Биткоинот се приближува до својот историски врв во 2017 година, а приврзаниците на криптовалутата се надеваат дека поради помалиот број избезумени инвеститори во малопродажба, шансата за колапс овој пат е помала, пишува Ројтерс.
Но, со својата не толку распространета употреба како средство за плаќање и во услови на неизвесност на глобалниот финансиски пазар, биткоинот е сè уште далеку од безбеден облог, велат аналитичарите.
„Постојат многу разлики со она што се случуваше порано“, рече Лери Кермак, директор за истражување во компанијата „The Block“.
„Цената расте стабилно, гледаме многу мало учество на инвеститори во малопродажба, а пазарите се многу ликвидни и подостапни за институционалните учесници. Засега, сепак, ова дефинитивно не е сигурна инвестиција, сепак е многу ризична “, рече Кермак.
Во средата, биткоинот го премина прагот од 18 илјади долари и го достигна највисокото ниво од декември 2017 година, а од почетокот на годината неговиот раст достигна 160%.
Стрмната траекторија на нејзиното „рели“ во 2020 година наликува на онаа од 2017 година, кога значителни набавки стимулирани од малопродажни инвеститори ја приближија криптовалутата близу до прагот од 20 илјади долари. Само еден месец подоцна, неговата вредност „потона“ за повеќе од 50%.
За разлика од 2017 година, сепак, средството сега ужива во функционирање на пазарот на деривати и покровителството на востановени финансиски институции.
Вредноста на фјучерсите со биткоин со кои се тргуваше на најголемата трговска компанија со седиште во Чикаго, CME Group, оваа недела го помина прагот од 1 милијарда долари за прв пат од нивното лансирање во декември 2017 година, а позициите на пазарите со големи опции се искачија на повеќе од 4 милијарди долари од буквално нула на почетокот на 2019 година, според податоците на крипто-валутната компанија Skew.
Во меѓувреме, големите компании, вклучувајќи ги „Fidelity Investments“ и јапонскиот „Nomura Holdings“, започнаа да држат биткоини и други крипто-валути за институционални инвеститори.
„Нема основа за споредба во однос на зрелоста на пазарот помеѓу оваа и 2017 година“, рече Рајан Селкис, извршен директор на компанијата за податоци за криптовалути Messari. „Претходно, дериватите и кредитните пазари беа скоро непостоечки и недостасуваше институционална грижа“, додаде тој.
Појавата на овој вид инфраструктура им олеснува на професионалните инвеститори од хеџ фондови до семејни канцеларии да бараат изложеност на криптовалути.
„Достапноста се менува во споредба со три години порано, така што видовите играчи, кои сакаат да влезат, се шират“, рече Тим Свансон, раководител на анализа на пазарот во блокчеин софтверската компанија Clearmatics. Се тврди дека нивното навлегување ќе доведе до поголема ликвидност и пониска нестабилност на цените.
Регулациите исто така се развиваат. Иако секторот за крипто-валути сè уште е релативно слабо контролиран или нерегулиран, глобалните стандарди се појавуваат во области како што е борбата против перењето пари, отворајќи го патот за поголемите инвеститори.
Традиционалните компании и влади се меѓу оние кои ја прифаќаат технологијата на дигитални монети. Минатиот месец, PayPal Holdings објави дека ќе ја отвори својата платформа за криптовалути, а неговиот конкурент Square изјави дека инвестирал 1% од вкупните средства во биткоин.
За разлика од 2017 година, цената на биткоинот е поддржана од апетитот за поризични средства по мерките за стимулирање на владите и централните банки за борба против ефектите на КОВИД-19.
Снабдувањето со биткоин е ограничено на 21 милион, што го штити од политики за зголемување на инфлацијата, велат поборниците на криптовалутата.
Развојот овозможува „поширока група инвеститори, вклучително и оние со помалку фундаментално размислување, да учествуваат во формирањето на цените“, рече Ричард Галвин од „Digital Asset Capital Management“.
Но, и покрај подобрувањето на структурата на пазарот и препознавањето од страна на традиционалните учесници на пазарот, биткоинот останува многу нестабилен. Секторот за криптовалути е сè уште понетранспарентен и помалку регулиран од традиционалните финансиски пазари. Податоците за трговијата остануваат фрагментарни, а загриженоста за манипулација на пазарот е многубројна.
„На кратко, сè уште е ризичен пазар и ризично средство“, рече Колин План, консултант за крипто валута.
И покрај целата хистерија, биткоинот сè уште ретко се користи за намената. „Нема гаранција дека тие ќе бидат широко користени како пари со оглед на трошоците за копање и користење на биткоини и лесната употреба на бесконтактни платежни картички или паметни телефони за олеснување на електронските плаќања“, рече Рас Маулд, директор за инвестиции во „AJ Bell“.