Некои деца се гласни, секогаш се во центарот на вниманието, немаат проблем да им приоѓаат на непознати и да разговараат со секого што можат. Други се потивки, повнимателни, им треба време да се релаксираат, а понекогаш се најсреќни кога играат сами или со близок пријател. И двете се нормални. Но, ако имате интровертно дете, постојат пет фрази кои, велат психолозите, дефинитивно треба да ги избегнувате.
Бидејќи иако општеството генерално ги фаворизира екстровертите и гласните луѓе, поентата не е да се промени детето за да се „вклопи“ повеќе. Поентата е да се поддржи точно какво што е.
1. „Зборувај погласно!“ или „Биди малку подружељубив!“
Веројатно најчестата реченица што интровертното дете може да ја чуе. И, како што велат психолозите, една од најштетните.
„Правејќи го ова, му давате до знаење дека неговото однесување е погрешно. И уште полошо – го учите да ги игнорира своите граници за да се чувствуваат другите подобро“, објаснува психологот Рејчел Волф.
На долг рок, ова може да доведе до тоа вашето дете да стане личност што им угодува на другите – некој што постојано им угодува на другите на своја сметка.
2. „Молчењето е непристојно“
Нема ништо лошо во тоа вашето дете да биде тивко, дури и кога е во јавност.
„Не им кажувајте дека се непристојни затоа што не зборуваат. Тоа испраќа порака дека нивните чувства и природа се нешто од што треба да се срамат“, вели терапевтот Кејт Робертс.
Таа додава дека во културата што ја слави екстровертноста, срамежливоста честопати неоправдано се перцепира како слабост. Не е.
3. „Зошто си толку срамежлив?“
Или уште полошо – „Престани да бидеш толку срамежлив.“
Овие реченици можеби звучат невино, но носат етикета и срам зад себе. Детето не избира да биде интроверт – едноставно е такво. „Тишината не е маана, туку црта на личноста“, нагласува Волф.
Робертс оди чекор понатаму: интровертните деца често имаат неверојатна моќ на набљудување и обрнуваат внимание на детали што другите ги пропуштаат.
4. „Ако си таков, никогаш нема да успееш“
Ова е сериозна грешка, велат експертите.
Да, екстровертите често се во центарот на вниманието, но тоа не значи дека се „поуспешни“. Интровертите исто така имаат исполнет, богат и успешен живот, но нивниот пат не е направен од бучава, туку од тишина, внимателност и длабочина. Изјавите што сугерираат дека нивната интровертност ќе ги спречи само ја поткопуваат нивната самодоверба.
5. „Зошто не одиш да си играш со нив?“ или „Зошто си таков?“
Овие прашања може да изгледаат охрабрувачки, но најчесто детето ги перцепира како осудувачки.
„Тоа испраќа порака дека нешто не е во ред со начинот на кој се чувствуваат“, објаснува социјалниот работник Кајли Мекграт.
Кога всушност, на детето можеби само му треба малку време или едноставно не му се игра со другите тој ден. И тоа е во ред.
Што да се каже наместо тоа?
Наместо да ја доведувате во прашање личноста на вашето дете, обидете се со ова:
„Во ред е што ти треба малку време.“
„Можеш да останеш тука со мене колку што сакаш.“
„Верувам дека знаеш како се чувствуваш.“
Ова му покажува на вашето дете дека го разбирате и ги почитувате неговите граници. За возврат, тоа учи да си верува на себе.
Ако се сомневате дека интровертноста на вашето дете му предизвикува тешкотии, не паничете веднаш. Наместо да го форсирате дружењето или да го туркате во непознатото, едноставно прашајте го: „Како се чувствуваш кога си околу непознати?“
Можеби ќе ви кажат дека е премногу за него, дека е бучно, дека е уморно. И тоа е сè што треба да знаете за подобро да го разберете.
На крајот на краиштата, децата не се ништо повеќе од мали луѓе. И ние возрасните понекогаш имаме потреба од тишина, нели?