Отпрвин, тој   имал голем  напредок во довербата на јавноста и неговата среќа работела. Но веќе секој  го разобличи руски шпион и секоја падната ракета веќе удираат по рејтингот на Путин, посочува Федор Крашенинников во коментар за Дојче веле.

Есента 2018 година се покажа како тешка за Владимир Путин и за целиот систем на руската моќ што го создаде. Непопуларното зголемување на возраста за пензионирање имаше лош ефект врз рејтингот на претседателот. Исто така постои и скандал за руската разузнавачка служба и нејзините агенти, кои се заробени и протетувани  низ целиот свет. И крајот на оваа приказна  е видливаото. Руската православна црква, која инвестираше толку многу пари и пропаганда, доживеа понижувачки пораз. И не каде  да е, туку во Украина! Наспроти ова, се појавуваат се повеќе и повеќе несреќи и итни случаи. Дали Владимир Путин мисли дека е сé уште среќен?

Мистика на авторитаризмот

На 11 октомври,  рокна ракетата на Алијансата на патот кон Меѓународната вселенска станица. За среќа, руски и американски астронаути на бродот се живи и здрави. Сепак, добрата вест е завршена. Програмата за истрелување на ракети со космонаути на бродот е прекината до разјаснувањето на сите причини, но загубите – финансиски и како престиж – е многу тешко да се проценат.

Меѓутоа, проблемот не е што ракетата “Унија” не стигна до Меѓународната вселенска станица, туку што  падна. Техниката понекогаш одбива да е се како што треба . Ова исто така се случува.  Ама проблемот е во политиката. Достигнувањата во вселената се дел од митот за големината на Русија, а по серијата скандали успехот на уште еден почеток беше од витално значење. Како никогаш порано, на Владимир Путин му се потребни видливи и светли успеси за да им се спротивстават на голем број неуспеси и порази.

Скандали и штети се болни за секоја моќ. Меѓутоа, во развиените демократии, никој не ги држи политичките водачи одговорни за сè што се случува. Демократската политика е рационална, како и нејзината идеолошка основа. Лидерот е привремен службеник кој ја напушта функцијата по истекот на неговиот мандат.

Авторитаризмот, сепак, е секогаш ирационален и склон кон мистицизам. Како инаку да и објасниш на елитата и населението, зошто  со децении треба да управува токму овој човек, а кој се сомнева во неговите способности на раководител прави кривично дело, дури грев? Класичен цртеж на архаичен концепти за власта, авторитарен лидер влегува во улогата на древните цареви. Тие беа одговорни за сè на повисоките сили, а не на луѓето. И управувале не затоа имаат освоено избори, туку затоа што таква била волјата Божја, која се изразени во благослов за сите нивни активности.

Сепак, архаичната логика, исто така, има многу архаични проблеми. Ако среќата, воените победи и богатите реколти се сметале како знак на благослов за постоечката власт од страна на вишите сили, тогаш поразите и неуспесите водат до непријатни заклучок за лидерот дека вишите сили веќе не се на негова страна. И ова веќе го доведува во прашање своето право на моќ и доведува до преглед на договорот за лојалност.

Така  завршува

Серијата очигледни неуспеси го уништуваат најважниот концепт на режимот на Путин – трајна среќа на Владимир Путин. Постои добра причина да се  слепо е слепо до оној од кого секогаш почнува Покрај тоа, лојалниот став кон моќта е профитабилен во буквална смисла, и ова е сериозен аргумент за многумина.

Другата работа е да се следи неодговорниот неуспех. И тука станува збор не толку за населението, како за политичките и економските елити во Русија, чии придобивки од соработката со власта значително го надминуваат она што го добиваа во замена на лојалноста на обичните граѓани. Бизнисмените и службениците на сите нивоа се обложија на Путин и заработиле многу години  служба. Дали сепак тие се подготвени и во иднина да ја сведочат безусловна верност кон лидерот, убедувајќи се постојано дека тој веќе не е ист и сега тие само губат?

Среќата е мамење

Владимир Путин се соочува со најтешките години како претседател. Тој дојде на власт во бранот големи очекувања и на почетокот доби колосален напредок во довербата на јавноста. Долги години успеваше под ореолот на истата среќа и уживаше во поддршката на голем дел од населението. Сега сепак Путин влезе во нова фаза од својата кариера, кога среќата со мамење и сите анкети покажуваат сериозен пад на поддршката за него, како и зголемената чувство на безнадежност во општеството.

Специфичноста на модерната Русија е дека самата популација не може да го претвори своето разочарување од власта во каква било видлива промена. Но политичкиот, економскиот и дури Погонски елитата на земјата можат да го користат падот на рејтингот на претседателот и растечкото разочарување на луѓето како почеток на борбата за власт. Во таа смисла секој пропаднат мост, секоја падната ракета и секој разобличи агент може да стане, ако не одлучувачки аргумент, тогаш последната капка која ги  активатори  желните за смена на власта.

Федор Крашеинников е руски политички научник и публицист. Автор е на книгите “По Русија” и “Облачна демократија”, кои тој ги напиша со Леонид Волков.