Потврдата на Агенцијата за лекови ЕМА е тука: на 21 декември треба да се донесе одлука за одобрување во Европската унија за вакцината на компаниите Бајонтек и Фајзер. Политичкиот притисок доаѓа пред се од Берлин, пишува ДВ.
Состојбата во Агенцијата за лекови ЕМА се смени за само неколку часа: беше потврдено дека одлуката дали употребата на вакцината од страна на компаниите Бајонтек и Пфајзер во Европската унија ќе биде донесена на 21 декември. Агенцијата навистина се обиде да ја зачува својата независност и да се спротивстави на растечкиот политички притисок, а нивната прес-служба соопшти дека претходниот план е Агенцијата да објави изјава за одобрување на 29 декември: „Ќе објавиме јавно доколку има промени“, било речено.
Но, веќе во декември беше повеќе од јасно дека политичкиот притисок ќе се зголеми за да се забрза одлуката за прелиминарно одобрување – со оглед на тоа што досега е успешно одобрена најуспешната вакцина за итни случаи во Велика Британија.
Берлин го забрзува темпото
„Ова е добра вест за Европската унија“, рече германскиот министер за здравство Јенс Шпан. Тој рече дека целта е вакцината да биде одобрена на европско ниво пред Божиќ и да започне вакцинацијата пред Нова година.
„Зошто трае толку долго во Европа?“ Изгледаше дека е потешко да се одговори на тоа прашање од новинари и граѓани во изминатите денови – откако минатата недела вакцината беше одобрена во САД, а во медиумите се појавија првите извештаи за вакцинирање на медицинскиот персонал во Лонг Ајленд. Слични слики доаѓаат од Канада, каде што веќе започна вакцинацијата.
Министерот за здравство, Шпан, со денови го зголемуваше политичкиот притисок: „Правиме сè за да започнеме со вакцинирање во декември“, рече тој во понеделникот. „Колку побрзо започнеме вакцинирање, толку побрзо страдањето ќе се намали и особено ранливите групи ќе бидат заштитени“, додаде Спан.
Сепак, некои експерти од Брисел се шокирани бидејќи политиката толку отворено се меша во одобрувањето на вакцината. „Политичарите треба да бидат многу внимателни што зборуваат јавно и какви очекувања имаат од вакцината. Пред сè, мора да ја зачуваме довербата на јавноста во вакцината и да ги заштитиме јавното здравје и безбедност“, истакна Јанис Нацис од Европската здравствена алијанса, организација која седи во бордот на директори на ЕМА.
Предноста на брзината во однос на внимателното испитување?
„Треба да се даде приоритет на внимателен процес на испитување на ЕМА“, рече Питер Лизер, член на Европскиот парламент специјализиран за прашања поврзани со лековите . Тој потсетува дека има голем број противници на вакцините и укажува на полемиките што се случуваат на социјалните мрежи. „Постои голема скептицизам кај луѓето за тоа дали вакцината воопшто може да се пласира толку брзо во продажба“.
Тој исто така објасни зошто одобрувањето на вакцината во ЕУ трае малку подолго отколку во другите земји: „ЕМА проверува повеќе податоци и работи подетално“, кога ја контролира ефикасноста, несаканите ефекти и бројот на тестови. Притоа, ЕМА воведе смени и работи дење и ноќе на процесот на одобрување на вакцината против ковид, додека сè друго е одложено.
Кога Агенцијата се пресели од Лондон во Амстердам, остана без некои докажани експерти. Но, како што вели Лизер, добра пракса е да се потпрете на домашните експерти, кои со месеци се подготвуваа за процесот на одобрување на вакцината. Тој се залага за тековниот тек, а не да го следи примерот на САД и Велика Британија, а преку ноќ вакцината се одобрува со итна постапка. Недостаток е што евентуалните штетни последици од производителите Бајонтек и Фајзер ќе бидат пренесени на земјите-членки на Европската унија.
Германскиот министер за здравство Јенс Шпан исто така се залагаше за испробан процес во ЕУ на крајот на ноември и истакна дека е важно внимателно проверување за да се добие доверба во вакцината. Но, се чини дека малку се предомисли. „Го разбирам притисокот и ја разбирам итноста на ситуацијата“, вели Јанис Нацис. „Но, ние треба да постапуваме внимателно, тоа не може да се направи брзо”.
Тој исто така предупредува на опасноста од прекумерни очекувања: „Вакцините нема да бидат волшебната напивка што ја очекуваат политичарите“. Ова го потврдува и лекарот и член на Европскиот парламент, Питер Лизер: „Ова е навистина прашање на само неколку недели. Бидејќи, на пролет, нема да има поинаква ситуација со пандемијата “. Одговорот на прашањето што можеме да си дозволиме во јавниот живот за време на пандемијата не лежи во започнувањето на вакцинацијата што е можно побрзо.
Германците и Европејците нема да бидат запоставени
Питер Лизер го критикува известувањето за одредени германски медиуми. Не е сериозно кога таблоидот „Билд“ пишува дека милиони луѓе ја примаат германската вакцина, а германските граѓани треба да ја чекаат. „Производството на вакцината се одвива пропорционално, така што веќе е одреден дел за Германија што е веќе замрзнат и може да се испорача за кратко време“.
Потребни се само две до три недели во процесот на одобрување. Затоа во Германија нема да има помалку вакцинирани лица, потенцира парламентарецот од Брисел. И здравствениот експерт Нацис потврдува: „Не верувам дека пациентите во ЕУ ќе бидат запоставени во однос на пациентите во САД или Велика Британија. Сите земји веќе обезбедија одредени количини на Фајзер, како и со други производители, со првите вести за успехот на вакцината. Европската комисија обезбеди 400 милиони дози вакцини на ЕУ, што е доволно за да се вакцинираат 200 милиони луѓе, имајќи предвид дека секое лице мора да се вакцинира двапати “.