believe pic.twitter.com/escJriEtfX
— Matthew Luxmoore (@mjluxmoore) June 3, 2021
Тој рече дека го открил планот за патување, на денот кога бил уапсен, 40 минути пред полетувањето, во групна порака со неговите соработници и навестил дека апсењето го извршил неименуван соработник. „Првото нешто што помислив е дека некој ме намести (апсење). Додека авионот слетуваше, сфатив дека нема смисла за паника“, рекол активистот.
Проташевич, кој ја напушти Белорусија во 2019 година, водеше популарен канал на апликацијата Телеграм и одигра клучна улога во организирањето масовни антивладини протести кои постојано привлекуваа 200.000 луѓе во Минск.
Тој е обвинет за поттикнување масовни немири, за што му се заканува казна затвор од 15 години.
На првото обраќање од затвор, Проташевич се изјасни за виновен за обвинението и зборуваше брзо. Неговите родители, кои живеат во Полска, изјавија дека признанието се чинело присилно и дека сметале дека модринките на лицето на нивниот син биле скриени со шминка.
На друга снимка, објавена синоќа, Проташевич делуваше посмирено и повремено се насмевнуваше, но неговите соработници се убедени дека тој исто така ја дал изјавата под присила.
Белоруската влада започна остра конфронтација со своите противници кога, по претседателските избори во август, кога избија масовни антивладини протести низ целата земја. Протестите траеја неколку месеци до зимата и покрај напорите на властите да ги задушат со апсења и репресии на демонстранти и активисти. Повеќе од 34.000 лица се уапсени за учество во демонстрации од август, од кои илјадници биле брутално претепани од полицијата. Независните медиуми беа мета на властите, а новинарите кои известуваа за протестот беа уапсени.