Претседателот Реџеп Таип Ердоган освои убедлива победа на турските парламентарни избори, каога неговата Партија на правдата и развојот (АКП) освои мнозинство од пратеничките места и ги победи другите три опозициски партии. По пребројувањето на 98 проценти од гласовите, АКП освои 49,4 отсто и 316 места во 550-члениот парламент, далеку подобри перформанси од прогнозите на анкетите на јавното мислење.

ердо

Мнозинството од анкетите прогнозираа дека АКП нема да успее да го  обнови мнозинството што го загуби на изборите од 7 јуни. “Денес победија демократијата и нашиот народ.. Се надевам  дека ќе ви служиме  добро во следните четири години и ќе се соочиме повторно пред вас во 2019 година”, рече ноќеска премиерот и лидер на АКП Ахмет Давутоглу .

Прокурдската Народна демократска партија (НДП) изненадувачки истакна остар пад во поддршката за неа од 13% на последните избори, со што тогаш  ја лиши АКП од мнозинство, и стигна опасно блиску до 10-процентниот бариера за влез во парламентот, со презентација под која губи присуство  . Ова требаше даго  остави курдското малцинство во Турција, која има долга историја на конфронтација со државата, без никакво ефикасно застапеност во парламентот. Теоретски Ердоган како претседател е над политичките расправии, но тој јасно раководеше и насочени стратегијата на АКП, која ги  посрами сите предвидувања. Тие велеа за  голема веројатност повторување на ќор-сокакот од последните избори и веројатноста од коалициска влада или дури трети избори. Како резултат на грандиозната победа на АКП, тој ќе биде во силна позиција да ја преземе контролата над сите останати институции на власта: армијата, службите за безбедност и медиумите. Откако  е формирана прво влада во 2002 година, АКП постепено ги отстранува сите противници на власта позиции во секуларна турска држава, основана од Кемал Ататурк. Речиси сите државни и приватни медиуми веќе се под контрола на АКП, што е еден од факторите, кои ја објаснувааат заработката на гласови. Државната телевизија даде цврсто покривање на Ердоган и АКП, и во голема мера ги игнорира нивните противници.

Стратегијата на Ердоган во петте месеци по последните избори бараше  да се конфронтира со Курдите и демонизацијата на НДП како вазал на Работничката партија на Курдистан (ПКК), која води герилска војна против турската држава од нејзиното основање во 1984 година Приврзаници на АКП тврдеа минатата ноќ, дека конзервативни и верски курдски гласачи ја напуштија НДП, бидејќи била лошата од врските со “терористичката” група. Конфронтација со Курдите овозможи на АКП да одигра  на националистичката карта, земајќи многу гласови од десната антикурдска Партија национално движење (МХП). Позната по своето неефикасно водство и отсуство на политики, гласовите за неа паднаа од 16 на 12%.ердој

Центристичката и секуларна Републиканска народна партија (ЦХП), која е најголемата опозициска сила, направи повторување на резултатот и останување на поддршката за неа на 25%, но никогаш не успеа да земе политичката иницијатива и да го претстави себеси како убедлива алтернатива на АКП. Приврзаници на прокурдската партија стигнаа до судири со полицијата во Дијарбекир.

АКП е со силни позиции од 2002 година, бидејќи во Турција се гласа за десничарски партии од 1950 година Но, во минатото имаше други центри на моќ кои ја попречија да  ја земе целосната власт. Многу либерали и секуларисти  видоа во подемот на АКП демократска алтернатива на систем во кој армијата и судскиот систем постојано интервенираат. Многу од нив веќе се дефинираат себеси како “корисни идиоти”, кои го олеснија патот на АКП кон монополот во власта. Еден  непосредно пред последната изборите рече дека “ние мислевме дека АКП сака да ја смени државата, а не да ја заземе”.

Ердоган ќе ги зајакне своите позиции преку нов мандат за влијание врз настаните во Сирија. Тоа дефинитивно не претрпе загуба во главите на турските гласачи поради неуспехот да се урне од власт претседателот Башар Асад, непроменлив приоритет за Анкара. Во последните три години, исто така се забележува пораст на де факто сириската курдска држава во североисточниот дел на Сирија, контролирани од гранка на ПКК. Таа има армија од околу 25 000 борци, кои дејствуваат во тесна соработка со ВВС на САД, иако  се на постојано осуда од Ердоган и Давутоглу како “терористи”.

4487609

Постојат тврдења дека во минатото Ердоган директна ја  поддржувал турска воена интервенција во Сирија, но бил воздржан од турската армија. Но сега по импресивната поддршка на гласачите, тој сепак ќе биде во подобра позиција да инсистира за поширока воено учество во Сирија. Како знак за зајакнувањето на турската влада со крајот на политичката несигурност која се прифаќа со драстичното зголемување на турската лира во однос на американскиот долар во минатата ноќ. Многу гласачи рекоа дека тие сакаат крај на несигурноста и серијата од лошо компонирани коалиции со ограниченток на траење.

Во исто време растечките етнички, верски и религиозни поделби во Турција нема да исчезнат. Лошите резултати на НДП ќе ги   зајакнат позициите на оние меѓу Курдите, кои се чуваат на мислењето дека вооружената борба е единствениот пат напред. Исто така ќе има и многу луѓе кои ќе тврдат дека Ердоган и АКП имаат освоено, бидејќи тие посадија  страв меѓу гласачите преку разгорување кризата и атмосферата на страв, на кои тие им ветија дека ќе стават крај. Последните недели од кампањата беа исполнети не од митинзи, со исклучок на оние на АКП, поради бомбашкиот напад на бомба на 10 октомври на демонстрации во Анкара, при што загинаа 102 лица. Многу гласачи во Истанбул рекоа дека се загрижени  од насилството да не се продлабочи. Многу  гласачи не ја кријат одвратност од управувањето на  АКП државата, каде Т на урција и се наметнуваат се повеќе исламски норми  . Ајнур Оланлар, чиј сопруг работи во банка во Истанбул, рече “Не ги сакам повеќе овие луѓе со фереџиња”. Еднаш таа гласала  за АКП и од тогаш постојано се кае. Сега гласа за центристичката секуларна ЦХП. И пак ќе се разочара.

Слични содржини