Многумина во Израел го нарекоа минатонеделниот смртоносен напад на екстремистичката организација Хамас „11 септември на таа земја“, споредувајќи го со нападите на Ал Каеда врз Њујорк и Вашингтон во 2001 година.
Тајниот организатор на нападот, палестинскиот екстремист Мохамед Деиф, го нарекува „Ал Акса поплава“, пишува „Ројтерс“, а пренесува „Гласот на Америка“.
Фразата која ја користеше најбараниот човек во Израел во аудио снимка емитувана додека Хамас истрела илјадници ракети од Појасот Газа во саботата сигнализираше дека нападот бил одмазда за израелските напади врз џамијата Ал Акса во Ерусалим.
Во мај 2021 година, по нападот на третото најсвето место на исламот што го налути арапскиот и муслиманскиот свет, Деиф почна да ја планира операцијата во која загинаа 1.200 луѓе во Израел, а беа ранети повеќе од 2.700, изјави за „Ројтерс“ извор близок до Хамас.
„Тоа беше поттикнато од сцените и снимките на кои израелската армија упадна во џамијата Ал Акса за време на Рамазан, тепаа верници, ги напаѓа, извлекува постари и млади мажи“, изјави извор од Газа. „Сето ова поттикна и разгоре гнев“.
Нападот на џамијата, која долго време беше точка на насилство за прашањата за суверенитетот и верата во Ерусалим, беше првичниот поттик за 11-дневниот судир меѓу Израел и Хамас.
Повеќе од две години подоцна, нападот во саботата, најлошиот пробив во одбраната на Израел од војната во Јом Кипур во 1973 година, ја поттикна земјата да објави војна и да изврши одмазднички воздушни напади врз Газа во кои загинаа 1.055 луѓе, а повеќе од 5.000 беа ранети.
Израел, исто така, во средата соопшти дека убила најмалку илјада палестински вооружени лица кои се инфилтрирале од Газа.
Деиф преживеал седум обиди за атентат на Израел, последниот во 2021 година. Тој ретко се огласува и никогаш не се појавува во јавноста. Кога ТВ каналот на Хамас објави дека тој ќе зборува во сабота, Палестинците знаеле дека нешто значајно се подготвува.
„Денес, гневот поради Ал Акса, гневот на нашиот народ и нација експлодира. Наши муџахедини (борци), денес е вашиот ден да го натерате овој злосторник да сфати дека неговото време истече“, рече Деиф во видеото.
Постојат само три слики од Деиф: една во неговите 20-ти, друга под маска и слика од неговата сенка, која се користела кога се емитувала аудио лентата.
Не е познато каде се наоѓа Деиф, иако тој најверојатно е во Газа во лавиринт од тунели под енклавата. Извор од израелската безбедност изјави дека Деиф бил директно вклучен во планирањето и оперативните аспекти на нападот.
Палестински извори соопштија дека една од куќите погодена од израелските воздушни напади во Газа му припаѓала на таткото на Деиф. Убиени се братот на Деиф и уште двајца членови на семејството, велат изворите.
Два мозока, еден центар
Извор близок до Хамас рече дека одлуката за подготовка на нападот ја донел Деиф, кој командува со бригадите Ал Касам на Хамас, заедно со Јехо Синвар, лидерот на Хамас во Газа, но не е јасно кој бил архитектот.
„Постојат два мозока, но само еден креатор“, рече изворот, додавајќи дека информациите за операцијата ги знаеле само неколку лидери на Хамас.
Тајноста била таква што Иран, заколнатиот непријател на Израел и важен извор на финансии, обука и оружје за Хамас, знаел само генерално дека движењето планира голема операција и не го знаел времето или деталите, навел регионален извор.
Изворот додал дека иако Техеран знаел дека претстои голема операција, за тоа не било разговарано на ниту еден состанок во кој учествувале Хамас, палестинското раководство, либанскиот екстремистички Хезболах поддржан од Иран.
„Тоа беше многу тесен круг“, рекол изворот.
Највисокиот ирански авторитет, ајатолахот Али Хамнеи, во вторникот рече дека Техеран не бил вклучен во нападот врз Израел. Вашингтон рече дека иако Техеран бил соучесник, нема разузнавачки информации или докази што укажуваат на директна иранска вмешаност во нападите.
Планот, како што го замисли Деиф, вклучуваше како Хамас да го измами Израел. Тие го наведоа Израел да верува дека Хамас, сојузник на заколнатиот непријател на Израел, Иран, не е заинтересиран да започне конфликт и наместо тоа се фокусира на економскиот развој во Газа, каде што владее движењето.