Студија спроведена од научници меѓу повеќе од 60.000 испитаници во повеќе од 30 земји, откри што може да ги мотивира луѓето да ги следат протоколите, но и зошто некои упорно одбиваат да го сторат тоа.
Епидемиолошките мерки станаа нормална појава низ целиот свет. И додека повеќето луѓе сè уште ги почитуваат тие мерки, носат маски, држат дистанца и често ги мијат и дезинфицираат рацете, некои луѓе упорно одбиваат да ги почитуваат тие мерки. Зошто? Причините се многубројни – од обичен пркос, до психолошки нарушувања поради кои тие не сакаат и не можат да ги почитуваат мерките.
Како што истакнуваат психолозите, во основата на човечката психологија е принципот на награда и казна, односно секој потег што го правиме е мотивиран од некаков вид награда. За повеќето луѓе за време на пандемијата, наградата за почитување на епидемиолошките мерки е фактот дека тие ќе останат здрави.
Сепак, како што се зголемува бројот на заболени од коронавирус, овој вид „награда“ веќе не носи никаква тежина. Затоа, не треба да изненадува што се поголем број луѓе сметаат дека носењето маска е бескорисно и непотребно.
Па, како ги охрабрувате луѓето да ги почитуваат протоколите и да се придржуваат до епидемиолошките мерки?
Студија спроведена од научници меѓу повеќе од 60.000 испитаници во повеќе од 30 земји откри што може да ги мотивира луѓето да ги следат протоколите, но и зошто некои упорно одбиваат да го сторат тоа.
Експертите кои ги анализираа одговорите заклучија дека финансиската криза честопати е многу посилен мотиватор за следење или непочитување на протоколот. Ова значи дека здравствените власти, ако сакаат да ги охрабрат луѓето да носат маски, треба да апелираат на нивната лична финансиска состојба.
Понатаму, тие открија дека политичката ориентација исто така одредува дали некој ќе ги следи препораките или не. Донесувањето политички одлуки под маската на пандемија може да ги охрабри луѓето да мислат дека има поважни работи за кои треба да се грижат отколку самата пандемија.
И, конечно, постои чист пркос, односно отпор кон какви било ограничувања што луѓето ги перцепираат како ограничување на нивните лични слободи и кои ги спречуваат да ги извршуваат активностите на кои се навикнати, пред сè да одат во кафулиња или спортски сали.
Исто така, колку повеќе граѓаните имаат доверба во владата, толку повеќе тие се склони да ги почитуваат правилата и да прават лични жртви со цел да ги заштитат ранливите групи од коронавирус и економски последици.
Па, што можат луѓето да направат за да ги следат препораките?
Одговорот е многу сложен. Како прво, владите треба да размислат за воведување посебни правила за одредени возрасни групи (средношколци, студенти, пензионери) и да ги прилагодат на нивните потреби, односно однесување со цел да ги мотивираат да ги почитуваат мерките, но и да им дадат одредено чувство за нормалност. Како што видовме во некои земји, каде пензионерите имаа одредено време кога можеа да направат свои набавки во продавницата или да одат на лекар.
Научниците советуваат владите да вложат дополнителни средства во социјалниот систем со цел да им дадат на граѓаните впечаток на сигурност дури и во ситуација кога ќе останат без работа поради коронавирусот.
Треба да се истакнат придобивките од брзото ограничување на ширењето на вирусот преку влијанието на пандемијата врз економијата.
Посебно внимание треба да се посвети на оние кои се во првите редови на одбраната против пандемијата. Тие треба да бидат препознаени за сè што прават и да покажат колку се неопходни во борбата против коронавирусот.
Но, покрај сето тоа, научниците истакнуваат дека дали граѓаните ги почитуваат мерките или не во голема мера зависи од тоа колку брзо ќе бидат донесени мерките, како и од тоа колку брзо ќе покажат резултати.
Идентификувањето на она што ги мотивира може да биде клучно во контролата на ширењето на инфекцијата помеѓу почетокот на вакцинацијата и крајот на епидемијата.