Статистички, луѓето над 70 години не се справуваат добро со Ковид-19. За жал, се чини дека ОН не е исклучок. Коронавирусот требаше да биде шанса за ревитализација на организацијата и докажување на нејзината важност на 75-годишнината од постоењето (24 октомври).
Наместо тоа, неговата неможност да се координира ефективна глобална реакција на пандемијата ги открива нејзините пукнатини. Ова не треба да се дозволи да се случи со уште поголема закана за светот: климатски промени, пишува Хуао Ванг за „Фајненшел тајмс“, основач на Кинескиот центар за глобализација и член на Државниот совет на Пекинг.
Во моментов, надежта дека двете водечки сили во светот можат да работат заедно за што било, може да изгледа многу слаба. Но, раѓањето на Обединетите нации покажува дека е можна драматична промена кога се соочуваме со заедничка егзистенцијална закана. Во 1945 година, стануваше збор за спречување на нуклеарна војна. Оттогаш, ООН е исполитизиран и не успеа да спречи многу трагедии. Сепак, нејзината главна мисија е успешна. По Втората светска војна немаше ниту глобален конфликт, ниту употреба на нуклеарно оружје.
По 75 години, светот повторно се соочува со ризици со кои ниту една земја не може да се справи самостојно. Како и нуклеарната војна, климатските промени претскажуваат меѓусебно уништување доколку државите не работат заедно. Само тоа ќе се случи постепено, не со тресок.
Поттикот за соработка потребен за справување со климатската криза мора да го надмине едноставното избегнување на катастрофа. Зелената соработка е шанса да се создадат работни места и да се изградат попросперитетни и еднакви општества. Светска банка (СБ) проценува дека можностите за интелигентни инвестиции во климата во вредност од скоро 23 трилиони долари се отворија на пазарите во развој. Постојат можности за прекугранично партнерство во декарбонизацијата. Таквата активност може да донесе политички дивиденди со создавање на „зелен баласт“ што помага да се одржи рамномерна глобална соработка.
Аргументот за постпандемиски зелен меѓународен пристап е неспорен. И, иако политичките пречки се огромни, постојат начини да mu се даде шанса.
Еден од предизвиците е како да се даде старт на напредокот. Во пресрет на следната конференција на ООН за климатски промени во ноември 2021 година, големите сили мора да се здружат под покровителство на климатските ориентирани Г10 за да постигнат нов консензус. Додавањето на Кина, Индија и Русија во постојната Г7 би ја проширило застапеноста на групата од 10% на 47% од светската популација. Така, ќе ги вклучи шесте најголеми емитувачи на јаглерод во светот. Од клучно значење е што групата може да ги надмине празнините помеѓу индустријализираните и новите економии што ги попречуваа претходните преговори. Г10 ќе ги претставува глобалните климатски интереси, но исто така ќе биде доволно чист за да овозможи брз напредок.
Во исто време, Кина, ЕУ и САД мора да развијат трипартитен механизам за забрзување на зелената соработка и климатските ориентирани реформи во тела како што се Обединетите нации и Светската трговска организација. Работејќи заедно, овие три сили имаат влијание да се заложат за реформа на глобалното управување и да ги натераат пазарите да прифаќаат технолошки и стандарди прилагодени на климата.
Ако сето ова звучи како бајка, запомнете дека има алтернативен крај на приказната. Ако не го искористиме кохезивниот потенцијал на климатските промени, тоа ќе стане дестабилизирачки геополитички „мултипликатор на ризик“. Ова ќе го зголеми стресот врз општествата и институциите со зголемување на демографските притисоци од климатската миграција и ќе отвори нови области за ривалство, од водите на Арктикот до климатските технологии и минерали, што овозможуваат нивно создавање.
Климатските промени исто така можат да го зголемат ризикот од идни пандемии со оштетување на природните живеалишта и зголемување на ризикот од пренесување на болести на животните.
Јасно е дека шансата за зелено заживување на меѓународната соработка зависи од исходот на претседателските избори во САД во ноември. Се разбира, мултилатералниот консензус за климатските промени ниту ќе ги запре глобалните ривалства ниту ќе ги реши сите глобални проблеми.
Сепак, тоа ќе биде важен почеток. Како што славно забележа вториот генерален секретар на ООН, Даг Хамаршелд, целта на организацијата не е да не однесе во рајот, туку да нè спаси од пеколот.