Венецуела можеби е првата нација што ќе ги изгуби сите свои глечери

од Vladimir Zorba

Венецуела можеби е првата нација во модерната историја што ги изгубила сите свои глечери откако климатските научници го намалија нејзиниот последен на ледено поле.

Меѓународната иницијатива за криосфера за климата (ICCI), организација за научно застапување, на X рече дека единствениот преостанат глечер на јужноамериканската нација – Хумболт, или Ла Корона, на Андите – станал „премал за да се класифицира како глечер“.

Венецуела изгуби уште најмалку шест глечери во минатиот век.

Со зголемувањето на глобалните просечни температури поради климатските промени, губењето на мразот се зголемува, што помага да се подигне нивото на морето ширум светот.

„Нема многу ледена покривка на последниот венецуелски глечер од 2000-тите“, изјави за Newsround д-р Керолин Клејсон, глациолог од Универзитетот Дурам. „Сега не се додава, па е прекласифицирано како ледено поле“.

Во март, истражувачите од Универзитетот во Лос Андес во Колумбија изјавија за АФП дека глечерот се намалил од 450 хектари на само два.

Луис Даниел Ламби, еколог на универзитетот, изјави за „Гардијан“ дека сега се намалил на помалку од тоа.

Иако не постои глобален стандард за минималната големина на леденото тело за да се квалификува како глечер, Геолошкиот институт на САД вели дека општо прифатеното упатство е околу 10 хектари.

Една студија, објавена во 2020 година, сугерираше дека глечерот се намалил на помалку од ова некаде помеѓу 2015 и 2016 година – иако НАСА сè уште го сметаше за последен глечер во Венецуела во 2018 година.

Д-р Џејмс Киркам и д-р Миријам Џексон, глациолози од ICCI и Меѓународниот центар за интегриран планински развој, соодветно, објаснија дека „глациолозите го препознаваат глечерот како ледена маса што се деформира под сопствената тежина“.

Тие изјавија за Би-Би-Си во заедничка изјава: „Глациолозите често користат критериуми од 0,1 квадратни километри [10 хектари] како вообичаена дефиниција, но секоја ледена маса над таа големина сè уште мора да се деформира под сопствената тежина [за да се брои]“.

Тие посочија дека можеби имало проблеми со пристапот до глечерот Хумболт во последниве години, што би можело да го одложи објавувањето на мерењата.

Проф. Марк Маслин, професор по науки за земјените системи на Универзитетскиот колеџ во Лондон, рече дека леденото поле како Хумболт – приближно еквивалентно на површина од две фудбалски игралишта – „не е глечер“.

„Глечерите се мраз што ги исполнува долините – тоа е дефиницијата – и затоа би рекол дека Венецуела нема никаков глечер“, изјави тој за Би-Би-Си.

Во декември, владата на Венецуела објави проект за покривање на преостанатиот мраз со термичка покривка за која се надеваше дека ќе го спречи или промени процесот на одмрзнување.

Но, овој потег наиде на критики од локалните научници за климата, кои предупредија дека покривката може да го загади околното живеалиште со пластични честички додека се деградира, според шпанскиот весник El Pais.

Проф.Маслин рече дека загубата на планинскиот глечер „не е директно реверзибилна“, бидејќи за да преживеат во текот на летните месеци им треба доволно мраз за да ја рефлектира сончевата светлина и да го одржува воздухот околу него ладен.

„Штом глечерот ќе исчезне, сончевата светлина ја загрева земјата, ја прави многу потопла и ја прави многу помала веројатноста да се создаде мраз во текот на летото“, рече тој.

Максимилијано Херера, истражувач на екстремни временски услови, напиша на X/Twitter дека следните земји кои најверојатно ќе станат без глечери се Индонезија, Мексико и Словенија.

Проф. Маслин рече дека овие нации „имаат логична смисла“ поради нивната релативна близина до екваторот и релативно ниските планини, што ги направи нивните ледени капи поподложни на глобалното затоплување.

„Топлите зони само се шират нагоре и нанадвор со климатските промени“, рече тој, зголемувајќи ја точката во која снегот и мразот може да се формираат во текот на целата година повисоко.

Авторот на неколку книги за климатските промени рече дека овие помали глечери – како оној неодамна изгубен во Венецуела – не содржат доволно мраз за значително да го подигнат нивото на морето кога ќе се стопат. Но, во некои региони, глечерите играат клучна улога во снабдувањето на заедниците со свежа вода, особено за време на топли и сушни периоди.

„Откако ќе се ослободите од тоа, проблемот е што тогаш чисто се потпирате на врнежите на самото место“, рече тој.

Д-р Киркам и д-р Џексон рекоа: „Најновите проекции покажуваат дека помеѓу 20 и 80% од глечерите на глобално ниво ќе бидат изгубени до 2100 година (со значителни регионални варијации), во зависност од патеката на емисиите што се следи“.

Тие рекоа дека и покрај тоа што „дел од оваа загуба е веќе заклучена“, брзото намалување на емисиите на CO2 би можело да заштеди други глечерски наоѓалишта, „што ќе има огромни придобивки за егзистенција и безбедноста на енергијата, водата и храната“.

Слични содржини