Валутите на источноевропските земји, веќе погодени од војната во блиската Украина, се на пат да добијат уште еден удар од претстојната рецесија во еврозоната, пишува Блумберг.
Трговците имаат најнегативно расположение кон унгарската форинта, полската злота и чешката круна во споредба со другите валути на пазарите во развој во регионот, со исклучок на руската рубља и турската лира, покажаа податоците на Блумберг. Goldman Sachs, Fidelity International и InTouch Capital Markets очекуваат економиите во развој во Источна Европа да страдаат најмногу во однос на другите слични пазари доколку еврото ослабне.
Трите валути се сметаат за особено ранливи на побарувачката од земјите-членки на еврозоната, кои генерираат околу 60 отсто од секој нивен извоз. Од руската инвазија на Украина во февруари, нивните валути се повеќе се тргуваа во корелација со еврото.
„Ние сме претпазливи и негативно настроени кон источноевропските валути“, коментира Пол Грир од Fidelity International, кој се обложува на понатамошни девалвации на злотата и круната во однос на доларот. Регионот е „во најранливиот блок во рамките на пазарите во развој во валутниот простор“, додаде тој.
Иако Меѓународниот монетарен фонд во јули предупреди дека глобалната економија наскоро би можела да биде на работ на рецесија, изгледите за еврозоната се особено мрачни во услови на рекордна инфлација и зголемена веројатност за намалувања на руската енергија.
Источноевропските валути најверојатно ќе ослабат најмногу меѓу пазарите во развој доколку еврото падне под паритет со доларот на подолг период, велат стратезите на Goldman Sachs. На крајот на јули, банката ја намали својата 3-месечна цел за еврото на 0,99 долари од 1,05 долари.
„Европа е далеку поранлива во оваа фаза, па затоа е разумно да се мисли дека валутите на земјите од централниот и источниот дел на континентот ќе се претставуваат послабо, особено ако еврото поевтини во однос на доларот“, коментира Пјотр Матис, аналитичар на InTouch Capital Markets.
Двоцифрени падови
Валутите на земјите во регионот беа меѓу најтешко погодените од последиците од руската инвазија на Украина во февруари. Од почетокот на војната, форинтата ослабе за 17% во однос на доларот и за 8% во однос на еврото. Злотата изгуби 12% од својата вредност во однос на американската валута во текот на периодот, додека круната падна за 9,4%. Растечката врска на валутите со еврото го нагласува потенцијалот за понатамошно влијание од каква било депрецијација на единствената валута.
Засега, брзото монетарно затегнување на Унгарија помогна да се стабилизира форинтата откако валутата ослабна на рекордно ниско ниво во однос на еврото во јули. Фактот дека владата на премиерот Виктор Орбан допрва треба да обезбеди пристап до европскиот фонд за закрепнување на пандемијата, исто така тежи на валутата.
Во Полска, властите постигнаа поголем напредок во преговорите за пристап до европско финансирање. Во меѓувреме, централната банка на земјата се приближува кон крајот на циклусот на затегнување на монетарната политика, што помогна да ја зголеми основната каматна стапка на 6,5 отсто, во споредба со 10,75 отсто во Унгарија.
Чешката круна е најстабилна, најмногу поради девизните интервенции на централната банка. Институцијата ги задржа клучните стапки непроменети на 7% минатата недела, исполнувајќи го планот на новиот гувернер Алес Михл да го запре агресивното монетарно затегнување. Ова има за цел да им даде време на централните банкари да ги проценат економските движења и влијанието на сегашното ниво на трошоците за задолжување.
„Изгледите за регионот се мешани“, рече Оливер Харви од Deutsche Bank.
Сепак, депрецијацијата на еврото под паритет со доларот може да ги повлече сите три валути.
„Ако поместувањето под паритетот е поттикнато од фактори специфични за еврото – на пример, дополнително влошување на конфликтот меѓу Русија и Украина и прелевање во економијата на еврозоната, трите валути ќе се претставуваат послабо“, предвидува Харви.