Додека Вашингтон истражува, Москва го исполнува вакумот

од Vladimir Zorba
158 прегледи

Додека Вашингтон истражува, Москва го исполнува вакумот

На позадината на сите поврзани со Русија празни епови, кои доаѓаат во последно време од Вашингтон, е тешко да се распознае политиката на САД кон Кремљ. Но, додека многумина во официјален Вашингтон и американските медиуми истакнуваат дека имаат политички набој истрага за наводна руска интервенција во претседателските избори на САД за 2016 година, Москва не се откажува , и ја капитализира расеаноста. Додека сите погледи се вперени во претседателот на САД Доналд Трамп, рускиот претседател Владимир Путин ја развива својата надворешнополитичката програма на различни фронтови, особено на Блискиот Исток. За Русите овој потег има смисла. Она што некогаш беше поздравена како братска врска Путин-Трамп, сега е далеку од сигурно, и можноста за попродуктивно рестартирање на билатералните односи, изгледа се помалку веројатно.

Одговорот Путин го  бара на друго место зајакнување на местото на Русија во светскиот поредок. Русите остануваат збунети и загрижени од можната политика на САД. Русите се збунети од она што тие го гледаат како контрадикторни позиции на самиот претседател и неговите врвни советници во однос на поврзани со Русија прашања. Додека претседателот Трамп напиша на Твитер и коментира јавни желби да ги подобри односите со Москва пред и по преземањето на функцијата, тој назначи  високи функционери и советници луѓе во кабинетот  кои се чини дека го делат тоа мислење. Нешто повеќе, по состаноците со украински и европски политичари, самиот претседател ја објави својата посветеност за зачувување на притисокот врз Русија додека престане да окупира украинска територија, вклучувајќи го и Крим.

 При нивниот скептицизам кон веројатноста за нов пат напред со Америка, Русите забележаа доследно воинствен тон на двете партии во Конгресот, чии ставови портпаролот на Кремљ ги укори како “макартистки”. Тие признаваат дека во сегашните околности е малку веројатно Сенатот на САД да потврди с подигната од Трамп кандидатура на кој и да е виден како Водач подобрување на односите со Русија. На ист начин истакнатите фигури ,  назначени во извршната власт  се искажаа остро против Русија во последните два месеца, вклучувајќи го  амбасадорот во ОН Ники Хејли која повика “ние никогаш не треба да и се довериме на Русија”, и министерот за одбрана Џејмс Матис кој ја исо  поремети идејата за американско-руско воена соработка. Дури претседателот изгледа пропуштил во увертирата на Путин за време на телефонскиот им разговор во јануари, кога Путин предложи да започне дискусија за новиот договор за контрола на оружјето (СТАРТ), и Трамп го отфрли како “лоша зделка”, која ја  фаворизира Русија.

Со оглед на тоа, високи руски претставници и аналитичари сега сугерираат дека администрацијата на Трамп ќе биде во најдобар случај целосно изолирана од политиката на Русија, и во најлош случај ќе дојде до договор со воинствена двопартиско мнозинство во Вашингтон. Во очекување на понатамошни позитивни иницијативи од страна на САД, Москва ја засилува сопствената геополитичка позиција, особено во регионите каде САД и Русија традиционално се борат за влијание со сите можни средства. Додека Русија ќе продолжи да врши притисок врз своите непосредни соседи, особено на Украина, и исто така може да се стреми да оформи поволни резултати во претстојните француски и германски избори, Блискиот Исток изгледа сè почесто како можност за остварување на амбициите на надворешната политика на Русија. Благодарение на континуираната веќе 18 месеци воена интервенција на Русија во Сирија сирискиот претседател Башар Асад си  ја врати  контролата над Алепо и повеќето од населените места во земјата.

Со Иран и “Хезболах”, обезбедувањето на копнени сили, и Русија која обезбедува воздушна поддршка, Асад е подготвен да оди на  објавената си цел за враќање на “секоја педа” сириска територија. Русија сега е истовремено голема воена сила посредник и незаменлив координатор за сите идни напори за управување и воздржување на конфликтот дипломатски. Додека Вашингтон истражува

Гледајќи рамнодушни одговор на Западот на либиската граѓанска војна, Русија ги поддржа маршал Калифа Хафтар, поранешен лојалист на Гадафи кој стана дисидент, кој живеел во текот на две децении во САД и се противи на поддржана од ОН влада на Либија. Со поддршка на Русија Хафтар и воените му сили стационирани во источна Либија, можеби се подготвуваат  и тој да ја преземат земјата и да создадат воден од воените режим со блиски врски со руските сили  патрон . На крајот на минатата година тој отиде во Москва на средба со рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, а во јануари се искачи на одборот на рускиот носач на авиони “Адмирал Кузнецов” за конференциски разговор со рускиот министер за одбрана Сергеј Шојгу. Ако Хафтар надвладее, Москва може да биде геополитичкиот корисник од неуспехот на Вашингтон да се подготви адекватно за Либија по Гадафи, кој поранешниот претседател на САД Барак Обама го нарече својата “најголема грешка.”

Влијанието на Русија може да се прошири и во просторот меѓу Либија и Сирија – Египќаните имаат склучено договор со рускиот државен нуклеарен енергија гигант “Росатом” за изградба на централа во Дабаа на брегот на Средоземното Море. Таков проект претпоставува поблиски врски не само поради милијардите долари, потребни за финансирање на изградбата, но исто така и во светлината на повеќегодишни договори за одржување и безбедност, кои треба да бидат обезбедени од руски фирми. Русија, исто така, продолжува да се проширува продажбата на оружје за Египет – еден од најдобрите светски пазари на оружје и уште еден примач на над 1 милијарда долари помош за својата безбедност од САД. Иако е малку веројатно Египет да ги намали своите врски со Вашингтон, земјата не гледа никаков недостаток во создавањето на удобност на Москва во исто време. И како Египет почне да ги зајакнува односите со Москва, Путин и руските војници нема да губат никакво време за користење на новото пријателство, со руски специјални сили очигледно работат од база во западен Египет, божем во поддршка на операциите во Либија.

 

 Можеби повеќето логично следните случаи кои треба да се следат, се односите на Русија со двете не-арапски воени сили во источниот Медитеран, Турција и Израел, кои се два долгогодишни американски сојузник.

Иако имавме  симнувањето на руски воен авион од Турција на крајот на 2015 година и убиството на рускиот амбасадор Андреј Карлово во Анкара во декември минатата година, Путин и турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган одржуваат навидум блиски односи. Русија ја  вклучи Турција во консултации по Сирија додека го исклучи САД, и внимателно избегнуваат да ја провоцира Турција за курдското прашање, додека коалицијата предводена од САД прави заедничка кауза со курдските борци во Сирија.

Односите на Русија со Израел остануваат исполнети со палестинското прашање и врските на Русија со Иран, но израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го посети Путин во Москва овој месец, и се истакнува дека двајцата зборуваат редовно по телефон. Со руски и израелски авиони на небото над Сирија, најдиректен дијалог е задолжителен. Но Израел исто така гледа на тесните врски со Москва како потребни за да ја намали понатамошните продажба на современи руски оружје за Иран, како зенитните системи С-300 кои Москва  ги достави на крајот на минатата година.

За Русија Израел е извор на инвестиции и високи технологии, недостапни од Европа благодарение на санкциите, во прилог на барањата на големо рускојазичкото население во самиот Израел. Значи, додека Американците се збунети од истрагите на врските на Трамп со Русија, Русите се откажаа од надежта за нов “рестарт” и ги интензивираа напорите за одредување на нивната симптоматски улога на меѓународен план.

На Блискиот Исток, особено, неуспехот на Вашингтон да  развие сеопфатна политика за ангажирање, застрашување и балансирање на влијанието на Кремљ може да има трајни последици. Од Триполи до Техеран военото, политичко и економско влијание на Русија расте, зголемувајќи ја можноста за прв пат од половина век САД да бидат принудени да свират втора виолина по друга светска сила на Блискиот Исток.

————————————————– ———————-

Коментар во  “Хафингтн пост” на Метју Роджански, директор на институтот “Кенан” во Центарот “Уудроу Уилсин”