Победата на Доналд Трамп на претседателските избори во САД оваа година би можела да ги доведе во опасност климатските цели на светот, изјави поранешен шеф на ОН задолжен за прашања за климата.
Шансите за ограничување на глобалното загревање на 1,5 Целзиусови степени над прединдустриските нивоа се веќе мали, а антипатијата на Трамп кон климатските активности ќе има големо влијание врз САД, кои се втор најголем светски емитер на стакленички гасови и најголем извозник на нафта и гас, рече Патриша Еспиноза, која служеше како водечки претставник на ОН за климата од 2016 до 2022 година.
„Загрижена сум [за потенцијалниот избор на Трамп] бидејќи тоа би имало многу силни последици, доколку видиме уназадување во однос на климатските политики во САД“, рече Еспиноза, цитирана од „Гардијан“.
Иако плановите за политиката на Трамп не се јасни, разговорите со неговиот круг создадоа загрижувачка слика која може да вклучи откажување на револуционерното законодавство за климата на Џо Бајден, повлекување од Парискиот договор и притисок за повеќе ископувања за нафта и гас.
Еспиноза рече: „Сè уште не сме подредени на 1,5 степени Целзиусови. Тоа е реалноста. Значи, ако видиме ситуација каде што би виделе регресија на тие напори, тогаш [веројатноста да останеме во рамките на 1,5 C] е многу ограничена. Тоа секако би бил многу поголем ризик. Можеме да видиме забавување, уште поголемо забавување [во акцијата за намалување на емисиите], што за жал веројатно ќе не одведе до уште пострашно сценарио, освен ако не видиме силно лидерство кое доаѓа од други места, [како што е] Европа“.
Додаде дека другите земји мора да продолжат со климатските активности дури и ако САД се откажат од своите цели за време на Трамп, но отсуството на САД ќе биде значаен удар.
„Она што се случува во САД има многу големо влијание на толку многу места низ светот“, рече таа.
Сепак, не е сè мрачно. Еспиноза беше извршен секретар на рамковната конвенција на ОН за климатски промени, матичен договор на Парискиот договор од 2015 година, во 2016 година кога Трамп беше избран за претседател. Таа рече дека ако другите земји постават обединет фронт во корист на силна климатска акција, тоа може да помогне да се спротивстави на отсуството на САД.
„Кога претседателот Трамп објави дека ќе се повлечат од Парискиот договор, постоеше одреден страв дека ќе следат други и дека ќе има назадување во темпото на процесот на климатски промени. Не само што тоа не се случи, туку и некои земји кои сè уште не се придржуваа до Парискиот договор го направија тоа“, рече таа.
Ако Трамп ги извади САД од Париз на нов мандат, таа не верува дека другите би го следеле примерот. „Од сега, не гледам дека земјите навистина се враќаат назад. Мислам дека процесот ќе продолжи“.
Во врска со спорното прашање – особено за САД – за климатските финансии, Еспиноза рече дека Бајден сега се соочува со тешкотии во преземањето обврски за финансирање климатски преку непријателски републикански конгрес.
„Гледаме недостаток на лидерство, вклучително и во големите земји кои можат да дадат придонес“, рече таа. „[Во САД] мислам дека има волја, но има и ограничувања. Во ЕУ имаше долг период кога разговараа за внатрешните рамки [за климатски финансии]. Во исто време, гледаме намалување на средствата кои одат генерално на глобалниот југ, а многу малку одат за климатските промени. Навистина е прашање да му се даде приоритет“.
Таа, исто така, е загрижена што премногу од фокусот на финансирањето за климата и напорите за намалување на емисиите досега беше на префрлање од потпирање на фосилните горива на обновливи извори.
„Сега сфаќаме дека природата ќе ја направи или скрши нето нула – декарбонизирањето на енергетскиот сектор нема да биде доволно“, рече Еспиноза, повикувајќи на поголем акцент на улогата на природата, да се запре уништувањето на шумите и да се трансформира производството на храна, што претставува околу третина од глобалните емисии. „Економијата од 1,5 степени целзиусови може да се постигне само со ставање крај на уништувањето на шумите и забрзување на транзицијата кон одржливи системи за земјоделство и храна оваа деценија“.
Во 2024 година, најголемиот дел од светското население ќе излезе на избори – во САД, Русија, Индија, Велика Британија и голем број други земји. Акцијата за климата ќе биде спорно прашање на многу од овие избори, бидејќи некои партии се расправаат за посилни политики засновани на остри научни предупредувања, додека други се противат на таквата акција.
Еспиноза предупреди на противењето на климатските активности што се оркестрирани низ целиот свет. „Во САД гледаме многу добро организирана и многу силна кампања која има намера да ја намали перцепцијата за критичката природа на акцијата што треба да се преземе.
За да се бори против ова, таа ги повика бизнисите да играат поголема улога во притисокот за економија со ниска потрошувачка на јаглерод. „Треба тесно да соработуваме со приватниот сектор, да ги освестиме за важните можности што ги дава новата економија со [низок јаглерод]. Има профитабилни инвестиции кои ја штитат природата и иновираат технологии“.