Американскиот претседател Доналд Трамп ја оцени својата средба со Си Џинпинг во Бусан, Јужна Кореја, на 30 октомври со 12 од 10. Американскиот претседател звучеше карактеристично оптимистички. И на светот треба да му олесни што двете најголеми економии се чини дека не се подготвени да се одвојат една од друга – а камоли да го оспорат статусот на Тајван. И двата исходи би наметнале големи трошоци за Азија и светот. Сепак, нивниот договор се чини нецелосен и привремен, што значи дека најважниот однос на планетата ќе продолжи да се гради на песок, пишува „Економист“.
Деталите за она што беше договорено во Бусан остануваат нејасни во овој момент – метафора за постојано променливата природа на дипломатијата. Договорот во голема мера беше повлекување, при што Кина се согласи да ги суспендира ограничувањата за извоз на клучни ретки елементи за една година, додека Соединетите Држави ќе ја задржат својата тарифа од 100 проценти за кинеските стоки и заканата да го контролираат извозот на подружниците на кинеските компании на црната листа. Двете страни, исто така, се повлекоа од застојот околу испораката. Разговорите, исто така, постигнаа напредок. Кина ќе продолжи да купува американска соја. Америка ќе ги награди дополнителните напори на Кина за ограничување на хемиските состојки за фентанил со преполовување на казнената тарифа од 20 проценти за сите стоки. Трамп се чини дека е отворен за извоз на некои полупроводнички чипови, иако не и најнапредните. Со оглед на непријателството кон Кина кај некои во Вашингтон, договорот лесно можеше да биде полош. Тие итно сакаат Америка да се одвои од својот најголем геополитички ривал, но со овој самит, прв од 2019 година, Трамп покажа дека премногу ги цени трговските односи за да ги изгуби. Во исто време, претседателот не го жртвуваше Тајван за куп соја.
За жал, самитот покажува и колку многу работи се погрешни. Од една страна, договорот остава американска царина од 47% за кинеските стоки. Во светот пред Трамп, тоа би било исклучително високо ниво на заштита. Условите на договорот се привремени – експлицитно, во смисла дека многу од условите на овој договор ќе бидат разгледани за една година; но и имплицитно, бидејќи Трамп верува дека е во негова моќ да воведе царина тука или нетарифна бариера таму во кое било време за речиси секое прашање.
Друг извор на потенцијален конфликт е фактот дека, за разлика од сите други земји, Кина е повеќе од еднаква на Америка. Самитот во Бусан следеше по кралската турнеја на Трамп низ поголемиот дел од Азија, за време на која еден по друг лидер го обсипуваа со пофалби и подароци, вклучувајќи златна топка за голф и реплика на круна. Јапонија, Малезија и Јужна Кореја направија отстапки, вклучително и во пристапот до пазарот и ветувања да инвестираат стотици милијарди долари во Америка, во замена за скромно олеснување на царините. Зависноста од Америка за безбедност и пазари ги направи отстапките единствена опција.
Кина е различна. Може да го издржи американскиот притисок. Исто така, возвраќа во областите каде што Америка е ранлива – ретките земји и сојата се добри примери. Бидејќи ја прифаќа борбената природа на новиот трговски систем, проектот на Си да ја направи Кина поотпорна е оправдан.
Сето ова го прави самитот во Бусан повеќе пауза отколку заклучок. Додека Кина и Америка, исцрпени од меѓусебна недоверба, продолжуваат да се борат едни против други, конфликтот сигурно ќе избувне порано или подоцна. Добрата вест е дека засега, двете страни сè уште веруваат дека имаат повеќе да добијат од толеранцијата отколку од конфронтацијата.