Пол Вилан, 50-годишен ерген, државјанин на четири држави и поранешен наредник во американските маринци, беше уапсен од руската контраразузнавачка ФСБ во 2018 година во московскиот хотел Метропол. Апсењето е извршено откако Вилан добил од руски граѓани УСБ со имиња на соработници на една од руските специјални служби.
„Не-шпионската“ биографија на Вилан
Осуден на 16-години затвор, Вилан има многу чудна биографија, која е полна со непотврдени работни места и непостоечки образовни дипломи. Маринците го отпуштија без почести затоа што се обидел да проневери средства и да манипулира со сметките за социјално осигурување.
Пензионираните претставници на американското разузнавање им кажале на американските медиуми дека едно лице со ваква биографија не може да биде во близина на ЦИА или воената разузнавачка служба. Сметките на социјалните медиуми на Вилан (вклучувајќи го и рускиот ВКонтакте) покажуваат дека тој е поддржувач на Доналд Трамп, дека многупати ја посетувал Русија, но не бил добар со рускиот и комуницирал главно преку компјутерски преведувач.
Таква личност изгледа навистина чудно во улогата на агент. Се разбира, во теорија можеме да претпоставиме дека тој бил избран за шпион од оваа причина: да предизвика целосна забуна кај руските служби. Но, ова е само во теорија, со оглед дека денешните тајни служби ги регрутираат своите соработници според многу строги правила, контрола и анализа на ризик.
Судскиот процес против Пол Вилан се одржа зад затворени врати – како што е вообичаено во вакви случаи во Русија. Обвинетиот се изјасни за невин и објасни дека за време на судењето немал преведувач и не разбрал каде оди предметот. Неговиот адвокат, Евгениј Жеребенков, смета дека доказите презентирани од обвинителството се премногу оскудни.
Заложник за размена?
Вилан тврди дека очекувал УСБ-то да има фотографии од посетата на манастир со пријателите. Според неговата приказна, станува збор за група Американци кои пристигнале во Русија за свадбата на негов пријател од поморската флота. Ништо не се знае за човекот кој му го донел флеш-уредот, иако од почетокот на случајот во 2018 година до сега, тој всушност требаше да биде пронајден, па дури и обвинет за предавство.
Може да се претпостави дека Вилан едноставно бил заробен за да биде земен како заложник, а потоа да се размени. На пример за Марија Бутина, која беше осудена во Соединетите држави дека е „странски агент без регистрација“. Но, Марија Бутина беше вратена во Русија во 2019 година, а Вилан сепак доби казна од 16 години. Можеби Кремљ едноставно одлучи дека откако Бутина е слободна, Американецот би можел да биде заложник за други размени. На пример – со обвинетиот пилот за шверц на дрога Виктор Јарошенко или познатиот Виктор Бут, кој издржува казна од 25 години за нелегална трговија со оружје.
Руските власти долго време бараа нивно ослободување, па не е ни чудо што тие нудат размена за Пол Вилан. И Доналд Трамп ќе може да го продаде како негова голема победа: Еве, гледате, веќе подолго време повторувам дека можам да се договорам со Путин! Што се однесува до Џо Бајден, ако победи на претседателските избори во есен, тој би можел да ја искористи таквата размена како знак дека е подготвен да ги олесни тензиите меѓу двете земји. На почетокот на претседателскиот мандат, ова би било многу природен чекор.
Путин не се плаши од санкции?
Но, зарем не постои друга причина за особено острата казна против Вилан? Американскиот Конгрес подготвува предлог-закон за воведување нови, уште поболни санкции кон Русија, вклучително и забрана за тргување со обврзници на руските државни обврзници и дополнителни ограничувања на руските државни банки. Во вакви случаи, знаеме од искуство, руското раководство се обидува напорно да докаже дека не можат толку лесно да го заплашат.
Се очекува развој
Конечно, никој не знае што известуваат организаторите на апсењето и судењето на Вилан. На крајот на краиштата, Кремљ е подготвен да верува во секоја нова приказна за интригите на Вашингтон против човекот кој ја врати националната гордост на Русија: Владимир Путин.
Која од овие хипотези и да се испостави, веројатно наскоро ќе има нов развој во случајот Пол Велан.
Извор: ДВ