Околу 87.7 милиони европејци на возраст од 15 до 64 години пробале канабис во животот
Денес во Брисел Агенцијата на ЕУ за дрога го претстави новиот Европски извештај за дрогата 2017 година. Европскиот центар за следење на дрогата и зависностите ја следи ситуацијата во сите земји членки на ЕУ, како и на Норвешка и Турција. Најважните проблеми е зголемувањето на бројот на смртни случаи, се трета година по ред континуирана достапност на нови психоактивни супстанции и растечката закана за здравјето од синтетичките опиоиди со голема сила на акција.
Повеќе од 93 милиони. Европејци се обиделе со нелегални дроги некогаш во животот. Во периодот од 2009 до 2016 година во Европа се основани 25 синтетички опиоиди со голема сила на акција – материи, од кои се доволни мали количини за производство на илјадници дози.
Смртните случаи од предозирање во Европа биле 7 950 во 2014 година, во 2015 година тие се зголемуваат со 6% и тоа влијае на сите возрасни групи.
Најранливи за фатален исход се 1,3 милиони европејци кои употребуваат опиоиди – обично станува збор за хероин, но и метадон и бупренорфин, кои инаку се користат за субституирачка терапија.
Од метадон починале повеќе луѓе отколку од хероин минатата година во Данска, Ирска, Франција и Хрватска. 
До неодамна новите, така наречени “дизајнерски дроги” се појавуваа една по друга, многу често, во 2016 година се забележува забавување на овие стапки, се вели во европскиот извештај за дрогата. Тие, сепак, продолжуваат да се ‘така достапни.
Преку системот за рано предупредување на ЕУ во 2016 година се регистрирани 66 нови психоактивни супстанции или повеќе од една супстанција секоја недела во текот на годината.
Во 2015 година тие биле 98. На крајот на 2016 година во Европа се шират повеќе од 620 нови психоактивни супстанции, речиси двојно повеќе од три години порано. Познатата забавување на темпото сепак се должи на рестриктивната нормативна средина во некои земји-членки на ЕУ, како и во мерките за контрола преземени против лаборатории за производство на нови психоактивни супстанции во Кина.
Впрочем местото на трговијата на дизајнерските дроги се повеќе се пресели од уличните продавници на интернет. Најопасното е дека тие стануваат се посилни и се почесто се причина за смртни случаи.
Во 2015 година во Европската унија се извршени 80 000 конфискации на нови психоактивни супстанции, над 60% од нив се синтетичките канабиноиди и катинони. Во јули минатата година супстанцијата MDMB-CHMICA беше првиот синтетички канабиноид кој предизвикал над 30 смртни случаи. За него е изготвена процена на ризикот и се преземени мерки на европско ниво. Растечка закана за здравјето се новите синтетички опиоиди, кои го имитираат дејството на хероинот и морфиум, се вели во годишниот извештај. Во Европа се основани 25 нови видови од нив во последните седум години. Тие можат да доведат до смртен исход.
Достапни се во различни форми – таблети, прашоци, капсули, течност, а во последно време и како назален спреј. Бидејќи мали количини се доволни за илјадници дози, тие се транспортираат и кријат полесно и се вистински предизвик за службите.
Предмет на специјално набљудување се фентанил – тоа се супстанции со исклучително голема сила на акција, од кои некои постојано се посилни од хероинот.
Над 60% од 600-те конфискации на нови синтетички опиоди се имено на фентанил во 2015 година. Само во 2016 година преку системот за рано предупредување за првпат се пријавени осум нови фентанилi. КонкретнoТО кај нив е дека се опасни не само за луѓето кои ги употребуваат, а и за лица кои може да бидат изложени случајно на овој ризик преку допир или вдишување – цариниците, вработените во пошти, медицинари од итна помош. Повеќе од 50 смртни случаи во Европа во 2016 се предизвикани од две супстанции од групата на фентанил – акрилоилфентанил и фуранил-фентанил.
Најчесто користени стимуланси во Европа остануваат кокаинот, екстази, што минатата година за првпат беше поставено на чопорот по години признавање во рангирањето и амфетамините. Кокаинот се употребува почесто во Западна и Јужна Европа, додека амфетамините водат во Северна и Источна Европа. Појавата на нови стимуланси во последните години го комплицира пазарот , се вели во извештајот.
Во 2015 година се евидентирани 87 000 конфискации на кокаин, а резултатот од нив се пренасочени од пазарот 69.4 тони и конфискација, и запленетите количини кои растат во споредба со претходната година.
Приближно 17.5 милиони европејци користеле кокаин во својот живот, 2.3 милиони. Од нив се на возраст до 34 години. Неодамнешните промени на регулаторната рамка за употребата на канабис во некои држави во Северна и Јужна Америка го провоцираа интересот на органите одговорни за дефинирање на политиката, како и на јавноста во Европа, се констатира во извештајот. Во моментов се следи ситуацијата и се чека за да се направи веродостојна проценка на ефикасноста при евентуално либерализација на режимот.
Во 28-те земји членки на ЕУ се донесени бројни приоди кон регулирањето на канабисот и неговата употреба – од рестриктивни модели до прием на некои форми за лична употреба, иако нема унифициран пристап. Кај нас марихуаната според Кривичниот законик е исто толку силна дрога колку останатите. Иако и Европа ќе следи каков ќе биде ефектот од легализирањето ниту една од 28-те земји-членки на ЕУ, како и Норвешка и Турција, не поддржуваат легализирање на употребата на канабис за забава.
Европејци на возраст од 15 до 64 години се обиделе со канабис низ животот, 17,1 милиони. Од нив се млади луѓе до 34 години. Околу 1% од возрасните Европејци употребуваат канабис секојдневно или речиси секојдневно. Впрочем токму оваа дрога продолжува да се поврзува со проблеми за здравјето и е причина за повеќето големиот удел – 45% од новите пациенти на третман за употреба на дрога во Европа. Од 43 000 во 2006 година, во 2015 година тие се веќе над 76 000. Една од причините за тоа е законодавството во земјите-членки на ЕУ и спроведување на задолжително лекување при апсење и воспоставување на употреба. Кај нас ваквата иницијатива беше направен во 2006 година, но не постигна успех. Интересни споредби прави годишниот извештај во однос на употребата на алкохол, канабис и пушењето меѓу ученици во Европа и во САД.
Излегува дека европските ученици пушат тутун четири пати почесто од американските врсници пијат алкохол два пати почесто, затоа пак употребуваат канабис два пати поретко од нив.
————————————————– ————
Материјалот е подготвен специјално за БГНЕС врз основа на Европскиот извештај за дрогата 2017 година од Веселина Божилова, основач и претседател на здружението “Мајки против дрогата”.