„Некои индиции за хаосот што ќе следи откако Доналд Трамп ги загуби претседателските избори се веќе познати“, пишува „Гардијан“.
Соединетите држави во средата официјално се повлекоа од Парискиот договор за клима, пандемијата на коронавирус што веќе однесе речиси четвртина милиони животи во Америка ќе се влоши, а Трамп навести дека ќе се обиде да го отпушти д-р Ентони Фаучи, водечки национален експерт за инфективни болести.
Но, поразот на Трамп го започнува и 11-неделното одбројување, период за кој некои аналитичари сметаат дека може да биде најопасниот во историјата на САД – времето до инаугурацијата на Џо Бајден на 20 јануари – за време на кој одмаздничкиот претседател може, ако тој сака, да направи многу за да наштети.
„Ако Трамп ја изгуби моќта, тој ќе ги помине последните 90 дена уништувајќи ги Соединетите држави како злонамерно дете со чекан во кинеска продавница“, изјави аналитичарот за разузнавање и политички публицист Малком Нанс пред да се знае резултатот од изборите.
– Веројатно ќе го видиме најголемиот политички бес во историјата. Тој може да одлучи дека сака да замине со голем удар, може да одлучи да не го прифати изборниот резултат. Кој знае што ќе стори автократот, кој е ставен до ѕидот?, праша Нанс.
Неговите стравови се темелат на минатите активности на Трамп, како на пример дека тој не презема никакви чекори за спротивставување на ширењето на Ковид-19, како и на она што Трамп сè уште може да го стори. Пред растечките правни и финансиски притисоци, самоодржувањето ќе му биде од најголемо значење, смета Нанс, додека претседателот ќе ги прошири своите извршни и уставни овластувања до крајности или дури и подалеку.
– Ќе се помилува самиот себе. Нема сомнеж во тоа, рече Нанс. – Очекува Врховниот суд да му го чува грбот. Тој секогаш ги поправал работите во животот и сега верува дека американскиот правосуден систем е негова сопственост.
Иако е можно да се потпишат низа извршни одлуки за понатамошно укинување на еколошките и индустриските регулативи, аналитичарите сметаат дека поразениот Трамп ќе биде помалку заинтересиран за политика и повеќе ќе биде насочен кон себе. Главната грижа на Нанс е можноста за граѓански немири што можат да бидат предизвикани од приврзаници на Трамп, вооружени милиции, бели врховисти и други активисти.
„Сите оние конвои од 100 камиони можат да маршираат како да одат кон Мосул“, рече Нанс. – Тоа е како бунт. Ќе видиме … дали тие ќе станат масовни и ќе кажат дека не ги прифаќаат изборните резултати, дека Доналд Трамп е нивен човек …? Тие ќе започнат да парадираат и да ги окупираат изборните одбори.
Засрамените соработници на Трамп, кои го прекршиле законот, исто така може да имаат корист од постапките на претседателот во заминување, вклучително и неговиот поранешен менаџер на кампањата Пол Манафорт, поранешниот советник за национална безбедност Мајкл Флин и Стив Банон, архитектот на победата на Трамп во 2016 година, кој во моментов се соочува со обвиненија за измама.
Ќе има нов надзор над финансиските работи на Трамп. Окружното Обвинителство на Менхетен го испитува Трамп и неговата деловна империја за можен криминал и измами со осигурување, но тие не можеа да преземат никакви чекори додека Трамп е претседател.
Трамп наскоро ќе ја изгуби заштитата на Бил Бар, јавниот обвинител и министер за правда, кого критичарите го обвинуваат дека дејствува како личен адвокат на претседателот. Ова значи дека Трамп има скратен рок да се подготви за сите правни последици што може да му се заканат.
„Тој е компромитирана личност, скршен посед на некои странски сили и беше на платниот список на Владимир Путин или му должи нешто“, рече Нанс. – Сè што му користи лично или му користи на неговиот бренд, тој ќе стори.
И некои други се согласуваат, пишува „Гардијан“.
– Трамп најверојатно ќе ги помине последните месеци во брзање да реши лични проблеми, да исфрли помилувања и да се обиде да ги дискредитира неговите противници и самиот систем, рече Гари Каспаров, поранешен светски шампион во шах и претседател на Фондацијата за човекови права.
– Американците кои сакаат да се врати и зајакне владеењето на правото, мора да бидат подготвени да се борат за тоа, на судовите и на улиците, доколку е потребно, мирно, но упорно, бидејќи нема сомнение дека Трамп и неговите приврзаници нема да заминат мирно, вели Каспаров.
Но, не секој верува дека крајот на претпоставеното претседателство на Трамп ќе биде насилно.
„Она што ќе го спречи е стравот од затвор“, рече Стјуарт Стивенс, долгогодишен републикански советник.
„Зошто генералниот директор на поштата се повлече?“, прашува Стивенс, мислејќи на Луис Де Џој, републикански донатор за кој многумина веруваат дека бил инсталиран на чело на поштата во обид да го спречи гласањето.
– Тој не сака да оди во затвор. Тој беше подготвен да направи многу работи за Трамп, но не сакаше да оди во затвор. Тој страв би го запрел и Трамп, објаснува Стивенс.
На крајот, Трамп ќе ги помине своите последни денови во Белата куќа обидувајќи се да избегне впечаток на губитник или неуспех, велат аналитичарите.
„Имав многу искуство со автократи, деспоти и моќни луѓе од третиот свет, па можев да видам како се однесуваат овие луѓе“, рече Нанс.
– Има промена во начинот на кој автократите и такви кои сакаат да бидат автократи, како Доналд Трамп, ја завршуваат својата кариера. Во старите денови, ако не ве убија политички непријатели, земавте милијарда долари, одевте во француската ривиера и исчезнувавте. Само што сминати од сцената. Сега тие не сакаат да го прават тоа повеќе. Тие сакаат да ги имаат сите свои пари, да останат на власт и да ги трошат парите. Што ќе се случи со Доналд Трамп, кој знае?, заклучува Нанс.