Звучи неверојатно: наскоро Кина може да пушти во вселената вештачка месечина за осветлување. Целта е да се заштеди електрична енергија и пари, вели Дојче Веле .
Што друго е зад оваа навидум дури и луда идеја?

Вештачка месечина? За ноќно осветлување? Некој може и да го земе тоа за уште лажна вест, но Кинезите изгледа не се шегуваат: тие сакаат да го изнесам во орбитата сателит со моќни рефлектори кои ќе симулираат вештачка месечина. Целта е сателитски замени уличното осветлување во југозападниот кинеска провинција Ченду и на тој начин  смета да се заштедат околу 150 милиони евра годишно кои сега се трошат за електрично осветлување.

Кај Чунфон, шеф на научното друштво Tian Fu New Area Science Society и претседател на тесно поврзани со кинеската вселенска програма компанија CASC откри детали околу проектот на кинеската издание “China Daily”.

Плановите дури изгледаат многу специфични: првиот сателит за тестирање мора да биде пуштен во вселената најдоцна до 2020 година. Од безбедносни причини првично тој ќе биде позициониран над пустински области, за да можат да се истражуваат сите негови функции и ефекти. Ако резултатите се позитивни, три нови сателити ќе бидат извлечени во 2022 година.

Нека биде светлина

Идејата воопшто не е нова, според германскиот центар за аеронаутика и аеронаутика DLR. Претседателот Андреас Шуис објаснува дека плановите за вештачко осветлување од вселената постојат од 1960 година. Во 1990-тите години, Русија експериментирала со огледала што се ширеле низ вселената и кои требаше да ја рефлектираат сончевата светлина на Земјата. По три неуспешни обиди, програмата беше прекината.

Сепак, идејата за вештачка месечина не е мртва. На пример, во Норвешка, три џиновски огледала фрлаат светлина врз градот Руккан, кој се наоѓа во долината, што не достигнува доволно сончева светлина. Шемата, исто така, може да се примени од страна на Кинезите, иако не е важно дали рефлекторите се наоѓаат на рид или во вселената. Но, Кина тврди дека подготвителната фаза е успешно завршена и дека продолжува тесно да соработува со познати институти и универзитети.

И “светло загадува “?

Во исто време се слушаат критични гласови, и многу прашања остануваат неодговорени. На пример, ништо не е познато за тоа кои несакани ефекти можат да се појават. Германскиот експерт Рајнхард Кленке од Центарот за истражување на животната средина во Хелмхолц смета идејата за заштеда на енергија за нешто позитивно, но во исто време предупредува за опасноста од таканареченото “светлосно загадување”.

Студиите покажуваат дека над 80% од населението во светот живее под загадено од светла небо. Тоа значи дека се поинтензивното осветлување во градовите – на улици, плоштади, згради и споменици ни пречи да гледаме ѕвездите на небото. Што сепак не е проблем само за луѓето кои сакаат да ги гледаат ѕвездите, а најмногу за флората и фауната. Освен ноќните животни кои полесно се ориентираат во темница, светлината загадување има негативно влијание и врз растенија, кои имаат потреба и од темнина, за да фотосинтезират.

“Една дополнителна” месечина “би променила суштинско природните услови”, вели Кленке, според кого така транзицијата помеѓу денот, ноќта и вечерниот самрак ќе се нејасни. И ова ќе влијае врз биоритмите. “Со текот на времето тоа може да доведе и до еволутивните промени, бидејќи животните се прилагодат на новите услови. Тоа не е нужно лошо, едноставно е различно”, додава Кленке.

8 пати посветла од месечината

Сепак, промените би биле значајни: животните би можеле да го променат своето однесување на долг рок, вклучувајќи ги и навиките за јадење. Еден пример: Животните што не гледаат во мракот можат да бидат активни долго време и да продолжат да ловат за вештачката месечина. Светлината ќе ги претвори животните за кои темнината е засолниште и заштита во полесен плен.

Вештачката месечина ќе блесне осум пати посветла од природната месечина на Земјата. Сепак, светлината од него ќе биде 5 пати пониска од онаа на уличното осветлување. “Ќе беше подобро ако можевме да се откажеме целосно од уличното осветлување”, вели по тој повод Рајнхард Кленке кој споредува интензитетот на вештачката месечина со полна месечина во зима кога снегот рефлектира светлината. “Тоа е различно бидејќи месечината не е толку светла како улична светилка”, додава тој. Затоа германскиот експерт не ја  гледа месечината како единствен извор на светлина во иднина.