По настаните во Бањска, Косово пред девет дена, се почесто се слуша загриженост во јавноста и регионот за состојбата на безбедносниот систем. Клучната вест која се очекуваше неколку дена пристигнаше вчера, кога беше уапсен поранешниот потпретседател на Српска Листа, Милан Радоичиќ, кој беше обвинет за случувањата на северот на Косово. Сепак осомничениот денеска беше пуштен да се брани од слобода, но доби забрана да ја напушти Србија. Радоичиќ се товари за здружување за извршување кривично дело, стекнување и поседување оружје и загрозување на општата безбедност. Тој целосно ги негираше обвинувањата.
Постојат многу обвинувања од косовските власти за директната вмешаност на српскиот претседател Александар Вучиќ во настаните во Бањска, а тамошната претседателка, Вјоса Османи, отиде подалеку, при што најави и „директни докази“ за неговите врски со Радоичиќ. Се поставува прашањето дали српските власти стоеле позади ова сценарио во Бањска. Белградскиот политички аналитичар Драгомир Анѓелковиќ во разговор за „Локално“ вели дека не се сомнева дека Вучиќ бил свесен за постапката на Радоичиќ.
Драгомир Анѓелковиќ
-Кога виде дека неговите западни ментори не сакаат да му дадат ништо што би послужило да ја измами српската јавност дека постигнал некаков компромис за Косово, индиректно се обиде да врати дел од северот на Косово, но така се покажа дека не бил вмешан во ништо и избегнува одговорност пред Вашингтон и Брисел. Вучиќ нема храброст отворено да им се спротивстави, иако тие продолжуваат да спроведуваат политика на агресија кон Србија, наместо тоа им ласка и индиректно се обидува да направи нешто. Не за вистински да ги заштити Србите, туку како што имаше аргументи да ги убеди граѓаните на Србија дека не е тотален предавник. Сега, кога неговиот несмасен обид заврши со двоен неуспех – тој се обиде да го направи она за што негодуваше на неговите западни ментори и исто така не успеа во очите на српската јавност. Преку „признанието“ на Радоичиќ и префрлањето на одговорноста на Србите од северот на Косово, тој се обидува да ја минимизира штетата за себе лично. Националните интереси му се многу помалку важни, посочува Анѓелковиќ.
Знаејќи го односот меѓу двајцата, вели аналитичарот, барем делот што е достапен за јавноста, јасно е дека тие (Вучиќ и Радоичиќ) се соработници за многу прашања.
-Малку е веројатно писменото признание на Радоичиќ дека бил во Бањска и дека официјален Белград и претседателот на Србија не биле информирани за неговите идеи и постапки, дециден е Анѓелковиќ.
Тој смета дека бесмислено е дури и да се зборува за судење на Радоичиќ, бидејќи истакнува дека барањата на приштинската страна немаат ниту законитост, ниту легитимитет.
-Срамота е владата на Вучиќ квислиншки да му ласка на Западот и по негово барање да иницира мерки против Радоичиќ. Што не значи дека од други причини не треба да одговара во правна држава, што Србија не е. Во неа се заштитени криминалните кланови поврзани со власта. Но, тоа е друга и долга приказна, објаснува соговорникот.
Според него, компромисното решение за Косово, а не само за северот, би довело до смирување на ситуацијата на Балканот. Сепак истакнува дека компромисот подразбира дека секоја страна добива и губи по нешто, а не дека едната страна, како што Србија, се очекува целосно да капитулира.
-Западот одамна тргна по тој пат и продолжува да го прави тоа, па тешко дека ситуацијата на Балканот ќе се смири. Власта во Србија, заради лични и партиски интереси, необјасниво попушта, но јавноста не е подготвена да оди подалеку од се. Така, балканската агонија ќе продолжи или додека Западот не сфати дека мора да води политика на вистински компромис или порано или подоцна ќе има голема експлозија, нагласува Анѓелковиќ.
Милутин Миша Илиќ
Независниот новинар и аналитички аналитичар Милутин Миша Илиќ во разговор за „Локално“ порачува дека случајот Бањска е единствена можност за пресврт и отрезнување. Тврди дека поединецот не може да биде над државната политика, без разлика кој е. За разлика од 1914 година, укажува Илиќ, овојпат на Србија би ѝ препорачал кооперативна соработка со сите меѓународни фактори.
Обелоденува дека објективната истрага, доколку ја има, најверојатно ќе покаже трага од службите на Велика Британија во овој случај.
-Големи контроверзни бизнисмени, оружје од Тузла, лажно знаме според нивниот модел на дејствување… За оваа нелогична афера за српските интереси придонесе слабоста на безбедносниот разузнавачки систем на Србија, која никој не сака да ја реши, посочува Илиќ.
За жал на Балканот, додава соговорникот, за разлика од цивилизираната Европа, не е невообичаено криминалците да играат улога во политиката или да работат недозволиво во безбедносните структури.
-Затоа, овие политики и услуги стануваат „сервирани на тацна“ од странски служби. Доколку реакцијата на Србија не биде остра и предупредувачка во случајот со Милан Радоичиќ, секакви луѓе во регионот ќе си дадат за право да ја загрозат безбедноста на сите нас и да започнат војни, оценува аналитичарот.
Исто така порачува дека Германија, Велика Британија и Русија можат да имаат корист од конфликт во Косово, иако порачува дека Америка не сака такво нешто, барем додека трае војната во Украина.
Н.П.
Фото: Танјуг