Несомнено е дека генетиката е одговорна за наследување на голем број карактеристики од нашите родители, како што се бојата на очите, обликот на носот или косата. Сепак, одредени гени се одговорни и за наследување на некои нарушувања и болести.
Секако, тоа не мора да биде правило и генетската предиспозиција за некоја болест не значи дека сигурно ќе ја добиете.
„Вашата средина, семејната историја, начинот на живот, па дури и чистата шанса, исто така играат улога“, вели Мери Фрејвогел, претседател на Националното друштво на генетски советници.
Еве неколку болести и нарушувања кои се наследни и на кои може да влијаете со текот на времето:
1. Болести на срцето
Сите знаеме дека нездравата храна, недостатокот на движење и пушењето може негативно да влијаат на здравјето на нашето срце. Исклучителна студија од 2016 година на повеќе од 55.000 учесници објавена во „The New England Journal of Medicine“ откри колку се критични овие навики за луѓето кои имале генетски ризик од срцеви заболувања.
2. Рак на дебелото црево
Тестирањето за аденоматозни полипи може да ви помогне да откриете дали сте изложени на зголемен ризик за рак на дебелото црево. Таквите полипи може да се развијат во вашето дебело црево за време на тинејџерските години, но стануваат малигни кога ќе наближите 40 години. Според Американското здружение за рак, дури секој петти човек што се заболува од болеста е поврзан со некој што ја имал.
– Луѓето обично почнуваат да се тестираат за рак на дебелото црево на 50-годишна возраст, но доколку имате семејна историја на рак на дебелото црево или полипи, треба порано да се прегледате – додаваат лекарите.
3. Целијачна болест
Според Фондацијата за целијачна болест, еден од 10 луѓе со роднина од прв степен со оваа болест (што значи родител, дете или брат или сестра) се изложени на ризик да ја добијат и самите, бидејќи постојат гени поврзани со целијачна болест. За разлика од луѓето со нетолеранција кои доживуваат привремени дигестивни проблеми после јадење глутен, пациентите со целијаки кои внесуваат пченичен протеин доживуваат сериозни проблеми во тенкото црево.
4. Зголемен холестерол
За жал, многу луѓе почнуваат да размислуваат за висок холестерол само кога некој близок има срцев удар. Луѓето со генетско нарушување наречено фамилијарна хиперхолестеролемија имаат покачени нивоа на „лошиот“ холестерол од раѓање и се 20 пати повеќе изложени на ризик од рана срцева болест, вклучувајќи срцев и мозочен удар.
– Зголемениот холестерол е најчеста генетска причина за рана срцева болест, но со ран третман, ризикот кај поединецот може да се намали за 80 проценти – вели Даниел Радер, професор на Медицинскиот факултет во Пенсилванија, пренесува womenshealthmag.
5. Депресија
До денес, во 21 век, научниците продолжуваат да ги истражуваат следните фактори на ментални состојби и нарушувања. Само затоа што некој во вашето семејство има депресија не значи дека и вие ќе ја имате, но поголема е веројатноста дека ќе ја имате ако таа се појави низ вашето семејство.