Од шпионска драма што ги отру врските меѓу Русија и Западот со големите американски пресврти и пресврти на претседателот Доналд Трамп, тука се и некои од главните настани што ja одбележаа 2018 година.
– Руската шпионска отровна сага –
На 4 март рускиот поранешен двоен агент Сергеј Скрипал и неговата ќерка се пронајдени во несвест отруени од високотоксичен нервен агенс Новичок на клупа во Солсберската, во Англија. Лондон и укажува на Москва и во септември издава налози за апсење на двајца руски агенти. Москва ги отфрла сите обвиненија. Во размена на гнев помеѓу двата главни градови, десетици западни и руски дипломати беа протерани поради терористичка репресија и беа наметнати нови санкции против Русија.
ЗАтруените преживеаја, но во јуни, една британска жена умира откако се дозна дека контактирала со Новичок во едно село во близина на Салисбери.
– Сирискиот режим победи
– На 14 април, сириската армија објави дека сите сили против режимот биле протерани од Источна Гута, во близина на Дамаск, по двомесечната офанзива што оставила повеќе од 1.700 мртви. Ова е голема победа во напорите на владата да ја зајакне контролата по востанието во 2011 година, што ја доведе целата земја во катастрофален конфликт. Во истиот ден САД, Велика Британија и Франција спроведуваат напади против режимот на претседателот Башар ал Асад во одговор на сомневање за хемиско напад над Дума во источниот дел на Гута, во кое гинат десетици цивили. Режимот ги негира обвинувањата. Поддржани од воената моќ на Русија, силите на Асад продолжуваат со низа победи против бунтовниците и џихадистите, враќајќи ја контролата на две третини од уништената и поделена земја. На 19 декември американскиот претседател Трамп рангирана повлекувањето на околу 2 000 американски војници распоредени во североисточна Сирија, каде се борат со исламските џихадисти заедно со доминираните од Курди сили. Одлуката, во време кога Анкара се закани дека со офанзива против курдските сили, доведе до оставка на секретарот за одбрана, Џим Матис.
Трамп го напушта иранскиот нуклеарен договор
На 8 мај претседателот Доналд Трамп го повлекува САД од тешко постигнатата спогодба во 2015 година, што ја ограничува иранската програма за нуклеарно оружје во замена за олеснување на санкциите против исламската република. Една од неговите жалби е дека “едностраниот договор” не оди доволно далеку за да се спречи создавањето нуклеарна бомба од Иран. Другите страни во договорот – Велика Британија, Франција, Германија, Русија и Кина – инсистираат на тоа дека Иран се придржува до своите обврски и ќе го задржи договорот непроменет. Во август Вашингтон го продолжи првиот бран санкции против Иран; во ноември е втор.
– САД ја префрлаат амбасадата во Ерусалим
– На 14 мај САД ја отвораат новата амбасада во Ерусалим,што ги разгневува Палестинците, кои исто така претендираат за светиот град како своја престолнина и занемарувајќи ја со години меѓународната политика. Судирите газат на границата со Израел и палестинската територија на Газа: по најкрвавиот ден во конфликтот, каде околу 60 Палестинци се мртви, убиени од израелски оружје.
– Популисти во Италија
– На 1 јуни, популистичката коалициона влада ја презема власта во Италија, формирана од Партијата на Антипартијското движење со 5 ѕвезди и екстремистичката, анти-мигрантска, Евросецепционална лига. Министерот за внатрешни работи, Матео Салвини, лидерот на Лигата, воведе цврста политика за имиграција која во голема мера ги затвора границите на Италија за мигранти. Уште во април, унгарскиот премиер Виктор Орбан ја презеде својата антиимигрантска партија на огромна победа на парламентарните избори.
Се сретнаа Трамп и Ким
На 12 јуни, Доналд Трамп и водачот на Северна Кореја, Ким Чен Вен, се состанаа во Сингапур, прв состанок помеѓу шефовите на двете земји. Тие потпишаа договор со кој се потврдува посветеноста на Пјонгјанг за “целосна денуклеаризација на Корејскиот полуостров”.
Досега Северна Кореја презеде само неколку мали чекори за да се откаже од своето нуклеарно оружје, и двете страни се расправаат за важноста на нејасно формулираниот договор.
– Војната во Јемен достигна врв
На 13 јуни војната во Јемен ескалира кога провладините сили, поддржани од Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати, почнуваат напад, за да си ја вратат назад контролата над витално пристаниште на Ходејда од поддржани од Иран бунтовници Хусити. Војната, која започнува во 2014 година, веќе убила околу 10.000 луѓе, а 20 милиони се изложени на ризик од глад, според агенциите за помош. Војната, која започна во 2014 година, веќе убила околу 10.000 луѓе На 18 декември, по мировните разговори посредувани од ОН во Шведска, договорот за прекин на огнот стапува на сила. Набљудувачите беа испратени да го следат неговото спроведување и повлекувањето на двете завојувани страни од градот Хирида.
Еритреја и Етиопија ќе најдат мир
– На 9-ти јули африканските соседи од Еритреја и Етиопија прогласија крај на војната меѓу нив која треше две децении. Несреќниот мировен процес ги отвара амбасадите и границите, ги обновијаа телекомуникациските врски и летовите, и ги продолжуваат трговските врски. Се се случува откако новиот премиер на Етиопија Абди Ахмед во јуни објави дека неговата влада ги повлече своите тврдења за контроверзната погранична област. Договорот, исто така, ги враќа дипломатските врски меѓу Сомалија и Еритреја на 30-ти јули. Обединетите нации го укинаа санкциите против Еритреја на 14-ти ноември.
Тајландски пештери и заглавените момчиња
На 10 јули, последниот од 12-те млади фудбалери и нивниот тренер беа безбедно извлечени од поплавената пештера во северен Тајланд откако беа таму цели 17 дена. Судбината на младиот фудбалски тим се проследи низ целиот свет, со американски и британски експерти за нуркање вклучени во спасувањето успеаја иако еден поранешен нуркач од тајландската флота го губи животот.
– Топлина и оган
– Во јули-август, Европа се задушува во топлотниот бран кој се приближува до рекордни 48 степени Целзиусови и смртоносни шумски пожари во Грција, Португалија и Шпанија. Во ноември, Калифорнија е уништена од својот најкрвав оган досега: 85 лица умираат пред да бидат угаснети две недели подоцна. Светската метеоролошка организација на ОН во ноември објави дека 2018 година е четврта најтопла година.
– Убиена е саудиски новинар
На 2 октомври дисидентот Саудиски новинар, Џамал Кашоги, соработник во Вашингтон пост, влезе во конзулатот на неговата земја во Истанбул и никогаш повеќе не излезе. По повеќе од две недели од негирање и контрадикторни изјави, Ријад признава дека бил убиен во конзулатот по “караница”. Различни вработени се уапсени, а други се уапсени, и, конечно, признание дека телото на новинарот е распарчено. На 13 декември, американскиот Сенат усвои резолуција со која се осудува принцот Мохамед бин Салман, и покрај жестоките негирања од Ријад.
– Бразил врти десно
На 28 октомври најголемата земја во Латинска Америка сврте кон десно со изборот на поранешниот капетан на армијата, Јаир Болсаонаро, за претседател на Бразил. За време на една особено насилна кампања означена со говор на омраза и епидемии на насилство, Bolsonaroo беше прободен во стомак на митингот во септември.
– Среднорочно притисок за американските демократи
– На 6 ноември, во САД, демократите добија контрола над Претставничкиот дом, додека републиканците го зајакнаа своето мнозинство во Сенатот. Последните денови на кампањата се потресуваат од најтешката антисемитски напад во историјата на САД, кога напаѓач убива 11 лица во синагога во Питсбург и испраќа закани по пошта до познати демократи, вклучувајќи ги Хилари Клинтон и Барак Обама. Караванот што се приближува на илјадници бегалци од Централна Америка, исто така, ги замени насловите на кампањата.
Востанието на француските “жолти елеци”
На 17 ноември, протестите експлодираа низ Франција, наспроти зголемувањето на даноците за гориво и животни трошоци, а потоа се разви во пошироко движење против политиката на владата на претседателот Емануел Макрон. Протестите на “жолтите елеци”, крстени по флуоресцентните жолти јакни што ги носат демонстрантите, беа сцена на немири и грабежи во Париз. Откако владата го повлече планираниот данок на гориво, на 10 декември, Макро, исто така, истакнува и други мерки за смирување на лутината, вклучувајќи и зголемување на минималната плата.
– Падот на Карлос Гон
На 19 ноември, судијата Карлос Гон, шеф на гигантската автомобилска алијанса Nissan-Renault-Mitsubishi, беше уапсен во Јапонија поради обвиненијата за несоодветно известување за неговата плата со години, што тој го негира. Гон бил отпуштен како директор на Нисан и Мицубиши и бил официјално обвинет на 10 декември кога неговиот притвор бил продолжен. На 22 декември, тој се соочува со нови обвиненија за финансиска злоупотреба и неговиот притвор е пролонгиран до 1-ви јануари.
– Договорот Брегзит
– На 25 ноември, по 17 месеци тешки преговори, Европската унија и Велика Британија преговараат за договор за излез од Велика Британија од блокот во март 2019 година. Но, британскиот премиер Тереза Мај на 10 декември ги одложи парламентарните избори за договорот за следниот ден, признавајќи дека ќе биде отфрлен. Таа го преживува внатрепартиското гласање за недоверба на 12-ти декември