Популарноста го чинеше слобода градоначалникот на Истанбул

од Даниел Ѓорѓиевски
36 прегледи

Притворениот градоначалник на Истанбул и претседателот Ердоган се два различни политички пола, но освен харизмата, имаат многу заедничко. Потребна е голема лична храброст за да му се спротивстави на „султанот“ во Турција, а Екрем Имамоглу застана во првите редови на оние што сакаат да го означат крајот на 22-годишното автократско владеење на Реџеп Таип Ердоган.

Претседателот ја препозна опасноста и, според опозицијата, му наредил на судството да го уапси градоначалникот на Истанбул – единствениот политичар со реални шанси да го победи на претседателските избори во 2028 година. „Оној што ќе го изгуби Истанбул, ја губи Турција“, изјави еднаш Ердоган, испраќајќи јасна порака: секој што ќе му се спротивстави, ризикува да заврши во затвор.

Одговорот што го доби беше исто така недвосмислен: „Заедно ќе го искорениме овој напад врз нашата демократија, оваа темна дамка, еднаш засекогаш“, рече Имамоглу, кој беше номиниран за претседателски кандидат од главната опозициска Републиканска народна партија (ЦХП) само неколку часа по неговото апсење на 19 март. Турција експлодираше поради овој, како што го нарекуваат опозициските кругови, оркестриран маневар. Јавноста е убедена дека станува збор за политички мотивирано апсење. Милиони луѓе излегоа на улиците на градовите низ целата земја, и покрај забраните за собири. Властите одговорија со палки, водени топови, солзавец и апсење на повеќе од 1.400 луѓе.

Обидот за елиминација на 54-годишниот Имамоглу е дел од поширокиот политички маневар на Ердоган. Турскиот устав забранува повеќе од два мандата, но јавна тајна е дека 71-годишниот Ердоган планира да му нареди на парламентот да распише предвремени избори, со што би му го скратил актуелниот мандат и би си овозможил уште една кандидатура.

Имамоглу студирал во Киренија, во турскиот дел на Кипар, додека неговото семејство не се преселило во Истанбул во 1987 година. Таму ги продолжил студиите на Универзитетот во Истанбул, каде што дипломирал бизнис-администрација. Во обид дополнително да го дискредитира својот ривал, Ердоган наводно организирал Универзитетот во Истанбул да му ја одземе дипломата еден ден пред неговото апсење, повикувајќи се на „неправилности“ во процесот на трансфер.

Имамоглу и Ердоган припаѓаат на различни политички струи, но имаат повеќе заеднички точки. Двајцата потекнуваат од брегот на Црното Море, регион познат по политичари со силен настап и способност за мобилизирање на масите. Ердоган во 1999 година доби забрана за политичка активност и помина кратко време во затвор. Имамоглу, пак, во 2022 година беше осуден на две и пол години затвор за навреда на „јавен функционер“, а судот сè уште ја разгледува неговата жалба за забраната за политичка активност. Двајцата се поранешни фудбалери и страсни навивачи. Имаат верско образование, иако Ердоган силно се приклонува кон исламизмот, додека Имамоглу, како социјалдемократ, се придржува до секуларните принципи.

Имамоглу ѝ се приклучил на ЦХП, партијата основана од Кемал Ататурк, во 2008 година и кратко време бил шеф на една од општините во Истанбул. Комуникативен и добро воспитан, стана политичка ѕвезда кога во 2019 година го победи фаворизираниот кандидат на владејачката Партија на правдата и развојот на изборите за градоначалник на Истанбул. Со тоа, келистите (поддржувачи на кемализмот) ја вратија контролата врз метрополата, која конзервативните исламисти ја владееја 25 години. Првично, властите го поништија неговиот резултат, но во повтореното гласање тој победи со уште поубедливо мнозинство.

На претседателските избори во 2023 година, лидерот на ЦХП, Озгур Озел, неуспешно се обиде да го победи Ердоган, додека Имамоглу тогаш беше кандидат за потпретседател. Минатата година тој повторно беше избран за градоначалник на Истанбул, со агенда што вклучуваше и критики кон планот на Ердоган да изгради канал што ќе го поврзе Мраморното со Црното Море.

Популарноста што ја стекна во Истанбул сега го испрати во затвор. Поранешен бизнисмен во секторот за недвижнини, оженет и татко на три деца, тој во одреден период бил сопственик на ресторан во кој Ердоган еднаш вечерал како градоначалник. Домаќинот не му наплатил за ќофтињата – но сега цела Турција ја плаќа цената.

Слични содржини