Пратениците сакаат проценка на вредностите на ЕУ во секоја земја-членка на ЕУ . Сегашната рамка за дијалог не е доволна за спречување или отстранување на закани за владеењето на правото .
Ова се вели во необврзнара резолуција на Европарламентот, усвоена ден по објавувањето од ЕК на мониторинг за извештајот за Бугарија по механизмот за соработка и верификација.
Пратениците го повикуваат Советот на ЕУ да “преземе соодветна” улога во постапките од член 7, кои се веќе во тек.
Се потсетуваме дека постапката од член 7 има за цел да ги заштити европските вредности и беше воведена со Договорот од Амстердам од 1997 година. Предвидени се два механизми. Првата е превентивна и се применува кога постои јасен ризик од кршење на европските вредности, а втората е поврзана со изрекувањето на санкции кога веќе се случило кривично дело. Можните санкции не се јасно дефинирани во европските договори, но може да вклучат и повлекување на правото на глас во Советот и Европскиот совет од страна на навредувачката страна .
Според европарламентарците, сега е неопходен механизам за заштита на демократијата и фундаменталните права . Нивниот став беше изразен во незаконодавна резолуција.
По овој период Европарламентот за првпат го повика Советот да го активира член 7 од Договорот за ЕУ против Унгарија и да утврди постоење на очигледен ризик од сериозно прекршување од страна на Унгарија на основните вредности на ЕУ. Еврокомисијата презеде иницијативата во однос на Полска и исто така побара отворање на постапка за член 7.
Европратениците повикуваат Советот ” д а ја преземе на соодветен начин” институционалната улога во овие постапки , да го нформира веднаш и целосно Парламентот на сите фази , и да покани ЕП, кој да го претстави мотивираниот предлог за Унгарија во Советот.
Европскиот парламент споменува загриженост во врска со демократијата и владеењето на правото во Малта, Словачка и Романија . Споменати се и големиот број постапки за прекршување против неколку земји членки во областа на правда, основни права и државјанство, без да се спомнува Бугарија поименично.
Предложениот од ЕП механизам ќе одговараат за годишна оценка на почитувањето на вредностите од сите земји членки, утврдени во член 2 од Договорот за ЕУ , вклучувајќи препораки за одделни држави, како тоа се прави за економските политики што ќе биде проследено со Меѓупарламентарната дебата.
Потсетуваме дека , чл. 2 од Договорот за ЕУ гласи: ” Унијата си ги поставува следниве цели: – да промовира урамнотежен и одржлив економски и социјален напредок и да постигне висок степен на вработеност, како и урамнотежен и одржлив развој, особено преку создавање на простор без внатрешни граници, со зајакнување на социјалната страна”.
Овој нов инструмент, според резолуцијата, може да биде поврзан со проектозаконодавство , предложено од Комисијата за заштита на буџетот на ЕУ при непочитување на владеењето на правото .
Според европратеникот Емил Радев овој механизам ќе го замени механизмот за соработка и верификација за Бугарија и Романија и ќе се осигура дека сите земји во Европската унија се оценети подеднакво, а не од политички или друга пристрасност. “Време е Европската комисија да покаже храброст и да излезе со законскиот предлог”, рече Радев.
Текстот на необврзната резолуција беше усвоен со гласање . Со неа завршува дебатата од пленарната сала од 23 октомври со првиот заменик-претседател на Европската комисија Франс Тимерманс и Австриското претседателство на Советот на ЕУ.