Луѓето кои се оптоварени со мислата дека се сериозно болни честопати се предмет на потсмев и честопати им се вели дека „се е во нивната глава“. Но, иако тие обично не страдаат од она од што се плашат, во многу случаи тие всушност и не се здрави.
Хипохондријата, често нарекувана денес како здравствена анксиозност, е ментално нарушување што може сериозно да им отежне на поединците да водат нормален живот.
За оние кои страдаат од неа, терминот хипохондрик за жал стана пејоративна ознака, вели Тимо Слота, психолог и психотерапевт на Универзитетската клиника во Келн.
За таква ознака, обично е доволно само некој да се жали за болест што не е потврдена со лекарски преглед. Потребно е многу повеќе за да се постави клиничка дијагноза за здравствена анксиозност, забележува Слота.
„Тоа се луѓе кои се оптоварени со идејата дека се сериозно болни“, вели Слота. „Тие обично мислат дека тоа е болест која може да биде фатална за релативно кратко време.
Тие честопати посетуваат лекари, загрижени се, читаат за нивната наводна болест, се испитуваат и се палпираат до болка, постојано го мерат крвниот притисок или нивото на кислород.
Повремената вознемиреност за наводните симптоми на болеста не е голем проблем, објаснува Слота. Однесувањето станува патолошко ако ништо не може да ги одврати таквите лица од спротивното и тоа почнува негативно да влијае на квалитетот на нивниот секојдневен живот.
Лекарот обично дијагностицира здравствена вознемиреност ако стравот на пациентот од потенцијално тешка болест трае шест месеци или подолго и откако тестовите и прегледите покажуваат дека тој е здрав. Но, таквото лице одбива да прифати дијагноза што треба да го ослободи од страв и бара дополнителни медицински прегледи.
Зошто кај некои се развива таква состојба, не е целосно јасно. Постојат неколку теории. Генетските фактори можат да играат голема улога, како и искуството од тешка болест во раната младост.
Друг фактор на ризик, вели Слота, е серија сериозни болести во нечие семејство или во општествениот круг во кој се движат.
Иако постојат специфични критериуми за дијагностицирање на здравствената анксиозност, не е лесно да се постават.
„Тоа е многу лизгав терен“, објаснува Слота. „Многумина не сакаат да слушнат дека имаат ментално растројство, но инсистираат на физичка болест“.
„Сепак, здравствената вознемиреност е добро третирана“, додаде тој. Помеѓу две третини и четири петтини од „хипохондриците“ добро реагираат на психотерапија, а на други, покрај психотерапијата, им помагаат и лекови.
„Психотерапијата е несомнено стресна и одзема многу време, но терапијата со лекови работи само додека пациентот ја зема, поради што треба да се комбинира со психотерапија и резултатите нема да се пропуштат“, заклучи Слота.