Шпионскиот скандал без преседан меѓу Русија и САД, избувнал во текот на летото на 2010 година,  а заврши со екстрадицијата на десетмината руски агенти и размената за  четворица Руси, осудени за шпионажа во корист на Западот. 11- членови на руската шпионска мрежа Кристофер Метсос исчезнувата без трага, откако  еден е уапсен во Кипар и последователно ослободен со кауција.

“Потона” на Метсос е најверојатно дело на руски криминални групи кои оперираат во Европа , кои веројатно се префрлиле од Метсос тајно во Русија. Ова мислење го делат неколку офицери од американските тајни служби, со кои разговарал британскиот експерт за прашањата на меѓународниот криминал Марк Галеон.


“Најголемата банда е државата”

Галеон е убеден во блиската интеракција меѓу руските криминални структури во Европа и тајните служби на Русија – СВР (надворешното разузнавање), ГРУ (главното разузнавачка агенција на Генералштабот) и ФСБ (внатрешното разузнавање).

“Руската држава е криминализација од највисок степен, а преплетувањата  меѓу организираниот криминал и политичката врхушка води дотаму дека режимот користи услугите на криминалци како алатка за поставување на нивните интереси”, читаме во истражување на Марк Галеон, подготвено за Европскиот совет за меѓународни односи (ECFR).

Во интервју за Дојче веле експертот вели дека тесните врски меѓу организираниот криминал, политиката, бизнисот и тајните служби се појавиле уште во 1990-те години. Со доаѓањето на Путин на власт овие линкови се задржуваат, но се менува структурата : власта почнува да го користи организираниот криминал за постигнување на своите цели. “Бандити можеа да останат бандити, без да се плашат од систематски прогон. Доста да се усогласат со фактот дека најголемата банда е државата”, читаме во истражувањето на Марк галеон, кој моментно работи во Институтот за меѓународни односи во Прага. “По драстичното влошување на односите меѓу Москва и Европа во 2014 година, руските власти  ги проширија активностите на тајните служби и истовремено почнаа да бараат Дополнителна алатки за донесување на својата политика. И една  од овие алатки е токму организираниот криминал”, вели Марк Галеон.

Руските власти ги користат криминалните групи за различни цели: за сајбер напади, за зајакнување на политичкото влијание на Кремљ, за нелегално поминување преку границите на стоки и луѓе, како во случајот со Метсос, и дури за нарачани убиства, читаме уште во истражувањето на Галеон .

Британскиот експерт подготвил истражувањето врз основа на доверливи разговори со соработници на западните тајни служби, како и со членови на организирани криминални групи во Европа и во Русија. Според него, тоа не се било какви улични банди – во повеќето случаи руската мафија е партнер, посредник и помошник на други криминални групи. Една третина од хероинот кој се пласира во Европа, тврди Галеон, се испорачува токму од руската мафијашка мрежа. Нејзините криминални групи се концентрираат главно во градови и региони со големи рускојазичните заедници – на пример во Јужна Шпанија, Грција и Латвија, како и во големи метрополи како Берлин.


“Нема никакво сомневање”

До слични заклучоци стигнува и Валтер Кего, експерт за Русија од Стокхолмскиот институт за безбедност. Според Кегьо, руската мафија во Европа сака да е во сенка, но истовремено има големо влијание не само во криминалното подземје, но и во политиката. “Нема никакво сомневање дека високи службеници во Кремљ гја  користат мафијата за постигнување на одредени цели”, вели Кего во интервју за Дојче Веле.

Марк Галеон додава дека Кремљ нашол начин како да  ги прикрива своите врски со мафијата. “Обично Кремљ прибегнува кон користење на такви групи кои на еден или друг начин се силно поврзани со Русија – имаат таму блиски, да речеме, или пак се зависни од транзитот на стоки во руска територија. А тоа за возврат им овозможува на Кремљ да им врши притисок. И кога ќе се обрати кон нив со некоја молба, тие едноставно не можат да одбијат “, посочува британскиот експерт

DW