Кина веќе спроведе две големи воени вежби во близина на Тајван оваа година, а најновите активности дополнително ги зголемуваат тензиите во регионот. Американските разузнавачки служби веруваат дека кинескиот претседател Си Џинпинг ја задолжил Народноослободителната армија (НОА) да биде подготвена за можна инвазија на Тајван до 2027 година — иако тоа не значи дека нападот ќе се случи токму тогаш.
САД во меѓувреме се обидуваат да го пренасочат својот надворешно-политички фокус. Постапките на поранешниот претседател Доналд Трамп покажуваат дека Вашингтон се стреми да се повлече од конфликти во Европа, Блискиот Исток и Африка, за да се концентрира на најголемиот геополитички предизвик – Кина.
Вашингтон сака крај на војната во Украина – фокусот е Кина
САД сакаат брз завршеток на војната во Украина, дури и по цена на нарушување на односите со ЕУ. Исто така, одбегнуваат директна конфронтација со Иран, иако се под притисок од Израел. Целта е јасна: да не се отвораат нови фронтови додека се подготвуваат за потенцијална криза во Азија.
Генерал Флин: „Инвазијата повеќе не е теорија“
Поранешниот командант на американската Пацифичка команда, генерал Чарлс Флин, предупреди дека „инвазијата на Тајван веќе не е далечна опција“. Зборувајќи пред Конгресот, тој објасни дека Кина би морала да ја премине тешко одбранливата зона на Тајванскиот Теснец, да воспостави мостови и да се вклучи во урбани борби со добро подготвените тајвански сили.
Иако кинеската војска вложува многу во поморски, воздушни и ракетни капацитети, Флин посочува дека конечната победа ќе зависи од способноста на копнените трупи да слетаат, да напредуваат и да задржат територија.
Тајван – „црвената линија“ на Кина
За Кина, Тајван претставува „основен национален интерес“ и „црвена линија“. Иако Тајван има своја влада, армија и валута, Пекинг го смета островот за дел од својата територија и не ја исклучува можноста за употреба на сила за негова повторна интеграција.
Тајван и Кина функционираат одвоено уште од 1949 година, кога националистичките сили поразени од комунистите избегаа на островот. Но, иако само 12 држави официјално го признаваат Тајван како независна држава, тој има суштинска поддршка од САД и Западот – особено во воена, економска и технолошка смисла.
Американска стратегија: Да биде прескапо за Пекинг
Американските претставници, како сенаторот Марко Рубио, велат дека инвазијата треба да биде толку скапа и ризична што Пекинг нема ни да се осмели да ја започне. Поранешниот заменик-државен секретар Курт Кембел додаде дека судбината на Тајван е директно поврзана со интересите на САД, и се залага за посилна соработка меѓу Конгресот, Белата куќа и цивилното општество за поддршка на Тајван.
Директна интервенција? САД остануваат нејасни
Со децении, американската политика кон Тајван е базирана на т.н. „стратешка двосмисленост“. Никогаш не е јасно кажано дали САД ќе интервенираат директно во случај на кинески напад. Причината е јасна – директен конфликт со нуклеарна сила како Кина би можел да прерасне во глобална катастрофа.
Од друга страна, и Кина е свесна дека напад на Тајван би можел да доведе до вклучување на САД и нивните сојузници. Затоа, според американските разузнавачи, Си Џинпинг поставил краен рок до 2027 година за подготовка на армијата – време кога верува дека Пекинг ќе може да им се спротивстави на САД доколку се вклучат во конфликтот.