Откако Реџеп Тајип Ердоган тесно победи на претседателските избори во Турција и влезе во третата деценија од неговото владеење, бројните реакции за неговиот реизбор не престануваат. Британски „Телеграф“ ја тематизира победата на Ердоган во претседателската трка со Кемал Киличдароглу преку глобалната позиција и моќ на Европската унија.
Уредникот на „Телеграф“ за прашања за одбрана, Кон Кафлин, во својата анализа наведува дека сите претензии дека Европската унија може да биде голема сила во светските работи се целосно разоткриени со реизборот на Реџеп Тајип Ердоган за претседател на Турција.
Впрочем, како што се наведува, не толку одамна Брисел се обиде да ја убеди Турција да стане членка на ЕУ. Земјата сè уште официјално се смета за кандидат за членство, иако Анкара едвај постигна напредок во спроведувањето на неопходните институционални реформи од 2004 година.
Според Ердоган, Турција се уште копнее за членство во ЕУ, а турскиот лидер минатата година на состанокот на амбасадорите на ЕУ во турската престолнина нагласи дека членството во ЕУ останува стратешки приоритет на Турција. Реалноста, сепак, е дека додека Ердоган е на власт, Турција има приближно исти шанси да се приклучи на европскиот блок како Русија под Владимир Путин, наведува авторот.
Не е само сè поавтократскиот начин на владеење на Ердоган за време на неговите 20 години на власт, со наметнати драстични ограничувања на парламентот, судството и медиумите, што го прави отпадник. Неговата поддршка, како што наведува авторот, на исламистичката вера – веројатно мислејќи на исламистичкото разбирање и толкување на муслиманската религија – онаа која целосно ги отфрла либералните слободи за кои се залага Западот, го прави неговото гледиште анатема. Тој е, на крајот на краиштата, како што истакнува Кафлин, политичар кој ја започнал својата кампања за реизбор со евоцирање на османлиското освојување на Византиската империја во 1453 година.
Во такви околности, тесната изборна победа на Ердоган, во која тој обезбеди нешто повеќе од 52 отсто од гласовите против секуларистичкиот противкандидат Кемал Киличдароглу, значи дека амбициите на Турција за членство во ЕУ ќе бидат недостижни во блиска иднина, оставајќи го Брисел да го израдува денот на замисленото членство на Турција во европскиот блок каде што би можел да биде остварлив предлог.
Реизборот на Ердоган за уште еден петгодишен мандат, во кој тој најверојатно ќе ги прошири своите автократски тенденции на сметка на демократските институции во земјата, секако претставува значаен предизвик за ЕУ, оној кој сериозно ги предизвикува нејзините амбиции да се позиционира како велесила на меката на моќ со еднаква големина на САД и Кина.
Кредибилитетот на ЕУ веќе е под интензивна контрола поради нејзиниот неубедлив одговор на украинската криза. Имаше длабоки поделби меѓу некои големи сили, како Германија, Франција и Италија – кои се обидуваат да заземат помалку конфронтирачки став кон Москва – и растечките источноевропски сили, како што е Полска, кои тврдат дека долгорочната безбедност на континентот бара Русија да претрпи сеопфатен и недвосмислен пораз во Украина на бојното поле.
ЕУ повеќе не може да си дозволи да одржува амбивалентен, идиосинкратски пристап кон Анкара. Во еден момент, Брисел нуди огромно мито за да го запре бранот илегални мигранти кои ја преплавуваат Европа, а потоа ја осудува Турција за нејзините блиски врски со Русија, сојуз за кој високиот комесар за надворешни работи и безбедност на ЕУ, Жозеп Борел, неодамна рече дека е „причина за загриженост“.
Ердоган, пак, пријатниот однос што го има со Кремљ е спасоносна благодат за турската економија. Економската криза што ја зафати Турција, со инфлација која моментално надминува 40 отсто, би била многу полоша доколку не беа ордите руски туристи кои се собираат во земјата, со што ќе се избегнат санкциите на ЕУ.
Со оглед на претходните несреќни епизоди на ЕУ во односите со Ердоган, малкумина Европејци ќе имаат голема доверба дека европскиот блок може да ја убеди Анкара да се откаже од поддршката за Русија за да воспостави поблиски врски со Брисел.