Заедничка валута без заедничка влада не е добра идеја.
Неодамнешниот наслов во водечкиот француски весник “Монд” напиша дека “Мигрантите, Еврото, Брекзит: Европската унија се мртви”. И тоа е вистина. ЕУ може навистина да се сруши поради овие три закани. Најсилна закана е Брекзит, можениот резултат од референдумот “За / Против” за британското членство во ЕУ, кој ќе се одржи на 23 јуни. Премиерот Дејвид Камерон го вети овој референдум пред три години, главно за да ги успокои евроскептичнта фракција во својата Конзервативна партија, но тоа се случи во особено лош момент. Несомнено Камерон пресметале дека референдумот ќе создаде големо мнозинство за останување што изгледало сигурен облог за своето време. Но гласањето реално ќе се одржи во време кога многу Англичани се незадоволни од големиот прилив на имигранти во Велика Британија и фрли вината за тоа врз политиката за слобода на движењето за граѓаните на ЕУ. Бранот од над милион мигранти, кој упадна во ЕУ минатата година,ја потхрани британската паника дури и повеќе, иако Британија сеуште ги контролира своите граници и никој од нив не може да влезе во Велика Британија, додека Лондон не се согласи. И Камерон, кој води кампања за останувањето, понесе погубни удари поради фактот дека фирма на неговиот татко (во која тој држи удели) беше спомната во “Документите од Панама”. Резултатот е дека прогнозите сега покажуваат дека приврзаниците на “Напуштање” и “останување ” се речиси подеднакви.
Мигрантите се многу специфичен проблем за повеќето од останатите земји од ЕУ. Големото мнозинство од нив влегуваат во Европа преку Грција и Италија, но скоро сите од нив сакаат да патуваат кон побогатите земји од ЕУ – кои, со исклучок на Германија и Шведска, не сакаат да имаат ништо со нив. Тоа брзо доведува до уништување на Шенгенскиот договор според кој сите членови на ЕУ, со исклучок на Велика Британија и Ирска, ја бришат својата гранична контрола со другите земји од Шенген зоната. Нови гранични огради сега изникнуваат насекаде, бидејќи членови на ЕУ се обидуваат да ги држат мигрантите надвор. Несогласувањето со политиката на ЕУ е широко распространето и некои источноевропски земји кои одбиваат да прифатат воопшто мигранти, а силата на крајните националистички партии расте речиси насекаде. Во земји како Полска, тие дури и дојдоа на власт.
Им треба ли еврото, заедничката валута, која ја делат 19 земји од ЕУ, вклучувајќи ги сите големи, со исклучок на Велика Британија. Тоа беше лоша идеја од самиот почеток, бидејќи заедничка валута без заедничка влада зад неа не може да работи ефикасно за големи прашања како за долг и за инфлација. Тоа задолжително ќе се покаже во дилемата на економиите на земјите-членки кои се разликуваат , а грчката криза од минатата година е само првиот од многуте.
Значи постојат три одделни проблемот, а никој од нив најверојатно нема да биде фатален за ЕУ сам по себе. ЕУ е опстанок со одделни национални валути во текот на четири децении пред да го прифати еврото; и сега може да го направи повторно. Шенгенскиот договор беше добра идеја, но не е задолжително за непречено функционирање на Унијата. А британското излегување можеби нема да биде ништо повеќе од спектакуларен чин на самоосакатување. Факт е дека сите овие кризи удираат истовремено и тоа го загрози постоењето на ЕУ. Единственото веднаш и силно последица од Брекзит би било отцепувањето на Шкотска од Велика Британија (па таа да може да остане во ЕУ), и никој веќе нема да се однесува со сочувство за тешкотиите на Англија по Брекзит . Но излегувањето на земјата со втората најголема економија во ЕУ би предизвикало политички земјотрес. Различните групи од населението на ЕУ зоврива од незадоволство поради мигрантите, за еврото, за сите компромиси и бирократијата, кои треба да бидат толерирани, за да се задржи опсохбата од 28 држави .
Мини-Доналд Трампови ѕиркаат насекаде, нудејќи радикални решенија, кои обично вклучуваат директна или индиректна обврска за напуштање на Унијата. Ова може да е снежна топка. Кога Британија (или само Англија, всушност) ќе ја протурка патеката, може да ја следат и други. И може да завршиме со еден исклучително смален ЕУ, назад до првичните шест земји-членки плус уште неколку други, додека земјите од Источна Европа повторно да користат како тампон меѓу Русија и Западот. / —————- Гуин Даер, во. “Хуриет”.