Вистината е првата жртва на војната: „Македонско-бугарски“ баталјон се бори во Украина или постои само на социјалните мрежи?

од Vladimir Zorba
418 прегледи

Облечени во маскирни воени униформи, со шлемови, големи црни чизми и нешто што личи на автоматско оружје, група луѓе позираат за слика со бугарското знаме.

Сликата е објавена на Фејсбук страницата на таканаречениот „македонско-бугарски“ странски баталјон наречен „Тодор Александров“ на 24 март, по лидерот на Македонската внатрешна револуционерна организација (ВМРО) активен за време и по османлиското владеење на Балканот, пишува редакцијата на РСЕ на англиски јазик.

Според Фејсбук профилот, групата во Украина учествува во борбите против руските инвазивни сили.

Набргу по лансирањето на страницата на Фејсбук, во бугарските медиуми се појавија написи за групата, вклучително и интервјуа со членови кои зборуваа за нивната мисија и бараа донации.

Набргу откако Русија ја нападна Украина на 24 февруари, украинскиот претседател Володимир Зеленски ги повика странците подготвени да помогнат во одбраната на Украина да се приклучат на борбата. Украинската влада дури создаде веб-страница за да се приклучи на меѓународната бригада, за која се верува дека сега има илјадници членови.

Меѓутоа, меѓу нив по се изгледа не е „македонско-бугарскиот“ странски баталјон.

Во април, бугарскиот министер за одбрана Драгомир Заков, на прашањето во парламентот за наводните борци, рече дека фотографиите на Фејсбук се лажни.

Некои коментатори кои ги анализираа зборовите на Заков велат дека тој рекол дека фотографиите се лажни, но дека експлицитно не тврди дека баталјонот е фиктивен.

Повеќето, ако не и сите, траги од постоењето на групата доаѓаат од објавите на социјалните мрежи.

Изреката дека вистината е првата жртва на војната изгледа уште поточна во ерата на социјалните мрежи. За време на руската инвазија на Украина, на социјалните мрежи метастазираа лажни вести, главно лажни видеа од битки кои никогаш не се случиле или се случиле во минатото на друго место.

Бугарскиот сервис на РСЕ ги прегледа сликите објавени на Фејсбук страницата на групата и откри дека тие се создадени пред многу години или се чини дека се преземени од други сајтови.

На една слика, на пример, на која наводно се гледаат бугарски или македонски борци, се чини дека тие се всушност Белоруси. „Добра вечер, во Украина сме! Поздрав од нас и нашите грузиски и украински браќа! пишува покрај фотографијата објавена на Фејсбук страницата на групата на 24 март.

Сепак, РСЕ откри дека фотографијата видно наликува на друга на која се појавува истата група. Наместо бугарското, покрај црното анархистичко знаме има знаме со црвена лента на бела позадина што го користи белоруската опозиција.

Сликата се чини дека е првпат објавена на каналот Телеграм на група белоруски борци во Украина на 23 март, еден ден пред да се појави на Фејсбук страницата на бугарскиот баталјон.

Друга фотографија, објавена на 16 мај, покажува борци на Украинскиот волонтерски корпус на националистичкиот Десен сектор како се заколнуваат на верност на украинскиот народ.

Оригиналната слика е објавена најмалку два дена пред да биде ставена на местото на „Македонско-бугарскиот баталјон“.

Случајно или не, боите на знамето на Десниот сектор – црвена и црна – се исти со боите на ВМРО, група од почетокот на 20 век основана од македонски и бугарски револуционери кои се бореле против Османлиите.

На Фејсбук страницата на Македонско-бугарскиот баталјон за странци се користат и фотографии кои немаат никаква врска со војната во Украина.

Фотографии од беспилотни летала, на пример, за кои во објава од 19 март се тврди дека се испратени од донатор, може да се најдат на различни страници на кои се продава опрема, како што е оваа.

На фотографијата објавена на Фејсбук страницата на баталјонот е и Краси Панчев, кој 14 години работел во приватна воена компанија. Панчев за РСЕ изјави дека фотографијата е направена во Бугарија, во Пловдив, а не во Украина, како што е наведено на страницата на Фејсбук. Згора на тоа, не се работи за група доброволци, туку за припадници на бугарската армија, рече Панчев.

Сакајќи да откријат кој стои зад наводите за бугарскиот баталјон во Украина, Панчев и другите покренаа истрага што доведе до Иван Белишки, 22-годишен ентузијаст за „airsoft“, тимска игра со воздушно оружје. На крајот го контактирале и побарале да ја отстрани фотографијата. Иако Белишки негираше дека има врска со страницата на Фејсбук, фотографијата на крајот беше повлечена од таа социјална мрежа.

„Ова се дел од неговите измислици“, рече Панчев за профилот на Фејсбук, покажувајќи со прстот кон Белишки. „Нема апсолутно ништо такво, нема такво нешто“, додаде Панчев.

Белишки, кој го запали руското знаме за време на демонстрациите во Софија за поддршка на Украина во раните денови на руската инвазија, на Фејсбук негираше каква било улога во проектот како одговор на истрагата на РСЕ.

Апсолутно немам ништо со тоа“, рекол Белишки. „Ваквите обвинувања се несериозни и доколку некој има такви тврдења, би сакал да знам како би можел да преземам правни мерки“, додаде тој.

РСЕ го прашало бугарското Министерство за одбрана дали истражуваат дезинформации што се шират на Фејсбук. Министерството изјавило дека не може да објави повеќе од она што го кажал министерот Заков во Собранието.

Од медиумот контактирале и со бугарското Министерство за внатрешни работи, кое одбило да коментира дали е покрената истрага за случајот. „Секако, имајќи предвид дека таквите информации се официјално објавени, преземени се одредени активности“, кажале од Министерството.

Иако баталјонот можеби не е ништо повеќе од измислица на социјалните мрежи, извори за РСЕ/РЛ велат дека Бугари – меѓу 10 и 100 – можеби се борат во Украина.

Слични содржини