Кампањата на сириската влада достигна мрачно кресчендо во Алепо, дополнително збунувачко со обидите на меѓународната заедница за спротивставување на бесрамна напади на болници, домови и хуманитарни конвои.
Владата одамна ги брани своите активности во Алепо и на други места, повикувајќи се на суверенитетот на Сирија. Во јули сирискиот претседател Башар Асад изрази надеж дека историјата ќе го види како човекот кој ја брани својата земја и “спасувач на нејзиниот суверенитет”. Минатата недела Асад објасни во интервју : “Ние сме суверена држава, ние сме независни. Ние имаме право да се справиме со проблемите”. А сепак неоправданите претензии за суверенитет од страна на режимот на Асад се базира на три митови.
Првиот мит е дека во Сирија се води внатрешна војна. Сирија изгледа заклучена во еден Ќор конфликт меѓу две слободни “земји” – сириската влада и неговата опозиција. До степен дека меѓународното учество е признато, тоа обично е преку линкови на “марионетска војна” меѓу регионалните и глобални сили, со владата на Сирија, поддржана од Русија и Иран, и бунтовниците, поддржани во различен степен од САД, Турција и некои земји од Персискиот залив. Покрај тоа, кога се зборуваме за странски борци во Сирија, тоа секогаш е во контекст на радикалниот компонента на опозицијата, имено групи како “Исламска држава” (ИД), “Ахрар ал-шам” и “Фатах ал-шам”.
Тоа е со причина: се проценува дека меѓу 27 000 и 31 000 странски државјани од 86 земји пристигнаа за да се борат во Ирак и Сирија. Сепак, сирискиот режим не само што привлекува, но генерално е и зависен од својот сопствен куп на странски борци. Токму сега во Алепо над 5.000 борци од шиитските милиции се наредени за решителниот напад врз контролирани од бунтовниците области во источниот дел на градот.
Помоќни од сириските владини сили и веројатно побројна, се сенишната армијакоја е мешавина од регрутите платеници и идеолошки доброволци од Ирак, Иран, Либан, Пакистан и Авганистан.
На други места во Сирија други десетици илјади странски државјани се борат да ги задржат Асад на власт. Уште поважно, милициите во поддршка на Асад се насочени од странски сили надвор од Сирија. Се смета дека иранското поделба и Кудс од Револуционерната гарда , плаќа и командува поголемиот дел од оваа странска Легијата.
Заедно со руските воздушни сили овие секташки паравоени верници се од витално значење за опстанокот на режимот на Асад. Парадоксално, не само странски бомбардери, но и странска жива сила се оние кои и дозволуваат на владата на Сирија да продолжи да тврди за правото на суверенитет.
Вториот мит е дека Асад главно го брани суверенитетот на Сирија против терористи, без разлика дали се странски или домородни. Во интервју за руски весник Асад изјави дека “мнозинството од оние против кои се бориме, се неверници кои ја земаат доктрината на” Ал Каеда “.
Во претседателската дебата од оваа недела Доналд Трамп истакна дека “мене воопшто не ми се допаѓа Асад, но Сирија ја уништува ИД. Русија ја уништува ИД. И Иран ја уништува ИД “. Проблемот не е само во тоа дека режимот и неговите партнери безмилосно убиваат делови на умерената опозиција како “Јужниот фронт” во Дера, или се убивани стотици илјади цивили. Големата тежина доаѓа од фактот дека однесувањето на режимот на Асад ќе го движи проблемот на радикализацијата и во следните години. Исламска држава а и оние како неа се симптоми на сириските проблеми, а не причина за нив. Тие се модерниот производ на сериозната криза на управувањето низ целиот регион. По децении државни репресии овие групи почнаа да личат и да ги надминуваат злосторствата на земјите на кои се противат. ИД беше родена од она што јужнокорејскиот писател Хан Канг го опиша како “радиоактивно ширење на бруталноста”. Со прикажување на својата борба како дел од глобалната војна против тероризмот, сириската влада и неговите сојузници се обидуваат даја фатат западната политика во духот на времето. Всушност, нивните активности се насочени кон зачувување на локалната група на власт по секоја цена.
Третиот мит е за безусловно суверенитет. Сириската влада си припишува неосновано право и привилегии на суверенитет, небаре нема поврзаност со оваа обврска. Во XVII век холандскиот правник Хуго Гроциус тврди дека правата на суверен треба да бидат ограничени од принципите на човештвото. Од тогаш меѓународната заедница полека дојде до идејата дека со суверенитетот оди и еден елемент на примарната одговорност. Асад си искористи значително од комплексноста на војната: длабоки интимни врски кон зајакнување на “студена војна” меѓу Саудиска Арабија и Иран, меѓу Русија и САД; изедени делови од сириската опозиција од џихад групи; несигурната судбина на многу заедници во случај на паѓање на режимот; приближување на скриени двигатели со поразот на Ирак во 2003 година.
Поради овие компликации меѓународната заедница се заплетка во јазол. Поради овој краен резултат излегува дека режимот на Асад може да е во право. Следните недели ќе одредат дали една влада што стана машина на државата против својот народ во името на суверенитетот, може да биде суспендирана, некако, во името на човештвото.
———–
Автор на коментарот во телевизија “Ал Џезира” е Алија Брахимај, директор на консултантската фирма Contest Global и специјалист за тероризам и политичките трендови во Блискиот Исток и Северна Африка.