Глобалните цени на храната паднаа за 20,5 отсто од својот врв пред една година, објави во петокот Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите нации (ФАО).
„Индексот на цените на храната падна 12-ти последователен месец во март и изнесуваше во просек 126,9 поени, што е пад од 2,1 отсто во однос на претходниот месец и 20,5 отсто под максимумот во март 2022 година, поради повисоката понуда, намалената побарувачка за увоз и проширувањето на црноморската иницијатива за жито“, се наведува во соопштението, пренесува Танјуг.
Индексот на цените на житарките падна за 5,6 отсто во однос на февруари, при што меѓународните цени на пченицата се намалени за 7,1 отсто, под притисок на силниот принос во Австралија, подобрените услови за културите во Европската унија, високите залихи од Руската Федерација и тековниот извоз од Украина.
Во соопштението на ФАО се додава дека светските цени на пченката паднале за 4,6 отсто, делумно поради очекувањата за рекордна жетва во Бразил, додека цените на оризот паднале за 3,2 отсто.
Индексот на цените на растителното масло во просек беше три отсто понизок од претходниот месец и 47,7 отсто под нивото од март 2022 година, бидејќи високите светски залихи и намалената глобална побарувачка за увоз влијаеа врз котациите за соја, канола и сончогледово масло. Од друга страна, растот на цените на палмовото масло е резултат на пониските нивоа на производство во Југоисточна Азија поради поплавите и привремените извозни ограничувања наметнати од Индонезија.
Зголемување на цената
„Порастот на цените е главно резултат на загриженоста за намалената глобална достапност на шеќер во сезоната 2022/23, по опаѓачките производствени изгледи во Индија, Тајланд и Кина. Сепак, позитивните изгледи за посевите со шеќерна трска во Бразил го ограничија нагорниот притисок врз светските цени на шеќерот“, велат од организацијата.
Индексот на цените на млечните производи на ФАО падна за 0,8 отсто во март, при што цените на путерот се зголемија поради посилната увозна побарувачка, додека цените на сирењето паднаа поради повисоките залихи кај водечките извозници.
Спротивно на тоа, индексот на цените на шеќерот се зголеми за 1,5 отсто од февруари на највисокото ниво од октомври 2016 година, како одраз на загриженоста поради опаѓањето на производството во Индија, Тајланд и Кина. Позитивната перспектива за жетвата на шеќерна трска во Бразил го ограничи нагорниот притисок на цената, како и падот на меѓународните цени на суровата нафта, што ја намали побарувачката за етанол.
Индексот на цените на месото на ФАО благо порасна, за 0,5 отсто. Меѓународните понуди за говедско месо се зголемија, под влијание на растот на домашните цени во САД, додека цените на свинското месо се зголемија поради зголемената побарувачка во Европа пред празниците.
И покрај појавата на птичји грип во неколку големи земји извознички, светските цени на живината паднаа деветти последователен месец поради намалената глобална побарувачка за увоз.
Понуда и побарувачка на житни култури
„Иако цените паднаа на глобално ниво, тие сè уште се многу високи и продолжуваат да растат на домашните пазари, што претставува дополнителни предизвици за безбедноста на храната. Ова е особено точно за земјите во развој кои увезуваат храна, каде што ситуацијата се влошува со депрецијацијата на нивните валути во однос на американскиот долар или еврото и растечкото должничко оптоварување“, нагласи главниот економист на ФАО, Максимо Тореро.
Во Извештајот за понудата и побарувачката на житарки, исто така објавен во петокот, ФАО ја зголеми својата прогноза за светското производство на пченица во 2023 година, сега поставена на 786 милиони тони, што би било 1,3 отсто под нивото од 2022 година и втор највисок постигнат резултат. Речиси рекордни посеани површини се очекуваат во Азија, додека сувите услови ја зафаќаат северна Африка и јужна Европа.
ФАО, исто така, ја зголеми својата прогноза за светското производство на житни култури за оваа година на 2.779 милиони тони, што е пад од 0,7 отсто во однос на 2021/22 година. Светските резерви на жито се очекува да паднат за 0,3 отсто од првичните нивоа на 850 милиони тони до крајот на сезоната 2022/2023.
Се предвидува дека светската трговија со житни култури во 2022/23 г. ќе се намали за 2,7 отсто од нивото од 2021/22 година до 469 милиони тони.
Падот главно ги одразува очекувањата за намалување на трговијата со крупно жито, додека глобалната трговија со пченица се очекува да се зголеми.
Меѓународната трговија со ориз се предвидува да се намали за 5,2 отсто во 2023 година, што е под рекордното високо ниво од 2022 година.