Современата Европа и нејзиниот обединувачки елемент – Европската унија, се тресе. Поблиското повлекување на еден од клучните членки на Унијата и неможноста да се справат со кризата со мигранти, како и општата криза на 
идентитетот во Унијата, доведоа до нејзино постепено разнишување. Контроверзите меѓу земјите-членки се влошуваат, а тензиите меѓу Истокот и Западот во ЕУ се зголемуваат. Нова демаркациона линија се појавува во Централна Европа, која во основа ќе ја промени ориентацијата на регионот во иднина. Сегашните геополитички промени ќе влијаат на иднината на сите земји без исклучок, а само изборот на секој зависи од кој пат тие ќе одат. Сето ова директно ќе влијае на веќе постоечкото значајно регионално обединување – Вишеградската четворка.
Унгарија и Полска се “во пораст”
Унгарија предводена од премиерот Виктор Орбан и неговата партија Фидес на почетокот на нивниот трет мандат е меѓу најконсолидираните земји во регионот. Внатрешните политички цели за промена на модел на владеење во државата и воспоставување контрола на државниот апарат се постигнати. Благодарение на ова, Унгарија сега може да продолжи со поактивна надворешна политика и да ги имплементира стратешките планови на меѓународната сцена. Унгарската влада одамна не е задоволна од политиката на Европската унија и смета дека критиките што доаѓаат од ЕУ за унгарските анти-имиграциски мерки и домашната политика се неоправдани. За унгарската влада, прва е заштитата на националните интереси. Унгарците се уверени, дека Унијата е должна да и даде на земјата можност да ги постигне поставените цели и треба да се однесува со разбирање кон вредностите и своеобразието на унгарскиот народ. Така унгарската влада сака да се подготви за можно негативно развој на настаните во Европа во иднина (на пример, ситуацијата може да се влоши ако Германија не се соочи со последиците од миграцијата) и да се подотврати ширењето на овие проблеми и во други земји од Централна Европа .
Воспоставувајќи врски на исток (со Русија), Унгарија сака да се обезбеди во случај на целосен распад на европската заедница и да ја задржи за себе место во новата геополитичка редење (при тоа Унгарија, исто така не се откажува од своите ревизионистични амбиции, од кои така и не и ‘се успее да се избави).
Така унгарската влада сака да се подготви за можно негативно развој на настаните во Европа во иднина (на пример, ситуацијата може да се влоши ако Германиja не се соочи со последиците од миграцијата) и да педотврати ширењето на овие проблеми и во други земји од Централна Европа .
Воспоставувајќи врски на исток (со Русија), Унгарија сака да се обезбеди во случај на целосен распад на европската заедница и да ја задржи за себе место во новата геополитичка редење (при тоа Унгарија, исто така не се откажува од своите ревизионистични амбиции, од кои така и таа не можеше да се спаси). Така унгарската влада сака да се подготви за можно негативен развој на настаните во Европа во иднина (на пример, ситуацијата може да се влоши ако Германија која не се соочи со последиците од миграцијата) и да се префрли ширењето на овие проблеми и во други земји од Централна Европа . Воспоставувајќи врски на исток (со Русија), Унгарија сака да се обезбеди во случај на целосен распад на европската заедница и да си задржи за себе место во новата геополитичка редење (при тоа Унгарија, исто така не се откажува од своите ревизионистични амбиции, од кои така и таа не можеше да се спаси).
И Полска зема многу примери од Унгарија. Јарослав Качински и неговата партија “Право и правда”, исто така, сакаат да ја променат Полска по сопствена замисла. Промените кои влијаат внатрешниот живот на државата, се подложени на уште повеќе критики од страна на европските институции, отколку во случајот со Унгарија. Само што полската Влада не губи поради тоа популарност меѓу граѓаните и по промените во почетокот на годината продолжува да ја консолидира власта за да продолжи да управува со земјата и по натамошни избори. Исто така полската Влада се залага за заштита на националните интереси, и става акцент на овие вредности, кои се поврзани со католичката вера како дел од своевидна народна идеологија. Во работата на ЕУ, Полска е критична, не само поради тековната кампања против себе, туку и поради длабоко втемелената недоверба кон Германија, што е неоспорен доминантен елемент во ЕУ.
Полска, исто така, се грижи за латентната тенденција за Германија да постигне договор со Русија на штета на земјите меѓу нив. Гответе се за натамошно влошување на безбедносната ситуација во Европа и кон промена на геополитичкиот баланс, Полска става основниот акцент на создавање на сопствени воени сили и зајакнување на врските со главниот гарант за полската безбедност, какви, според Полјаците се САД.
Политички пад на Чешка и Словачка
Поранешните партнери во една федерација, Чешка и Словачка, веќе одамна политички се ослабни и страдаат од внатрешнополитичка нестабилност, која многу им пречи да ги наметнат своите национални интереси на регионално и заедничка европска ниво. Навистина, до одреден степен, Словачка е покажа подобра од Чешка. Дури и покрај скандалот околу партијата “Курс”, кој во пролетта доведе до оставка на владата на Роберт Фицо, на словачката политичка сцена одамна владее консензус во однос на надворешнополитичката линија на државата. Словачка се фокусира на јадрото на Европската унија. И тоа дека Словачка ја усвои единствената европска валута (единствена меѓу земјите од Вишеградската четворка), е јасна потврда за тоа. Словачка сака да ги реализира своите национални интереси во Европската унија и не отстапува особено од главниот европски тренд, чијашто насока ја одредува Германија. По присилната оставка на Роберт Фицо како премиер и случувањата на
повлекувањето на претседателот Андреј Киска, овој тренд ќе се интензивира уште повеќе, доколку земјата останува без силни фигури, држејќи јасен поглед и решителност да раководат независно државата. На таков начин може да се очекува дека во словачката надворешна политика, која ќе биде формирана од група искусни во меѓународните работи дипломати, националните акценти ќе ослабат. На меѓународна сцена, Словачка ќе стане поддржувач на мултилатералните решенија и ќе се обиде да добие престижни дипломатски позиции во меѓународните организации.
Ако Словачка во основа доброволно се откаже од своите национални интереси, Чешката Република едноставно не може да даде јасна дефиниција за своите национални интереси. Одамна не постои консензус за чешката политичка сцена (дури и меѓу главните луѓе во државата), поради што Чешката Република стана земја во која овие интереси можат да се купат. Претседателот Милош Земан отворено ги брани интересите на Русија и Кина, а новиот премиер Андреј Бабис ги замени националните интереси со свој, комерцијален. Во такви услови во странство, чешкото раководство во странство веќе не е целосно сфатено, а контактите со него се чуваат на минимум. Сликата на земјата не може да се подобри дури и од чешката дипломатија, која одамна е разоружана и турка по вторпат. Чешкото политичко раководство е рамнодушно кон тековните геополитички промени, и никој не размислува за идната положба на земјата во менување Европа. Акцент се става на прво место, врз економијата, што доведува до зајакнување на економската зависност од Германија и признат и до признавање на привилегироваността на руските интереси во Чешка. Сето ова е во согласност со интересите на премиерот и претседателот на републиката, но е далеку од интересите на државата и нејзините граѓани.
Новиот играч – Австрија
Под раководство на новиот енергичен канцелар Себастијан Курц, шеф на коалицијата меѓу Австриската народна партија и австриската Партија на слободата, Австрија се враќа како значаен играч во Централноевропскиот простор и на европската сцена. Незадоволството од политиката на Европската унија и Германија по миграциските прашања ја доведе Австрија во кампот на земјите од Вишеградската четворка. Пред сè, Австрија повторно ги воспоставила своите врски со Унгарија, нејзиниот поранешен партнер во Австро-унгарската империја. Сега Австрија се подготвува активно да ги брани своите национални интереси, угнетувани многу години, и заедно со Унгарија сака да ја врати улогата на лидер на централна Европа. Целта на Австрија е да создаде нов силен блок на земји, кој на ниво Европска унија би можел да се противи на Германија и да постигне крајно важни измени во работата на европските институции така да позициите на малите држави повеќе да не бидат игнорирани.
Во тој контелст Австрија смета на поддршката на Италија и нејзиното нова влада која јасно става до знаење дека модерната политика на Европската заедница не е во согласност со италијанските национални интереси. Наскоро Австрија ќе добие можност да постави нов европски курс откако ќе стане полугодишен претседател на Советот на ЕУ. Притоа, австриската влада сака да дејствува поактивно и на повисоко меѓународно ниво. Австрија планира да го врати статусот на мост меѓу Истокот и Западот, кој таа го поседуваше за време на Студената војна, и да стане посредник меѓу Русија и САД. 
Првите чекори во оваа насока Австрија веќе ги направи. На барање на рускиот претседател, таа ја презеде улогата на посредник во организирањето на неговиот состанок со американскиот претседател и помогна повторно да воспостави дијалогот меѓу двете земји.
Иднината на Централна Европа и улогата на земјите од Вишеград
Како и другите големи империи во минатото, модерната Европска Унија дошла до точка каде што се потребни основни реформи, во спротивно ЕУ нема да избега од колапсот. Европската унија, како Римската империја, е поделена на два дела: на исток со своите поддржувачи на традиционални христијански вредности и на запад, чиишто вредности се во опаѓање, и буквално се наведнуваат под притисок на мигрантите. И оваа нова граница меѓу исток и запад минува низ Централна Европа. Но, не сите централно-европски земји ја разбираат целата сериозност на она што се случува и се подготвени за идниот развој на настаните. Полска и Унгарија, а сега Австрија ја засили борбата за своите национални интереси, без двоумење да влезе во конфликт со европските институции, па дури и со лидерот на сојузот – Германија. Потпирајќи се на економските врски, тие одат против сегашниот тек на Германија и ЕУ само со зборови.
Така, во Централна Европа се случува нова прераспределба на власта, а лидерот во овој процес е Унгарија, најактивниот играч во регионот, кој силно ја поддржува Австрија и со одреден степен на воздржаност – Полска. Чешката Република и Словачка не се во спротивност со нивната историја, под влијание на вазалниот менталитет, и не се подготвени и не сакаат да се спротивстават на политичкиот притисок на Германија и Русија.
Досега, идните изгледи за Европа немаат јасен преглед. Сепак, актуелните трендови јасно укажуваат на тоа кој ја бара најзначајната улога во овој регион и кој ќе ја одреди својата понатамошна ориентација. Ова не е Република Чешка, а не е и Словачка. Ако не ја променат својата политика, ги чека судбината на незаконските сателити, влијанието кое тие ќе го делат меѓу себе Германија и Русија. Ако Унгарија, Полска и Австрија си ги здружат силите и влезат во единствен силен блок, тие можат да се обидат да влијаат на случувањата кај соседите преку Вишеградската четворка и да ги поттикнуваат двајцата заостануваат партнери во тоа обединување да ги следат. Треба да се запомни дека во модерната Европа без активна заштита на нивните национални интереси, малите и средните земји немаат шанса во иднина да ја одредат сопствената судбина. Наместо тоа, ќе одлучуваат други.
————————————————– —–
Мартина Херанова, Natoaktual.cz