Неодамна е откриено дека американската Централна разузнавачка агенција (ЦИА) ја користела швајцарска компанија за производство на уреди за криптирање како параван за да шпионира тајни владини преписки во повеќе од 100 земји со децении, поставувајќи многу прашања во врска со историската релевантност на податоците и етичката димензија на настаните.
„Вашингтон пост“ објави статија која е насочена врз главните теми покренати со откривање на шпионажа, за кои сè уште чекаат одговори, како и за важноста на тајните информации што ги поседува американското разузнавање, кое ги собирало со децении преку швајцарската компанија Crypto AG, водечки глобален производител на уреди за криптирање, во тајна сопственост на ЦИА и германската разузнавачка служба (ГНИ).
Политичкиот аналитичар Питер Корнблух во напис во тој весник, со наслов: „ЦИА манипулира со странски уреди за криптирање со години. Кои тајни треба да ги објави сега?“ поставува низа прашања:
Илјадници тајни извештаи и разузнавачки информации
Какви информации имаат американските власти за клучните настани во поновата светска историја?
Кога дознале?
Како се однесувале американските креатори на политики врз основа на интелигенцијата што ја собрале?
Дали американските власти имаа обврска да ги детектираат или стопираат злоупотребите на човековите права што се случија пред нивните очи?
Дали САД ги шпионираа и своите сојузници и непријателите?
Авторот посочува дека најитно прашање е: што треба да направат САД со многуте пресретнати повици и илјадници тајни извештаи и разузнавачки информации кои сега собираат прашина во објектите на ЦИА и Националната агенција за безбедност (НСА)?
Скриените документи што ги има ЦИА во врска со бројни големи меѓународни кризи и настани се еднакви на заложништвото, а објавувањето на овие информации има потенцијал значително да ги унапреди историските записи, не само за надворешната политика на САД, туку и за поголемите глобални кризи и настани (војни, полкови, терористички напади, мировни договори) повеќе од пет децении, напиша Корнблух.
Тој објасни дека историската вредност на овие документи и лекциите што можат да се извлечат од нив ќе станат јасни само кога ќе бидат извадени од ознаката за доверливост и ќе бидат ставени на располагање на јавноста.
Според Корнблух, стандардниот и службен одговор на ЦИА на барањата за објавување на класифицирани документи за тајни операции и шпионски софтвер, заснован на законот за слобода на информации, е: „Не можеме да го потврдиме или негираме постоењето на вакви документи“.
Има голема количина на документи
Тој објаснува дека истрагата, подготвена од „Вашингтон пост“ во соработка со германската телевизија ЗДФ, а објавена минатиот месец, потврдува дека ЦИА има голем број документи.
Истрагата откри дека американските и германските разузнавачки служби во текот на пет децении шпионирале повеќе од 100 непријателски земји и американски сојузници, користејќи опрема од швајцарската компанија „Crypto AG“, специјализирана за криптирање на комуникациите.
Тој посочи дека американските разузнавачи биле во можност да ја следат кризата со заложниците во американската амбасада во Техеран во 1979 година преку компанијата, да и дадат на Велика Британија информации за плановите на аргентинската армија за време на Фолкландската војна и да ги следат кампањите за атентати во Латинска Америка, како и многу други настани.