Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лејен, при посетата на Подгорица рече дека дошла во Црна Гора да ја охрабри и да ја пофали за нејзините достигнувања, барајќи од политичарите во земјата да воспостават дијалог за Црна Гора да биде на чело на европската интеграција на Западен Балкан.
На прес -конференција по средбата со црногорскиот претседател Мило Ѓукановиќ, Фон дер Лејен рече дека ЕУ и помогнала на Црна Гора со донации на медицинска опрема и вакцини за време на пандемијата на коронавирус, и дека сега сака да работи со неа на економско закрепнување.
-Сега треба да гледаме кон иднината и да инвестираме стратешки во клучните сектори. Граѓаните заслужуваат позелена, подигитална, поодржлива иднина, добро платени работни места … Со заеднички напори, ќе можеме да извлечеме уште 20 милијарди евра во заеми за регионот “, рече Фон дер Лејен.
Во исто време, ги повика партнерите од Западен Балкан да ги забрзаат активностите за воспоставување заеднички пазар. Во тој контекст, таа вети дека ЕК ќе поддржи одредени делови од црногорскиот автопат што ја поврзува земјата со Србија, и финансиски ќе ја поддржи реконструкцијата на пругата помеѓу Подгорица и Тирана.
Фон дер Лејен го повтори претходното гледиште дека Црна Гора е земјата што постигнала најголем напредок во процесот на пристапување, нагласувајќи дека ако сака да продолжи по тој пат, мора да воспостави политички дијалог.
-Потребен е политички дијалог во Црна Гора за да напредува во владеењето на правото, според привремени стандарди на европскиот пат. И мора да внимавате да нема назадување, рече претседателот на Европската комисија, нагласувајќи дека поделбите во земјата останува мултинационална и мултиконфесионална држава.
„Потребен ни е компромис, заштита на малцинствата и спроведување мерки што ќе ја доближат Црна Гора до ЕУ“, рече фон дер Лејен.
Таа потсети дека Црна Гора беше првата во регионот што дозволи истополови бракови, што, како што наведе, покажа посветеност кон почитување на различностите и направи важен чекор кон ЕУ.
Претседателот Мило Ѓукановиќ рече дека со гостинката разговарал за политичките процеси во Црна Гора и потсети дека земјата имаше промена на власта пред една година, наведувајќи дека новата влада не направила доволно за таканаречената европска агенда.
-Ја поздравивме смената на власта. Денес можеме да ги сумираме ефектите од тој авторитет. И реков на претседателката на ЕК дека не сум задоволен од постигнувањата на оваа влада, туку дека тоа е дел од нашиот внатрешен политички живот, рече Ѓукановиќ.
Тој посочи дека верува дека Црна Гора ќе продолжи да биде лидер во ЕУ -интеграцијата во регионот и дека Унијата ќе се води според принципот натпревар во веслање и ќе ги прифати оние кои се првите што ги достигнале европските стандарди.
Сакаме да бидете во ЕУ
Коментирајќи напис на Ројтерс во кој се вели дека ЕУ не може да гарантира членство за шесте балкански земји и на прашањето дали тоа значи дека Брисел се откажал од проширувањето на ЕУ, фон дер Лајен одговори дека нејзината посета на регионот е исклучиво за европски цели и перспектива и дека е тука за да ги охрабри земјите од Западен Балкан.
„Доказ дека го сфаќаме и сериозно ревидираната методологија. Нашата порака е јасна – ве сакаме во ЕУ “, рече Фон дер Лејен.
Одговарајќи на прашањето дали проектот “Отворен Балкан” е проект на ЕУ или некаква замена и дали Црна Гора мора да биде дел од тој проект, таа рече дека Црна Гора ги носи одлуките и дека самиот Берлински процес го предвидува развојот на заеднички пазар на Западен Балкан.
Ѓукановиќ го повтори претходниот став дека регионот се соочува со нови предизвици и дека геополитичките интереси повторно се судираат на Западен Балкан.
-Интересите на оние што се противат на европскиот систем на вредности. Интересот на овие влијанија е да ја спречат интеграцијата на Западен Балкан во ЕУ. Ја посочив нашата цврста решеност да ги постигнеме европските вредности, рече Ѓукановиќ.
Црна Гора ги отвори сите поглавја во преговорите со Европската унија. Досега, три поглавја беа привремено затворени, 25 – Наука и истражување, 26 – Образование и култура и 30 – Меѓународни односи. Новата црногорска влада ја стави европската интеграција во приоритетите на земјата, кои се дефинирани со договор потпишан од водачите на трите победнички коалиции на парламентарните избори на 30 август.