Причините за незадоволството од режимот на Владимир Путин му даваат сеопфатна карактеристика. Рускиот претседател има долга листа на навреди и фиктивни случаи на непочитување кон неговата земја. Тој е навреден од распадот на Советскиот Сојуз, проширувањето на НАТО, а исто така и од американските воени интервенции во Блискиот Исток и што ли уште не. 
Само дека она што го повредува Путин најмногу се карактеризира пред неколку години со неколку зборови од американскиот претседател Барак Обама. Путин копнее за почит. Русија, рече Обама – веќе не е нешто повеќе од “регионална држава”, чија реваншистка воена интервенција во Украина наскоро стана сведоштво за нејзината слабост, отколку демонстрација на сила и храброст. Руските активности се “проблем”, но не се најголемата закана за националната безбедност на Америка. Во Кремљ тоа сигурно би предизвикало напад на мачна болка. Таква оценка е истовремено и точна , и погрешна. Речиси во сите индикатори – економски, демографски, социјални и технички – Русија е загрозена од неизбежен пад. Но американскиот претседател не ја дооцени подготвеноста на Москва да ги користи своите сеуште моќни вооружени сили. Путин е лидер, подготвен да ризикува, додека во исто време Западот одуи со наддавањето на зголеменото внимание. Обама исто така не ја фати врската помеѓу авантуризмот и повредената национална гордост.
Путин пред се сака на светската сцена тој да биде виден како лидер на земја која може како еднаква да преговара со САД и со Кина. Ако не се случи политички земјотрес и победата да не биде добиена од кандидатот на републиканците Доналд Трамп, ноемвриските избори во САД нема да го променат основните и најважни параметри на односите меѓу Русија и Западот. Преполнувањето на чашата , предложено од Обама на почетокот на неговиот претседателски мандат, беше уништено од анексија на Крим, окупацијата на Источна Украина и руските бомбардирања на сирискиот град Алепо. Природно, рускиот претседател и сега има приврзаници на Запад. И не само Трамп. Лидерот на Лабуристичката партија на Велика Британија Џереми Корбин , кој во текот на целиот живот бил против војните кои ги води Западот. Тој не може да се согласи да го осуди жестокиот масакр кој Русите го направија против цивилното население на Алепо. Тука е и лидерот на францускиот Национален фронт Марин Ле Пен, а исто така и проруски фашистички партии во Унгарија и Грција.
На таков начин крајната левица се поврзува со екстремната десница. Само што практично за сите е разбирливо дека интервенцијата во Украина и Сирија се израз на големата стратегија на Кремљ. Опстанокот на режимот и непријателството кон запад се двете страни на еден медал. Одржување на популистичките партии од десниот и левиот сектор во Европа, поткопувањето на демократијата во поранешните комунистички земји и сајбер нападите против изборниот штаб на Хилари Клинтон – сето тоа е од истата опера.
Мета за Путин претставува либералниот меѓународен поредок. Тој сака поделба на териториите меѓу големите земји, што ќе ја поврати власта на Русија во нејзината “блиска странство”, а исто така ќе се зголеми нејзината улога во светските дела.
На Запад сега нема подготвен одговор на неговите активности. Корисни лекции можат да бидат извлечени од студената војна, особено за важноста на такви нешта како предвидлива и точна реакција. А дипломатите и стратезите треба да имаат освежена меморијата на некои стари правила за градење на односите меѓу големите држави.
И тоа дека Русија не е Советскиот Сојуз. САД со своите сојузници можат да воспостават принципи за изработката на базирано на реализмот надополнување. Тие треба да започнат со нешта како решителност, секвенца, интеракција и почит. Најважна е решителноста. Путин е повеќе опортунист, отколку голем стратег, лидер, чиј метод на примерок и грешка бара слабостите на противникот. Грешката на Западот е во стравот дека ограничувањето и заплашувањето можат да бидат оценети од Кремљ како провокација. Но како што не пројавуваат решителност, Западот се засилува, а не ги слабее тензиите.
Распоредените најмногу сили на НАТО во Источна Европа до одреден степен ја успокоија јавноста. Но Вашингтон е должен да поднесува недвосмислени сигнали за границите на дозволеното во Сирија и Европа, чие прекршување нема да остане без последици. Втората компонента е редоследот. Путин вешто користи несогласувањата и флуктуации . Европските влади особено треба да покажуваат дека во односите со Москва тие можат да ја остават настрана разликата. Наместо на секои неколку месеци, за да се обноват економските санкции, тие секој пат и даваат на Русија можноста да сее раздори и сомнежи. ЕУ дефинитивно треба да ја промени динамиката, објавувајќи ги овие мерки за неопределено време и да каже: санкциите ќе биде укинат само кога Кремљ ќе го прилагоди однесувањето . Редоследот исто така бара избалансиран одговор на непријателски активности. Москва треба да знае дека сајбер нападите и субверзија водат до одговор, на пример, визни забрани за оние кои се тесно поврзани со режимот, или засилување на економските санкции.
Зборот “интеракција” често е користена од оние чија вистинска цел е послушност. Овде човек се сеќава за Корбин. Сепак цврстина во односите не треба да исклучува признавањето на заедничките интереси. Таму каде што земјите можат да вршат корисна соработка, да речеме во борбата против тероризмот или по прашањата за неширење на нуклеарно оружје, Западот мора да преземе иницијатива за спроведување на заеднички активности. И, конечно, има таков збор како почит. Да се каже дека Русија е слаба по речиси сите параметри, значи да се каже реалноста . Но тоа не значи дека американскиот претседател треба јавно да се спротивставува на упорниот руски лидер, и да ја раскажува неговата непријатна вистина. СО дипломатијата е вродена воздржаноста. За жал, ако Путин и понатаму продолжи да се преправа дека Русија е голема земја, таа со текот на времето ќе престане да биде голема земја.
———
Филип Стивенс, “Фајненшл тајмс”.