За Македонија да оствари позитивни и одржливи резултати во економскиот раст, треба да се фокусира на неколку клучни области, но најголем потенцијал има во следните:
1. Зелена економија и обновливи извори на енергија
-
Зошто? Македонија има голем потенцијал за соларна и хидроенергија, а ЕУ и други донатори нудат силна поддршка за транзиција кон зелена економија.
-
Придобивки: Намалување на зависноста од увоз на енергија, отворање на нови работни места, привлечност за странски инвестиции.
2. Агро-прехранбена индустрија со додадена вредност
-
Зошто? Македонија има богати земјоделски ресурси, но најчесто извезува суровини со мала додадена вредност.
-
Фокус: Производство на органска храна, преработка на земјоделски производи, брендирање и извоз.
-
Придобивки: Повисоки приходи од извоз, рурален развој, зголемување на вработеноста.
3. Туризам (особено рурален, културен и еко-туризам)
-
Зошто? Македонија има природна убавина и културно наследство, но секторот е недоволно развиен.
-
Фокус: Развој на инфраструктура, дигитална промоција, инвестиции во сместувачки капацитети.
-
Придобивки: Диверзификација на економијата, локален економски развој, девизен прилив.
4. Информациски технологии (ИТ) и аутсорсинг
-
Зошто? Младо и технолошки писмено население, поволни трошоци за труд.
-
Фокус: Поддршка на стартапи, ИТ образование, привлекување странски аутсорсинг компании.
-
Придобивки: Висока додадена вредност, можности за извоз на услуги, модернизација на економијата.
5. Инфраструктура и логистика
-
Зошто? Стратешка локација на Балканот, дел од Коридорите VIII и X.
-
Фокус: Модернизација на патна и железничка инфраструктура, развој на индустриски зони.
-
Придобивки: Подобра поврзаност за трговија и инвестиции, подобрување на бизнис климата.
Заклучок:
Стратегијата треба да биде комбинирана – со приоритет на зелената економија и ИТ секторот за долгорочен одржлив раст, и агро-прехранбениот сектор и туризмот за краткорочни и регионално балансирани придобивки. Важна е и улогата на владината поддршка, едукација и дигитализација.
Извор: ChatGPT