Паркирањето во главниот град на земјава е многу комплексен проблем, но може да се решава преку комбинација од краткорочни и долгорочни мерки.
Причини зошто паркирањето е проблем
Прво да разгледаме кои се главните фактори:
* Бројот на автомобили расте побрзо од бројот на паркинг места.
* Урбанистичките планови понекогаш се изработуваат без доволно предвидување на потребите за паркирање.
* Многу паркинг места се „окупирани“ – диви паркинзи, автомобили кои не се во функција, неправилно паркирање.
* Недоволна интеграција со јавниот превоз, слаб алтернативен систем (велосипеди, пешачење, комбиниран превоз) кој би ја намалил зависноста од автомобилите.
* Технички ограничувања: недостаток на системи за надзор, дигитализација, управување со паркинзите во реално време.
Еве неколку идеи и примери што може да се применат во Скопје:
Инфраструктурни мерки
* Изградба на катни гаражи / монтажни паркинзи – Во густо населени делови каде што нема простор хоризонтално, се градат повеќекатни гаражи.
* „Park & Ride“ паркинзи на периферијата – Паркинзи на влезните точки на градот каде што луѓето ќе остават автомобил и ќе продолжат со јавен превоз во градот.
* Зони за паркирање со транспарентен градежен план – Новите градби да имаат обврзувачки број на паркинг места пред да добијат дозвола за градба.
Технолошки / управувачки мерки
* Паметни (smart) паркинзи – Сензори, камери, апликации кои покажуваат слободни места во реално време.
* Дигитална наплата и информации во реално време – Наплата преку апликации, QR кодови, онлајн системи за известување.
* Интеграција на податоци и анализа – Користење на податоците од парковите за да се направат анализа и подобрување на зоните и цените.
Политички / регулаторни мерки
* Зголемување на цените за паркирање во централните зони – За да се демотивира користење на автомобил во густо населени зони.
* Преференцијални услови за станарите – Прво возило за жителите да има погодности, но второто да се наплатува е повисоко.
* Строга контрола и санкционирање – Отстранување на неправилно паркирани и нефункционални автомобили кои заземаат простор.
Мерки за однесување / алтернативен сообраќај
* Поддршка на јавен превоз – Подобрување на редовноста, капацитетот, цената и комфорот на автобуси, тролејбуси.
* Велосипеди, пешачење, електрични тротинети – Воведување и проширување на велосипедски патеки, безбедни пешачки коридори.
* Комбинирано користење (модални решенија) – Да се комбинираат различни видови транспорт – автомобил + јавен превоз + велосипед.
Како би се применило тоа во Скопје — конкретни препораки
* Развој на неколку Park & Ride локации на периферијата (на пример на влезовите кон градот) каде што луѓето би можеле да остават автомобил и да продолжат во градот со јавен превоз.
* Зголемување на капацитетот на катни гаражи во центрите каде што хоризонталниот простор е ограничен.
* Во рамките на зонското паркирање, да се воведе динамична тарифа — повисока цена во шпиц, пониска во ниска фреквенција.
* Инсталирање на паметни системи за паркирање (сензори, камери, системи кои покажуваат каде има место).
* Подобрена наплата и дигитални платформи — мобилни апликации, QR-код, онлајн системи, интеграција со ГПС.
* Континуирана анализа на податоци – да се види каде има најголем притисок, каде се слободните места, како се користат зоните и да се прилагодат зоните и капацитетот.
* Казни и контрола за неправилно паркирање, особено на зелени површини и пешачки патеки.
* Полици на „прво возило / второ возило“ за жителите — првото да биде со погодност, второто со поголема цена или дури со ограничувања.
* Поттикнување на користење на јавниот превоз, велосипеди и пешачење — преку инвестиции во инфраструктура и кампањи за граѓаните.
Извор: ChatGPT