Борут Пахор: ЕУ треба да се повлијае на Балканот или ќе се вратиме во крвавите години

од Vladimir Zorba
105 прегледи

Во времето кога обединета Европа  ја загуби својата привлечност, Борут Пахор смета дека Европската унија треба да спроведува посамоуверена надворешна политика и порешително да влијае на ситуацијата на Балканот. Инаку, како што смета словенечкиот претседател / истата мисла ја изрази пред “Фајненшл тајмс”, претседателот на Европската комисија, Жан-Клод Јункер /, овој регион може да се врати со две децении наназад, односно во воените години.

“Секогаш им велам на своите колеги од Брисел дека е потребно да се придава големо значење на она што се случува на Балканот, да се оди напред и да се решаваат проблемите. Во спротивно, постои опасност да се вратиме во 90-тите години. А вие сигурно се сеќавате колку крвави беа овие години “, изјави Пахор пред” Ел Паис “, за време на разговор во Мадрид. Словенечкиот претседател, силен и самоуверен човек, убеден  е дека европскиот импулс има клучно значење за спроведувањето на демократските реформи, неопходни на соседните земји кои се стремат кон владеењето на правото и борбата против корупцијата. Без поддршка на оние кои тој ги нарекува колеги, оваа задача тешко може да биде решена. Овој простор може да помине под влијание на Москва што се посилно се чувствува во регионот. “И тоа ќе биде лошо за иднината на Балканот”, додава тој, макар и да го  признава неодамнешната пораз на Владимир Путин по повод стапувањето на Црна Гора во НАТО. Тоа стана официјално на 5 јуни. Русија со сите сили се обидуваше да ја задржи Црна Гора како неутрална држава. Но без успех. Црногорците дури соопштија за обид за руско-српски заговор со цел убиството на нивниот премиер.

Пахор неочекувано изговара фразата, нешто како препис на Винстон Черчил, но која продолжува да биде исклучително прецизен, независно од тоа кој е нејзиниот автор: “Балканот произведува повеќе историја отколку што се способни да консумираат”.

Словенија доби  излез на море за сметка на Хрватска Арбитражата во Хаг гја  поддржи минатата недела Словенија во спорот со соседна Хрватска поради морската граница. Спорната територијата требаше во наредните месеци да помине во Љубљана, но Загреб не се согласува со пресудата. “Со голема почит се однесувам кон меѓународното законодавство и ги повикувам останатите влади да ги почитуваат одлуките на меѓународните судови”, рече Пахор во врска со територијалниот спор. Пиранскиот залив – главната спорна територија, бидејќи оваа акваторија припаѓала на поранешна Југославија.

Како резултат на војните од 90-тите години Федеративна Република Југославија се распадна – Словенија беше првата република која излезе од нејзиниот состав – потоа почна процес на создавање на нови држави, а некои се покажаа фрагментирани и некадарни  како Босна и нејзините речиси независни еден од друг субјектот. Кон ова треба да додадеме другите проблеми, особено ситуацијата во Косово.

Владејачките кругови прибегнуваат кон меѓусебни закани и користат милитантен тон во духот на најлошите традиции од минатото. Тоа дава основа да се смета дека ситуацијата во регионот е исклучително нестабилна и е доволно само една искра, за да ја разнесе и да се вратиме во минатото.

Пахор е доследен приврзаник на тоа земјите кои водат преговори за пристапување кон ЕУ – Србија и Црна Гора – да станат дел од неа. “Населението на сите наши земји земени заедно е 20 милиони луѓе. Унијата е способен да ги прифати сите “. Ако зборуваме за Словенија, независноста го обедини општеството, бидејќи пред него стоеше заедничка цел. Но штом таа беше постигната, противречностите меѓу десни и леви  се зголемија.

Пахор, кој ја вршеше функцијата премиер од 2008 до 2012 година, кога стана претседатели е социјалдемократ.

Во својата татковина тој е сметан за политичар кој се стреми кон национално помирување: “Треба да одиме заедно. Токму за тоа ја обожавам Шпанија и лично Адолфо Суаерс. Тој направи  зачудувачки успех. Дај Боже, да го  добиеме тоа и кај нас “.