Неодамна, ширум светот се појавија вести дека научниците од Оксфорд, во соработка со фармацевтската компанија AstraZeneca, успешно ја спроведоа првата и втората фаза на клиничките испитувања (човечко тестирање) на вакцината против коронавирус и дека тоа предизвика безбедна имунолошка реакција. А, што всушност содржи оваа вакцина што може да излечи милиони?
Сепак, експертите забележаа дека оваа студија не трае доволно долго за да се утврди колку трае стекнатиот имунитет и колку е всушност ефикасен, т.е. колку може да не заштити од инфекција на ковид 19. Споменатите клинички испитувања сепак покажаа дека вакцината поттикнува одредено ниво на имунолошка реакција и дека е безбедна, односно дека нема посериозни несакани ефекти.
Што точно се наоѓа во таа вакцина?
Многумина се прашуваа дали е направена од ослабена верзија на вирусот што предизвикува ковид 19 и како знаеме дека вирусот во внатрешноста на вакцината, кој и да е вирус, нема да се одметне, реплицира и да создаде хаос во нашето тело.
Вакцината содржи обичен вирус на настинка
Вакцината ChAdOx1 nCoV-19 е развиена од вирусот ChAdOx1, ослабена верзија на обичниот вирус на настинка (аденовирус) што предизвикува инфекции кај шимпанзата. Оваа верзија е генетски модифицирана така што не може да се реплицира кај луѓето, така што не може да предизвика сериозни инфекции.
Генетскиот материјал од вирусот „ковид 19“ (САРС-КоВ-2) наречен гликопротеин С е додаден на вирусот ChAdOx1. Тој протеин се наоѓа на површината на Сарс-Ков2 и со него коронавирусот се врзува на АЦЕ рецептори во човечките клетки и со тоа продира во нив и ги инфицира.
Вакцината ChAdOx1 nCoV-19 треба да му овозможи на организмот да го препознае протеинот и да развие имунолошки одговор на тоа, што треба да спречи идна пенетрација (инфекција) на коронавирусот во човечката клетка, се вели во соопштението на научниците од Оксфорд кои работат на развој на оваа вакцина.
Колку е успешна оваа вакцина?
Иако сè уште не се знае колку е траен имунитет предизвикан од вакцината ChAdOx1 nCoV-19, експертите за време на клиничкото тестирање забележале дека вакцината предизвикува силен имунолошки одговор на коронавирусот.
Имено, вакцината предизвика реакција на Т клетки (бели крвни клетки кои можат да најдат клетки заразени со вирусот САРС-КоВ-2) во рок од 14 дена по вакцинацијата и реакција на антитела кои можат да го неутрализираат вирусот во рок од 28 дена по вакцинацијата.
„Набљудувавме најсилен имунолошки одговор кај оние 10 испитаници кои добија две дози на вакцината, сугерирајќи дека ова може да биде добра стратегија за спречување на инфекција“, рече имунологот Ендру Полард, кој учествува во студијата.
За време на оваа фаза на клиничко тестирање (фаза I / II), која започна во април годинава, вакцината беше тестирана на повеќе од 1.000 здрави доброволци на возраст меѓу 18 и 55 години. Некои од испитаниците, 10 од нив, добиле две дози на вакцината.
Помеѓу 23 април и 21 мај, 1.077 волонтери добија вакцина ChAdOx1 nCoV-19 или пласибо вакцина MenACWY. Студиите покажаа дека, покрај имунолошкиот одговор, немало сериозни здравствени несакани ефекти поврзани со ChAdOx1 nCoV-19.
Во следниот, III. фаза на клиничко испитување ќе вклучува повеќе од 10,000 луѓе во Велика Британија, 30,000 во САД, 2.000 во Јужна Африка и 5.000 во Бразил.
„Ние сме охрабрени од податоците за привремената фаза I / II кои покажуваат дека АЗД1222 успешно избра брз одговор на антитела и Т-клетки на САРС-КоВ-2. Иако сè уште имаме многу да се стори, досега резултатите покажуваат дека вакцината е ефикасна, што ни овозможува да продолжиме со плановите за производство на вакцината ширум светот “, рече Мене Пангалос, извршен потпретседател на R&D во АстраЗенека.
Вакцината може да ја имаме до крајот на годината
„Можно е да се излезе со вакцината до крајот на годината, но не можеме да го гарантираме тоа затоа што ни требаат три работи“, рече Сара Гилберт, која е водач на истражувањето, за Би-Би-Си.
„Вакцината мора да се покаже како ефикасна во подоцнежните фази на клиничките испитувања, таа треба да се произведе во огромни количини, а регулаторните тела треба да се согласат брзо да издадат дозвола за итна употреба“, објасни Гилберт.
Студијата за клиничко испитување на вакцината ChAdOx1 nCoV-19 беше објавена во престижниот медицински журнал Лансет.