Американски и руски претставници со месеци се среќаваат во Швајцарија, далеку од очите на јавноста, за неформално да разговараат за војната во Украина. Еден таков состанок се одржа минатата недела, изјавија за Ројтерс три информирани извори.
Изворите велат дека разговорите служеле како секундарен комуникациски канал за време на периодот на транзиција по изборната победа на Доналд Трамп на 5 ноември. Иако учесниците на овие состаноци имаат искуство во дипломатијата и безбедноста, тие не се владини функционери и се уште не се знае дали дејствувале во име на нивните земји, велат два извори кои одбија да го откријат идентитетот на учесниците во тајните разговори.
Еден извор тврди дека мал број советници на Трамп знаеле за овие средби. Други детали од средбата се нејасни: не се знае за што се разговарало, дали биле присутни и претставници од Украина и кога почнале средбите.
Задкулисна дипломатија
Тајните средби сведочат за задкулисните напори на САД и Русија да го отворат патот за крај на војната во Украина, и покрај фактот што официјалните контакти меѓу раководствата на двете земји беа практично замрзнати.
Доналд Трамп е на власт само еден месец, но успеа да направи целосен дипломатски пресврт на САД од тригодишната војна. Тој воспостави директен контакт со рускиот лидер Владимир Путин и постојано испраќа пораки дека сака што поскоро да се стави крај на конфликтот во Украина.
Потсетуваме, минатиот вторник, највисоките американски претставници се состанаа со руски претставници во Саудиска Арабија, вклучувајќи го и рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров.
Разговори во Женева минатата недела
Ројтерс минатата година објави за неофицијални разговори, наречени „Track Two“ во дипломатски жаргон, чија цел е подобрување на комуникацијата и размената на идеи, а во помала мера и развивање конкретни предлози.
Советот за национална безбедност на Белата куќа, украинската влада и руското Министерство за надворешни работи одбија да ги коментираат наводите за Ројтерс. Два извори запознаени со ова прашање рекоа дека најмалку една средба се одржала во Женева за време на минатонеделната Минхенска безбедносна конференција.
Ројтерс, исто така, минатата година објави за неофицијални разговори што се одржаа во 2023 година и почетокот на 2024 година, кога Путин испраќаше сигнали дека е подготвен да размисли за прекин на огнот во Украина. Се чинеше дека овие разговори не вродија плод.
Тајни разговори одржани во 2023 година
Историски гледано, неофицијалните дипломатски канали помогнаа да се изгради дијалог меѓу конфликтните страни со надеж дека подобрата комуникација може да доведе до дипломатски откритија.
Во 2023 година, Ен-Би-Си објави дека поранешните функционери за национална безбедност на САД воделе тајни разговори со руски државјани за кои се верува дека се блиски до Кремљ, при што некои членови на таа група на крајот се сретнале со Лавров. Еден извор сугерираше дека неофицијалните разговори можеби ја изгубиле својата важност бидејќи американските и руските претставници оттогаш воспоставиле официјални канали за комуникација.